Εκλογές όλων των ειδών έρχονται. Στα επαγγελματικά μου ενδιαφέροντα είναι περισσότερο οι εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης για την Ελλάδα. Άραγε τι να περιμένουμε από αυτές για το νησί μας; Αντίθετα με αρκετούς δήμους, αστικούς και μη, ο δήμος Σκιάθου δεν βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνους που συνεργάζομαι επαγγελματικά. Βεβαίως, είναι ο μόνος δήμος για τον οποίον έχω προσωπικό ενδιαφέρον, καθώς γεννήθηκα, μεγάλωσα, έζησα, έκανα οικογένεια στο νησί του Παπαδιαμάντη. Παρότι είμαι μακριά, ενδιαφέρομαι, ακούω, μιλάω, μαθαίνω. Αν κάποιος περιμένει να διαβάσει παρακάτω ένα χείμαρρο κριτικής ή θέσεων υπέρ ή κατά κάποιου, μάλλον θα απογοητευτεί. Οι σκέψεις μου περιορίζονται στην ανάλυση και εκτίμηση γεγονότων και αριθμών, τουλάχιστον σε αυτή τη χρονική στιγμή. Γεγονός είναι ότι η παρούσα δημοτική αρχή φαίνεται να έχει μια φθορά -θα τη λέγαμε δημοσκοπική πτώση- και οι εκτιμήσεις της παραλίας(!) του νησιού δείχνουν ότι είναι μάλλον υψηλότερη από το κανονικό – αναμενόμενο. Ίσως γίνεται πιο αξιοσημείωτη αν σκεφτεί κανείς ότι ο σαραντάρης κ. Τζούμας θα μπορούσε να τύχαινε μιας κάποιας μεγαλύτερης ανοχής, εξ αυτού του λόγου της νεότητας. Γιατί όμως αυτή η τόση φθορά; Θα το δούμε αργότερα. Γεγονός επίσης είναι ότι τη φθορά αυτή δεν την καρπώνεται κανείς από την αντιπολίτευση. Οι αριθμοί εδώ είναι απλοί. Δύο παρατάξεις ενωμένες σε μία στην αντιπολίτευση, των κυρίων Πλωμαρίτη και Διολέττα, και μία ακόμη παράταξη που πατάει στην πάντοτε σταθερή βάση του ΚΚΕ, παρότι κινήθηκε και σε ψήφους κι έξω από τα νερά του κόμματος εξαιτίας του εξαιρετικά συμπαθούς επικεφαλής της Βάιου Καρπέτα. Θα περίμενε κανείς ότι με τέτοια φθορά στη δημοτική αρχή, η αντιπολίτευση (συνολικά ή επιμέρους) θα είχε εκτοξευτεί. Γιατί όμως δεν «εισπράττει»; Θα το δούμε κι αυτό αργότερα. Πρώτα ας δούμε κάποια γενικά στοιχεία με βάση τη βιβλιογραφία και τη στατιστική. Κατά στατιστικό κανόνα, σε ποσοστό 75% αυτών που δυσαρεστούνται από μια δημοτική αρχή που ψήφισαν, οι ίδιοι επιζητούν τη «συναισθηματική επιβεβαίωση της ψήφου». Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι χάνει δημοσκοπικά σήμερα η δημοτική αρχή του κ. Τζούμα ένα ποσοστό 12% από το 46% που είχε στις εκλογές του 2019, τότε, τα τρία τέταρτα από αυτό δηλαδή 9% «θέλουν» να γυρίσουν στη βάση τους και να ξαναψηφίσουν τη δημοτική αρχή. Ακόμη κι οι πιο «θυμωμένοι» ή «αβόλευτοι» έχουν την τάση να αναζητούν μέσα τους τους καλούς λόγους για τους οποίους ψήφισαν τον κ. Τζούμα, βάζοντάς τους πάνω από ό,τι τους δυσαρέστησε. Αν σε αυτό προστεθούν κάποιοι νέοι ευχαριστημένοι ψηφοφόροι που ήρθαν στην πλευρά του κ. Τζούμα, με αυτή τη συνολική προσέγγιση ο κ. Τζούμας κερδίζει και τις επόμενες εκλογές. Οι οποίες ας μην ξεχνάμε θα γίνουν με νέο εκλογικό νόμο και όριο εκλογής 43% για απόλυτη – ενισχυμένη αυτοδυναμία. Είναι όμως τόσο απλά τα πράγματα; Πάλι με βάση γενικούς στατιστικούς κανόνες, η αντι-ψήφος προς το(υς) χαμένο(υς) των εκλογών είναι διατηρήσιμη σε ποσοστά 70-80%, ειδικά σε μικρές κοινωνίες όπως της Σκιάθου. Αυτό σημαίνει ότι, εφόσον κάποια παλιά πρόσωπα, λ.χ. ο κ. Τασιόπουλος, που αντι-συσπειρώνουν υπέρ του κ. Τζούμα παραμείνουν στο διαφαινόμενο αντίπαλο στρατόπεδο, τότε οι ισορροπίες δεν θα αλλάξουν ιδιαίτερα. Αν όμως αποκλειστούν -και απομακρυνθούν εντελώς- από τον επικεφαλής που θα βάλουν μπροστά οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης, τότε τα πράγματα διαφοροποιούνται. Και η αριθμητική λέει ότι, εφόσον δεν υπάρξει κι άλλη υποψηφιότητα, τα νούμερα αρκούν για μια μάχη στα ίσα με τον κ. Τζούμα ή και νίκη τους στις εκλογές. