Βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου η επιδίωξη της τελειότητας έχει αναχθεί σε αυτοσκοπό, ενώ η πολυάσχολη καθημερινότητα αντιμετωπίζεται σαν παράσημο κοινωνικής αξίας. Πολλοί από εμάς νιώθουμε πως αν δεν «τρέχουμε» όλη μέρα, αν δεν γεμίσουμε κάθε κενό ή λεπτό της ημέρας με καθήκοντα, υποχρεώσεις και δραστηριότητες, τότε κάτι δεν πάει καλά. Ή μάλλον, φοβόμαστε ότι δεν πάμε εμείς καλά.

Σε αυτό το σημείο, χρειάζεται ίσως να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να αναλογιστούμε πού μας οδηγεί όλο αυτό. Δύο μοτίβα που επαναλαμβάνονται στη σύγχρονη ζωή είναι: η τελειομανία- όταν το “λίγα και καλά” θεωρείται ανεπαρκές- και η ανάγκη να φαινόμαστε (ή να είμαστε) συνεχώς απασχολημένοι.

Η τελειομανία συχνά εκλαμβάνεται σαν αρετή. «Θέλω να τα κάνω όλα τέλεια», λέει κάποιος και χαμογελά, σαν να παραδέχεται ένα θετικό χαρακτηριστικό. Όμως, αν κοιτάξουμε λίγο πιο προσεκτικά, πίσω από αυτή την προσδοκία κρύβεται συχνά ο φόβος της αποτυχίας, της απόρριψης ή της κριτικής. Το να ζητάμε το τέλειο γίνεται συχνά άλλοθι για να μην προχωρήσουμε, για να μην εκτεθούμε, για να μην τολμήσουμε. Έτσι, αντί να μας οδηγεί στην ποιότητα ή την εξέλιξη, η τελειομανία συχνά μας ακινητοποιεί ή μας εξαντλεί. Το αποτέλεσμα; Μένουμε κουρασμένοι, απογοητευμένοι και τις περισσότερες φορές παράγουμε μέτρια αποτελέσματα, ακριβώς επειδή κυνηγάμε κάτι ανέφικτο. Και σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς, το τέλειο είναι συνήθως ανέφικτο.

Το δεύτερο μοτίβο για το οποίο μιλάμε είναι η ανάγκη να είμαστε ή έστω να φαινόμαστε διαρκώς απασχολημένοι. Εδώ, θα ήθελα να θέσω τους εξής προβληματισμούς:

Πόσοι από εμάς μπορούν να πουν με ειλικρίνεια ότι το πλήθος των δραστηριοτήτων μας προσφέρει ουσιαστική ικανοποίηση;

Μήπως πίσω από την υπερ-απασχόληση συχνά κρύβεται η ανάγκη να αποδείξουμε την αξία μας — στον εργοδότη, στην κοινωνία, ακόμα και στον εαυτό μας;

Ή ασχολούμαστε με πολλά, αλλά επιφανειακά, καταλήγοντας να νιώθουμε αποδιοργανωμένοι, απογοητευμένοι, και συχνά κενοί;

Σήμερα, η φράση «είμαι πολύ απασχολημένος» έχει σχεδόν αποκτήσει κοινωνικό κύρος. Όμως αυτό που συχνά συμβαίνει δεν είναι ότι κάνουμε πολλά και σημαντικά, αλλά ότι απλώς κάνουμε πολλά — και όχι απαραίτητα καλά. Γεμίζουμε την καθημερινότητά μας με δραστηριότητες, όχι τόσο γιατί είναι όλες αναγκαίες, αλλά επειδή φοβόμαστε τι θα συναντήσουμε αν μείνουμε λίγο μόνοι με τον εαυτό μας. Η σιωπή και η παύση μάς φαίνονται απειλητικές, κι έτσι προτιμάμε να κρατάμε τον εαυτό μας διαρκώς απασχολημένο. Το πρόβλημα είναι πως αυτή η συνεχής υπερφόρτωση καταλήγει να μειώνει την ποιότητα της δουλειάς μας, της σκέψης μας, ακόμα και των σχέσεών μας. Κάνουμε πολλά ταυτόχρονα, αλλά τίποτα εις βάθος — κι έτσι η πληρότητα που αναζητούμε δεν έρχεται ποτέ.

Η αληθινή πρόκληση δεν είναι να κάνουμε περισσότερα, αλλά να μάθουμε να επιλέγουμε καλύτερα. Να επιλέγουμε τι αξίζει τον χρόνο και την ενέργειά μας και τι όχι. Να εστιάσουμε σε όσα έχουν πραγματικά σημασία. Να τολμήσουμε να κάνουμε λιγότερα, αλλά με παρουσία, συγκέντρωση και φροντίδα. Να ξαναβρούμε την αξία του «λίγα και καλά». Αυτό απαιτεί θάρρος. Χρειάζεται να αποδεχτούμε την ατέλεια, να πούμε "όχι" σε ό,τι είναι περιττό, και να εμπιστευτούμε ότι η αξία μας δεν εξαρτάται από το πόσα κάνουμε, αλλά από το πώς είμαστε μέσα σε αυτά που κάνουμε.

Γιατί τελικά, η αληθινή πληρότητα δεν έρχεται όταν τρέχουμε πανικόβλητοι να προλάβουμε τα πάντα, αλλά όταν στεκόμαστε παρόντες, ειλικρινείς και ήρεμοι μέσα στα λίγα που έχουν πραγματικά νόημα.

Και σε αυτό αξίζει να επενδύσουμε.