Ο χρόνος αλλάζει εποχές, μορφές και πρόσωπα, όμως η χάρη του Θεού μένει ίδια. Σε κάθε εποχή, ο Κύριος επιτρέπει σημεία που θυμίζουν την αλήθεια Του· και ένα από αυτά τα σημεία είναι το θαυμαστό μύρο του Αγίου Δημητρίου, του πολιούχου και προστάτη της Θεσσαλονίκης. Το άρωμά του διαχέεται μέσα στους αιώνες, σαν υπόμνηση ότι η ζωή των αγίων δεν σταματά με τον θάνατο, αλλά συνεχίζεται μέσα στην Εκκλησία, ως μαρτυρία Αναστάσεως.

 

 

 

Η πρώτη γραπτή αναφορά στο μύρο του Αγίου Δημητρίου εντοπίζεται στα τέλη του 9ου αιώνα, στον λόγιο Ιωάννη Καμενιάτη, ο οποίος περιγράφει την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Άραβες το 904 μ.Χ. Ο Καμενιάτης αποκαλεί τον άγιο «Μυροβλύτην», σημειώνοντας ότι ο τάφος του «ευωδίαν θαυμαστήν εξέχεεν, καθ’ ἣν οὐδὲν ἐπίγειον ἔοικεν» (1).

Η μαρτυρία αυτή δείχνει πως ήδη από τους πρώτους αιώνες της τιμής του, ο Άγιος Δημήτριος θεωρούνταν πηγή μύρου, το οποίο οι πιστοί συνέλεγαν ως ευλογία.

 

 

Η Ορθόδοξη παράδοση βλέπει στο μύρο των αγίων όχι φυσικό φαινόμενο, αλλά σημείο της θείας ενέργειας. Το σώμα, ως «ναός του Αγίου Πνεύματος», γίνεται πηγή χάριτος ακόμη και μετά τον θάνατο. Όπως αναφέρει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, «το μύρον των αγίων είναι σημείον της κατοικήσεως της χάριτος εν αυτοίς» (2).

Το Μύρο του Αγίου Δημητρίου θεωρείται ευλογία και θεραπευτικό σημείο. Από παλιά, οι πιστοί το συνέλεγαν σε μικρά σκεύη —τα λεγόμενα «κουτρούβια»— και το κρατούσαν στα σπίτια τους για προστασία.

 

 

 

Στο πέρασμα των αιώνων, πλήθος μαρτυριών αναφέρουν την εκπόρευση του Μύρου. Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωσήφ (14ος αι.) αναφέρει πως «ο θείος Δημήτριος, ως πηγή μυρίων θαυμάτων, εξακολουθεί να αναβλύζει μύρον άφθονον εις ίασιν των πιστών» (3).

Μεταγενέστερα, μαρτυρίες του 19ου αιώνα κάνουν λόγο για το μύρο που έρρεε από τη λάρνακα, πλημμυρίζοντας τη βασιλική με ευωδία.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός της 26ης Οκτωβρίου 1987, όταν κατά τη διάρκεια αγρυπνίας στη Θεσσαλονίκη, πλήθος πιστών είδε σταγόνες μύρου να κυλούν από το σκήνωμα του Αγίου· το άρωμα γέμισε τον ναό και έγινε αισθητό ακόμη και έξω από τις πύλες (4). Το γεγονός επιβεβαιώθηκε από τον τότε προϊστάμενο του ναού και καταχωρίστηκε σε εκκλησιαστικά δελτία και εφημερίδες (5).

 

 

 

Σήμερα, το Μύρο του Αγίου Δημητρίου συνεχίζει να αποτελεί πηγή ευλογίας για τους πιστούς. Η Βασιλική του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, αναστηλωμένη μετά τον σεισμό του 1978, φυλάσσει το σκήνωμα και το σημείο της μυροβλυσίας, όπου το Μύρο συλλέγεται σε μικρά δοχεία και διανέμεται ευλαβικά (6).

 

 

 

Η μυροβλυσία των τμηματων των ιερών λειψάνων τα οποία βρίσκονται εντός της ασημένιας λάρνακας επαναλαμβάνεται, όχι βέβαια με την ίδια ποσότητα όπως άλλοτε θυμίζοντας όμως και πάλι ότι ο άγιος δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά είναι ζωντανή παρουσία της Εκκλησίας μέσα στον κόσμο.

