Η μνήμη του σημερινού εορταζόμενου αγίου, Οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου (1866–1938) μάς θυμίζει έναν λόγο που συγκλονίζει με την απλότητά του: «Κράτα τον νου σου στον άδη και μην απελπίζεσαι». Δεν πρόκειται για προσωπική φιλοσοφική σύλληψη του Οσίου, αλλά για απευθείας αποκάλυψη του Χριστού στον ίδιο, σε μια στιγμή βαθιάς πνευματικής πάλης και κινδύνου απελπισίας (Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, 1999, σ. 227).

 

 

Ο Σιλουανός γεννήθηκε το 1866 στη Ρωσία, σε αγροτική οικογένεια, με το όνομα Συμεών. Από νεαρή ηλικία αναζητούσε τον Θεό, αλλά πέρασε και από περιόδους πτώσης και αμαρτίας. Σε ηλικία 27 ετών εγκαταστάθηκε στο Άγιον Όρος, στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος. Εκεί έζησε μεγάλες πνευματικές δοκιμασίες: δυνατούς πειρασμούς, απελπισία, ακόμη και την αίσθηση εγκατάλειψης από τον Θεό. Μέσα σε αυτήν τη σκοτεινή εμπειρία, του φανερώθηκε ο ίδιος ο Χριστός και του έδωσε τον λόγο που σημάδεψε όλη του τη ζωή: «Κράτα τον νου σου στον άδη και μην απελπίζεσαι».

 

 

Η φράση αυτή είναι, ουσιαστικά, Ευαγγέλιο σε μία πρόταση. Ο «νους στον άδη» σημαίνει να έχεις πλήρη συνείδηση της αδυναμίας, της φθοράς και της αμαρτίας σου· να μην κρύβεις τον πραγματικό εαυτό σου. Αλλά το «μην απελπίζεσαι» είναι το μήνυμα ότι η χάρη του Χριστού είναι ισχυρότερη από κάθε σκοτάδι. Ο ίδιος ο Σιλουανός ζούσε διαρκώς με την αίσθηση ότι, ακόμη κι αν χαθείς στα βάθη του άδη, εκεί σε συναντά ο Χριστός που «κατέβηκε ἕως ἄδου» (Πρ. 2,27) για να αναστήσει τον άνθρωπο.

 

 

Η φράση του Σιλουανού δεν ανήκει μόνο στο κελί του μοναχού· μιλάει και στη δική μας εποχή. Ο σύγχρονος κόσμος γνωρίζει άδηδες πολλούς:

 

τον άδη της οικονομικής κρίσης και της φτώχειας,

 

τον άδη της μοναξιάς στις μεγαλουπόλεις,

 

τον άδη των πολέμων και της βίας,

 

τον άδη της εξάρτησης από ουσίες ή τεχνολογία,

 

τον άδη της απουσίας νοήματος.

 

 

Σε όλους αυτούς τους τόπους σκοταδιού, η φωνή του Χριστού μέσω του Σιλουανού μας θυμίζει: «Μη φοβάσαι· μην απελπίζεσαι». Η ελπίδα δεν είναι ψυχολογικό κατασκεύασμα· είναι βεβαιότητα ότι ο Χριστός νίκησε τον άδη και τον θάνατο: «ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον» (Ἰω. 16,33).

 

Για τον σημερινό άνθρωπο

 

Στον νέο που αγωνιά για το μέλλον, η φράση είναι πηγή θάρρους.

 

Στον ασθενή που δοκιμάζεται, είναι βεβαίωση ότι δεν είναι μόνος στον πόνο.

 

Στον πρόσφυγα ή τον άνεργο, είναι κλήση να μη χαθεί η ελπίδα.

 

Στην κοινωνία συνολικά, είναι φωνή ενάντια στη συλλογική παραίτηση και απογοήτευση.

 

 

 

Η αποκάλυψη του Χριστού στον Σιλουανό έγινε φως για όλους. Ο λόγος του παραμένει σήμερα πιο επίκαιρος από ποτέ. Στον προσωπικό και κοινωνικό άδη που συχνά βιώνουμε, το μήνυμα είναι σαφές:

Να αναγνωρίζουμε την αλήθεια της πτώσης μας, αλλά να μη χάνουμε ποτέ την ελπίδα, γιατί στον άδη κατέβηκε ο Χριστός και μας χάρισε την Ανάσταση.

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

 

1. Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, Λόγοι, Ἱ.Μ. Ἁγίου Παντελεήμονος, 1995.

 

2. Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, Ἱ.Μ. Τιμίου Προδρόμου, 1999.

 

3. Ἅγια Γραφή: Πρ. 2,27· Ἰω. 16,33· Ρωμ. 8,38–39· Ματθ. 5,9.