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Η απάντηση φυσικά θα δοθεί στην κάλπη και η εξίσωση αυτή έχει πολλά «γεγονότα» -αυτά καθορίζουν πάντοτε την πολιτική- ακόμη να την επηρεάσουν και πολλές παραμέτρους ποιοτικού χαρακτήρα κι όχι ποσοτικού. Για παράδειγμα, ρόλο καίριο (θα) παίξει η ατομική «οντότητα» αυτού που θα εκτεθεί απέναντι από τον κ. Τζούμα και αν θα έχει υπέρτερα ατομικά χαρακτηριστικά, όπως μόρφωση, πολιτικό ένστικτο, αυτοέλεγχο, κοινωνική διάδραση κ.α. Δεν θα επεκταθώ σε αυτό, τουλάχιστον μέχρι επισήμως να δούμε το πρόσωπο του αντι-Τζούμα. Για το κλείσιμο της πρώιμης αυτής σειράς σκέψεων σχετικά με τις ερχόμενες δημοτικές εκλογές στο νησί μου, πραγματικά δεν ξέρω σε ποιο βαθμό άλλαξαν τα πράγματα, ούτε αν ψηφίζουν «αλλιώς» πια οι συμπολίτες μου. Κάπως κυνικά ή μάλλον τεχνοκρατικά (παρεξηγημένη έννοια η τεχνοκρατία) το ζουμί είναι η οικονομία στη Σκιάθο, η οποία κακοφημίζεται για την προσήλωση της κοινωνίας της στο χρήμα. Έτσι, καθώς τα σόγια είναι λίγο ως πολύ μοιρασμένα, όποιος υποψήφιος πείθει ότι αν γίνει δήμαρχος μπορεί να αυξήσει την περιουσία των κατοίκων, τις αντικειμενικές αξίες των σπιτιών και ακινήτων, τις εμπορικές αξίες των μαγαζιών ή των ξενοδοχείων, κερδίζει εκλογές. Στην αντίληψη του μέσου ψηφοφόρου του νησιού, αν η οικονομία (του) είναι καλή όλα τα άλλα ακολουθούν. Πιστεύει ότι θα έχει καλή παιδεία, περίθαλψη, ποιότητα ζωής και την ευκαιρία να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα. Ναι, λείπει έντονα η συλλογικότητα από τη συνείδηση του ψηφοφόρου στο νησί μου. Όπως λείπει γενικά η κοινωνική συνοχή για την οποία υπάρχουν και ευθύνες πολιτικές (μεγάλη συζήτηση). Άρα το (προ)εκλογικό ερώτημα είναι, ποιος πράγματι απαντά σε αυτό έχοντας παιδεία και γνώσεις, διοικητικές ικανότητες, ατομικές δεξιότητες και πολιτική ψυχραιμία; Το βαθύ ερώτημα είναι ποιος έχει τη δύναμη να ξεπεράσει την ύβρη (με τη νεοελληνική και αρχαιοελληνική έννοια), την εκδικητικότητα, τη μοναδικότητα της αλήθειας του και, κυρίως, το θυμικό του το οποίο οφείλει να αλλάξει ως οπτική και στάση ζωής κι όχι απλά να βάλει κάτω από το χαλί των εκλογών. Ο στωικός φιλόσοφος Σενέκας τον 1ο αιώνα μ.Χ. πίστευε ότι ο θυμός είναι μια προσωρινή τρέλα και ότι ακόμη και όταν δικαιολογείται, δεν πρέπει ποτέ να ενεργούμε βάσει αυτού καθώς αν και "άλλα" κακά επηρεάζουν την κρίση μας, οδηγούμαστε σε λάθος αποφάσεις. Ειδικά εάν αυτές οι αποφάσεις μας επηρεάζουν τις ζωές άλλων ή όλων• των Σκιαθιτών. Για κάποιους λόγους (…), έχω την αίσθηση ότι το νησί μου ήδη κινείται προς μια προεκλογική περίοδο με πολύ θυμό και ελάχιστη λογική, που τελικά θα οδηγούν ακριβώς στα "άλλα" κακά το Νησί το οποίο ζει σ’ ένα σύννεφο ψευδαίσθησης, ιδίως για την μακροπρόθεσμη οικονομία του, ότι όλα πάνε καλά. Μπορεί και να κάνω λάθος._ (*) Ο Λευτέρης Βιολέττας είναι managing director της Stratecon Greece – Consulting & Finance, ειδικεύεται σε θέματα ανάπτυξης Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ως Σύμβουλος στον οργανισμό Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) του Ομοσπονδιακού Γερμανικού Υπουργείου Οικονομίας (ΒΜΖ).