Όσοι βρίσκονται την ημέρα που ανοίγει η λάρνακα μαρτυρούν την παρουσία του μύρου όχι μόνο νιώθοντας την ευωδία του, αλλά  βλέποντας το στα τοιχώματα της λάρνακας όπως δείχνει και η φωτογραφία.

Προς ευλογία των πιστών γίνεται μια ειδική τελετή καθαγιασμού ικανής ποσότητας μύρου, ενώπιον της λάρνακας του Αγίου, το οποίο καθίσταται ισότιμο της αγιαστικής χάριτος του γνήσιου. 

Άλλωστε για την εκκλησία δεν προέχει η ύλη αλλά η Θεία χάρις που αγιάζει την ύλη.

Δεν τιμούμε την ύλη αυτή καθαυτή, αλλά τη θεία ενέργεια που την διαποτίζει. Όπως διδάσκει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «οὐ τὴν ὕλην προσκυνοῦμεν, ἀλλὰ τὸν Δημιουργὸν τῆς ὕλης, ὃς δι’ ἡμᾶς ὕλη γέγονεν... διὰ τῆς ὕλης ἡ σωτηρία ἡμῖν γέγονε» (7).

Έτσι παρέχεται η δυνατότητα σε όλους να λάβουν την ευλογία του Θεού δια πρεσβείων του Αγίου Δημητρίου. 

 

 

 

Η μυροβλυσία του Αγίου Δημητρίου φανερώνει τη νίκη της ζωής πάνω στον θάνατο. Το μύρο, σύμβολο αφθαρσίας και φωτός, δείχνει πως η χάρη του Θεού κατοικεί στο σώμα του ανθρώπου που έζησε με καθαρότητα και θυσία.

Το άρωμα του μύρου γίνεται πνευματική ευωδία, όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος: «Χριστού ευωδία εσμέν τω Θεώ» (Β΄ Κορ. 2, 15). Ο Άγιος Δημήτριος, ως ευωδία του Χριστού, συνεχίζει να χαρίζει ελπίδα, προστασία και θεραπεία σε όσους τον επικαλούνται με πίστη.

 

 

 

Το Μύρο του Αγίου Δημητρίου είναι δώρο και κάλεσμα. Δώρο, γιατί φανερώνει ότι ο Θεός δεν εγκαταλείπει ποτέ τον λαό Του· κάλεσμα, γιατί μας προσκαλεί να γίνουμε κι εμείς φορείς της ευωδίας της αγιότητας.

Όπως το μύρο αναβλύζει από τα λείψανα  του Αγίου, έτσι και η αγάπη του Θεού πρέπει να αναβλύζει από τις καρδιές μας. Το θαύμα του Αγίου Δημητρίου δεν είναι απλώς μια παράδοξη φυσική εκδήλωση, αλλά ζωντανό κήρυγμα ελπίδας: ότι η χάρη υπάρχει, ενεργεί και ανακαινίζει τον κόσμο.

Η οικουμένη όλη, η  Θεσσαλονίκη ευωδιάζουν  από το μύρο του Αγίου —κι αυτή η ευωδία είναι η ίδια η μαρτυρία της Αναστάσεως.

 

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

 

1. Ιωάννης Καμενιάτης, Περί της αλώσεως της Θεσσαλονίκης, έκδ. Βόννης (1838), σ. 18–19.

 

2. Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, Νέον Μαρτυρολόγιον, Βενετία 1799.

 

3. Ιωσήφ μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Λόγος εις τον Άγιον Δημήτριον τον Μυροβλύτην, 14ος αιώνας, Μονή Βατοπεδίου – κώδ. 57.

 

4. Saint Sophia Greek Orthodox Cathedral, Washington DC, “Myrrh-Gushing Miracle of St Demetrios, 1987 – Testimony of Eyewitnesses.”

 

5. Romfea.gr, «Το μύρο του Αγίου Δημητρίου πλημμύρισε τη Θεσσαλονίκη», 26 Οκτωβρίου 2021.

 

6. Επίσημη ιστοσελίδα Βασιλικής Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, ενότητα «Το Άγιο Μύρο» (www.agdimitriosthes.gr/holy-oil).

 

7. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Περὶ τῶν ἁγίων εἰκόνων λόγος α΄, PG 94, 1245B–C.