Εδώ και χρόνια, ειδικά μετά την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, ο κόσμος απομακρύνθηκε από την αντίληψη ότι για να υπάρχει ένα Κράτος ή  Δήμος με κοινωνικό πρόσωπο, πρέπει η διοίκηση να ελέγχει τα πάντα σε κεντρικό επίπεδο. Ακόμη και προηγμένες οικονομικά χώρες, όπως η Ελβετία και η Σουηδία (όπου τα λεωφορεία κινούνται με βιοκαύσιμα), αν και παραδοσιακά βασίζονταν σε κρατική διαχείριση των συγκοινωνιών, πλέον απορρίπτουν τα μοντέλα αυτά και στρέφονται σταθερά σε συνεργασίες με ιδιώτες επιχειρηματίες. Το ζητούμενο είναι να το μάθει αυτό και η Δημοτική Αρχή της Σκιάθου, η οποία δείχνει μια ολοφάνερη εμμονή για εξουσία, αντί να δίνει έμφαση στη λειτουργία. Είναι γεγονός πια, ότι η Σκιάθος ζει στιγμές «Εμπρός-Πίσω», που θυμίζουν Πώποτα στο ‘Καφέ της Χαράς’. Ο δήμαρχος κ. Τζούμας αποφάσισε να φέρει ξανά τη διαχείριση των δημοτικών λεωφορείων στο Δήμο, σταματώντας τη συνεργασία με ιδιώτες επιχειρηματίες. Μια γενικευμένη κοντόφθαλμη οπτική, που βασίζεται στην ασχετοσύνη, έχοντας όμως απώτερο σκοπό την αύξηση του «στρατού» των ψηφοφόρων του, με νέους οδηγούς, εισπράκτορες, ελεγκτές, γραμματείς, καύσιμα, ανταλλακτικά, αναλώσιμα, συνεργεία και στο βάθος πολλές οικογένειες που ψηφίζουν. Η μέθοδος γνωστή, κλασική και παλαιομοδίτικη, με οκτάμηνες συμβάσεις και καθεστώς εργασιακής-πολιτικής ομηρίας. Παρότι ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει, το αμαρτωλό παρελθόν των δημοτικών λεωφορείων στη Σκιάθο είχε σχεδόν καταστροφικές συνέπειες και οι Σκιαθίτες έχουν πληρώσει πολύ ακριβά την υπόθεση αυτή. Δίκες υπαλλήλων για διπλά μπλοκ εισιτηρίων, αιρετοί που βρέθηκαν -και άδικα- απέναντι στις υπηρεσίες του κράτους, ήταν μόνο μερικά από τα στοιχεία της υπόθεσης. Και φυσικά, ένα τεράστιο οικονομικό κόστος για το Δήμο Σκιάθου, χωρίς καμία αξιόλογη παροχή υπηρεσιών προς τους επιβάτες και τον τουρισμό. Το ιδιόμορφο καθεστώς των λεωφορείων στη Σκιάθο, με το είναι-και-δεν-είναι αστικές οι γραμμές, είναι-και-δεν-είναι ΚΤΕΛ τα οχήματα και πόσοι όρθιοι μπαίνουν ή πόσες στάσεις κάνουν στη διαδρομή, κάνει την υπόθεση αυτή περίπλοκη. Το Κράτος είναι γνωστό ότι δεν λύνει περίπλοκα προβλήματα, που άλλωστε είναι τόσο μακριά από την Αθήνα. Έτσι, το πεδίο είναι ελεύθερο για όποιον θέλει να πουλήσει τα «μαντζούνια» του, ανάλογα με τη σχέση που έχει με την πολιτική, την αγορά και τη σύγχρονη οικονομία. Η ψευδαίσθηση που προπαγανδίζεται από τη Δημοτική Αρχή του κ. Τζούμα, ουσιαστικά υποστηρίζει ότι οι υπηρεσίες των λεωφορείων είναι ανεξάρτητες από τη διοίκηση και, ως εκ τούτου, μπορεί ο Δήμος να διαχειρίζεται τα λεωφορεία χωρίς αυτές να εξασθενούν. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο διανέμεται ένα προϊόν (λεωφορείο), επηρεάζει τη μελλοντική του παραγωγή και εξέλιξη. Σε απλή γλώσσα, μεγαλύτερο κόστος, λιγότερα έσοδα, κακή ποιότητα παροχής, σε μια πορεία καταστροφής του στόλου λεωφορείων, το πολύ σε δυο-τρία χρόνια. Στη γλώσσα των αριθμών, το γενικό κόστος, εφόσον αναλάβει ο Δήμος τη λειτουργία των λεωφορείων, θα αυξηθεί κατά 20% (τουλάχιστον) ανά μονάδα (λόγω τιμολογίων Δημοσίου), ενώ τα έσοδα άμεσα θα μειωθούν από 10-20% ανά μονάδα (ίσως περισσότερο), εξαιτίας της μειωμένης παραγωγικότητας και της έλλειψης ιδιωτοικονομικών κριτηρίων και κινήτρων. Αν αφαιρεθούν και τα καθαρά έσοδα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή (€38.500/ανά μονάδα), αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος της ανοησίας ή… της σκοπιμότητας. Το χαμηλό τίμημα που πληρώνουν σήμερα οι ιδιώτες που διαχειρίζονται τις γραμμές στη Σκιάθο είναι η φθηνή δικαιολογία. Άλλωστε, την τιμή εκκίνησης για δημοπράτηση την καθορίζει ο Δήμος ή την αναπροσαρμογή προς τα πάνω, σε περίπτωση παράτασης της τωρινής σύμβασης. Είναι σαφές ότι ο κ. Τζούμας δεν σκοπεί στο μεγαλύτερο οικονομικό όφελος, αλλά σε μια αναδιανομή. Η ευρύτερη αναδιανομή που επιδιώκει είναι άδικη και οικονομικά παράλογη, καθώς τιμωρεί εκείνους που παράγουν. Οι γενικές υπερβολικές αλλαγές που επιδιώκει, θα κάνουν ένα ενεργό μέρος του πληθυσμού της Σκιάθου να αποσυρθεί από την παραγωγή και θα αντικατασταθεί από τον παρασιτισμό. Ο τρόπος για υψηλότερη παραγωγικότητα στα λεωφορεία, αλλά και γενικά στην τουριστική αγορά της Σκιάθου, την ώρα μάλιστα που υπάρχει ένα τεράστιο αποθεματικό στο ταμείο του Δήμου, δεν είναι ο περισσότερος δημοτικισμός και η συγκέντρωση αρμοδιοτήτων τύπου Καίσαρα, αλλά οι χαμηλότερες εισφορές, η διάθεση της παραγωγής σε ιδιώτες, ο ποιοτικότερος έλεγχος, η λιγότερη παρεμβατικότητα και η λιγότερη αναδιανομή. Και μιας και η απόφαση πρόκειται να οριστικοποιηθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο αύριο, ας το ξανασκεφτούν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, μήπως το σώσουν._ [*] Ο Λευτέρης Βιολέττας είναι Σύμβουλος Στρατηγικής Ανάπτυξης Διεθνών Οργανισμών