Μία, ίσως επισφαλής, πρώτη ανάγνωση, θέλει το τουριστικό έτος 2021 να επιφυλάσσει σημάδια ανάκαμψης  σε σχέση με το άνευ προηγουμένου, προβληματικό 2020, με μία ροή επισκεπτών η οποία ενδέχεται να προσεγγίζει  το 40%-50% της κίνησης του ρόδινου 2019. Αυτό όμως υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως η επίσημη ανακοίνωση θεραπείας ή / και εμβολίου για τον κορωνοϊο, στοιχείο το οποίο θα συμβάλλει καταλυτικά στην αρχή της «ίασης» της αγοράς, αλλάζοντας ένα ζωτικό στοιχείο που αιμοδοτεί τον τουρισμό: την (εν προκειμένω θετική) ψυχολογία… Εν τω μεταξύ, το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε κατά το μεσοδιάστημα, είναι η μεμψιμοιρία. Πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο βέβαια, όταν ένας ολόκληρος παραγωγικός κλάδος προσπαθεί να περισυλλέξει τα κομμάτια του και πασχίζει να σταθεί όρθιος. Με τα αισιόδοξα σενάρια να θέλουν, πάντα υπό προϋποθέσεις, οι προ του 2020 ημέρες να επιστρέφουν μεταξύ του 2022-2023, η Θεσσαλία βρίσκεται μπροστά στις εξής προκλήσεις (και γιατί όχι, ευκαιρίες):

• Ως Διεύθυνση Τουρισμού Θεσσαλίας του Υπουργείου Τουρισμού, έχουμε εντοπίσει ένα σοβαρό έλλειμα κατάρτισης και εκπαίδευσης από σημαντικό αριθμό επιχειρηματιών, ως επί το πλείστον μικρών και μεσαίων μονάδων, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό λειτουργούν τις μονάδες τους συμπληρωματικά με έτερη δραστηριότητα. Το έλλειμα αυτό μοιραία οδηγεί και σε έλλειμα ποιότητας, πόσο μάλλον δε, όταν αποτυπώνεται σε ζητήματα απουσίας γλωσσομάθειας, στοιχειώδους ή και μηδενικής γνώσης χρήσης νέων τεχνολογιών, άγνοιας διαχείρισης παραπόνων, κ.ο.κ.

Συνεπώς, η εκπαίδευση των ανθρώπων του κλάδου είναι δομικό στοιχείο, όχι μόνον επαναφοράς του τουριστικού προϊόντος, αλλά και διατήρησής του. Υπενθυμίζουμε ότι η Διεύθυνσή μας έχει προτείνει, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2019 την δημιουργία ετήσιου κύκλου «Τουριστικού Σχολείου Θεσσαλίας», με πρώτο οικοδεσπότη, τον Βόλο.

• Όχι, δεν αφορίζω τον μαζικό τουρισμό. Το προϊόν της χώρας μας έχει διαμορφωθεί εν πολλοίς στην μορφή αυτή, όπως και ολόκληρες καταλυματικές επενδύσεις, οι οποίες στηρίχθηκαν σε αυτού του είδους τα πλήθη αφίξεων.

Ωστόσο, είναι εξαιρετική ευκαιρία, ιδίως η Θεσσαλία αλλά και η ηπειρωτική και νησιωτική Μαγνησία ειδικότερα, να ενδυναμώσουν οργανωτικά αντισώματα ενίσχυσης εναλλακτικών μορφών τουρισμού (όπως η ιδιαίτερα υποσχόμενη λειτουργία του επισκέψιμου πλέον ναυαγίου στην Περιστέρα), οι οποίες ενδυναμώνουν μια δεξαμενή επισκεπτών με εισόδημα και δυνητική δαπάνη, άνω του μέσου όρου. Υπενθυμίζω ότι κατά τα τελευταία δύο έτη, η Διεύθυνση Τουρισμού Θεσσαλίας του Υπουργείου Τουρισμού έχει ανάψει τον σπινθήρα για τις ακόλουθες δράσεις (όπως μεταξύ σειράς άλλων):

• Ορνιθοπαρατήρηση στο γεωγραφικό τόξο από το Δέλτα Πηνειού έως την Λίμνη Κάρλα
• Θεματικοποίηση Plane Spotting (Aviation Enthusiasts) στην Σκιάθο
• Επαναλειτουργία μετρικού σιδηροδρομικού δικτύου (εν αρχή στον άξονα Βελεστίνο – Παλαιοφάρσαλος) με μουσειακή αυτοκινητάμαξα Linke – Hoffmann, με στόχευση στον σιδηροδρομικό τουρισμό.
• Επέκταση δικτύου Πιστοποιημένων Οινοποιείων (οινοτουρισμός)
• Δημιουργία πλέγματος Πολυλειτουργικών Επισκέψιμων Αγροκτημάτων
• Πιστοποιημένες Μονάδες Αγροτουρισμού
• Σύνδεση Αγροτικής / Κτηνοτροφικής Βάσης με την Τουριστική Επιχειρηματικότητα.
• Ακτοπλοϊκή Διασύνδεση Αερολιμένα Σκιάθου με την Σκόπελο και την Αλόννησο (Ά Στάδιο) το Ανατολικό Πήλιο (Β΄ Στάδιο) και την Βόρεια Εύβοια (Γ΄ Στάδιο).

Κοινή συνιστώσα όλων των παραπάνω παρεμβάσεων είναι η απόσπαση ολοένα και μεγαλύτερου κομματιού της πίττας του λεγόμενου «ποιοτικού» τουριστικού ρεύματος, με διάσταση διεύρυνσης της χρονικής έκτασης και έντασης, σε 12μηνη ανάπτυξη. Το ιδιαίτερο γεωγραφικό ποικιλόμορφο τοπίο της Θεσσαλίας, αλλά πιο συγκεκριμένα ο εξαίρετος γεωφυσικός πλούτος της (τόσο της ηπειρωτικής ενδοχώρας όσο και των Σποράδων), εξακολουθούν να παραμένουν ο τουριστικός «μαύρος χρυσός» της περιοχής, εν πολλοίς αναξιοποίητος. Και όλα αυτά υπό τον ακόλουθο παρονομαστή: την αποβολή από μέρους του επιχειρηματικού κόσμου της «θερινής νοοτροπίας» για τους παράκτιους προορισμούς και την διαρκή κατάρτιση και εκπαίδευση. Η άνευ προηγουμένου κρίση που βιώνει ο τουριστικός κλάδος στο παγκόσμιο, θα έχει ημερομηνία λήξης. Έως τότε πολλά δεδομένα ενδέχεται να αλλάξουν, όπως ακόμη και αυτή κάθε αυτή η πρόθεση πραγματοποίησης ταξιδιού (αλλά και η οικονομική αντοχή) από τις δυνητικές αγορές στόχευσής μας.  Και επειδή η ακινησία θα μας στοιχήσει, καταλήγουμε στο εξής συμπέρασμα: Γρηγορούμε…   (*) Ο Νικόλαος Σαρούκος είναι Προϊστάμενος Ελέγχου, Επιθεωρήσεων και Τουριστικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας του Υπουργείο Τουρισμού