Η «Πυρπόληση της Τουρκικής Ναυαρχίδας» του μεγαλύτερου Έλληνα ζωγράφου, του Κωνσταντίνου Βολανάκη, είναι ο αγαπημένος πίνακας του εφοπλιστή Πάνου Λασκαρίδη.

Με βάση την εκτίμηση της αείμνηστης ιστορικού, αρχαιολόγου και διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου, Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα, ότι κατ΄ ελάχιστο ο κάθε πίνακας του Κωνσταντίνου Βολανάκη αξίζει 300.000 ευρώ, τότε η αξία των 52 πινάκων που διαθέτει ο Πάνος Λασκαρίδης ανέρχεται σε 15. 600.000 ευρώ.

Η τιμή αυτή είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί σε δημοπρασία για πίνακα Έλληνα ζωγράφου. Το προηγούμενο ρεκόρ σημείωσε ο πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα “Γιορτή στα Μέγαρα”, ο οποίος πωλήθηκε έναντι 1.138.396 ευρώ στις 15 Νοεμβρίου 2006, πάλι σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s.

Πηγές αναφέρουν ότι ο Πάνος Λασκαρίδης διαθέτει και άλλα έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη, αλλά δεν τα έχει παρουσιάσει επίσημα.

Οι δύο πίνακες σε γραφή Braille

Επισημαίνεται ότι στη συλλογή του Κ. Βολανάκη, που διαθέτει ο Πάνος Λασκαρίδης, περιλαμβάνονται και δύο πίνακες που έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά προς όφελος των ατόμων με προβλήματα όρασης. Οι πίνακες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτόνομα και παρουσιάζουν σε γραφή Braille τον πίνακα, ενώ, για μια πιο ολιστική χρήση και εμπειρία, έχει οργανωθεί, από το Ίδρυμα “Αικατερίνης Λασκαρίδη” εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά και άτομα με ειδικές ανάγκες αλλά και επιμορφωτικό για εκπαιδευτικούς και φοιτητές.

Η συλλογή έργων του Κωνσταντίνου Βολανάκη του Παναγιώτη Κ. Λασκαρίδη, όπως τον εξιστορεί ο ίδιος, ξεκίνησε περί τα 1990, όταν  απέκτησε το έργο «Φέρνοντας την Ψαριά».

Η επιρροή της Σχολής του Μονάχου, η εικαστικότητα της προκυμαίας, η ζωή στο λιμάνι, τα γαλήνια αγκυροβόλια, οι ήρεμες σκηνές ψαρέματος, οι αναχωρήσεις, η δύναμη των χρωμάτων και του φωτός σε μνημειώδεις σκηνές, όπως η «Πυρπόληση της τουρκικής Φρεγάτας», μία ζωντανή έκρηξη, καθώς και τα χρώματα του δειλινού που σύγχρονοι ιστορικοί τέχνης έχουν συγκρίνει με τη δυναμική αυτών του διάσημου Βρετανού ζωγράφου Τζόσεφ Μάλλορντ Ουίλλιαμ Τέρνερ (Joseph Mallord William Turner, 1775-1851), γοητεύουν τον συλλέκτη και η συλλογή σταδιακά εμπλουτίζεται. Η συλλογή έργων Βολανάκη του Π. Κ. Λασκαρίδη αριθμεί πλέον 52 έργα και συνεχίζει να αυξάνεται.

Ως η μεγαλύτερη ιδιωτική συλλογή έργων Βολανάκη, αποτελεί σημείο αναφοράς στον κόσμο της Νεοελληνικής Τέχνης και της ελληνικής ιστοριογραφίας. 

Η συλλογή, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον, εγχώριο και παγκόσμιο, αρκετών ιστορικών, μουσείων και μουσειολόγων. Πέρα από τη συμμετοχή μεμονωμένων έργων σε διάφορες εκθέσεις, μεγάλες εκθέσεις έχουν διοργανωθεί γύρω από το σύνολο της συλλογής, με πιο πρόσφατη αυτή στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, Κωνσταντίνος Βολανάκης: Νόστος της θάλασσας, έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, η οποία συγκέντρωσε διθυραμβικές κριτικές.

Σήμερα, η αναμέτρηση του Βολανάκη με την απεραντοσύνη της θάλασσας, όπως σημειώνει ο ιστορικός τέχνης Θοδωρής Κουτσογιάννης, συναντά το όραμα του συλλέκτη, όραμα σμιλευμένο με την επιθυμία της γυναίκας του, Μαριλένας Λασκαρίδη, και συνιδρύτριας του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, για απεραντοσύνη της γνώσης. Ως σύγχρονος μαικήνας, με την κυριολεκτική σημασία του όρου, ο Παναγιώτης Κ. Λασκαρίδη “δωρίζει” την προσωπική του συλλογή θαλασσογραφιών Κωνσταντίνου Βολανάκη στην ψηφιακή εποχή.

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης

Θεωρείται ο «πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας». Μαθήτευσε στη Σχολή του Μονάχου και συνδύασε τον ακαδημαϊκό ρεαλισμό με τις νεωτεριστικές προ-ιμπρεσιονιστικές τάσεις των υπαιθριστών ζωγράφων.Η θεματογραφία του ήταν κυρίως θαλασσογραφίες, ηθογραφικά και ιστορικά θέματα και λιγοστές τοπιογραφίες στην πρώιμη περίοδο της καριέρας του. 

Τα έργα του είναι υψηλής αισθητικής και μοναδικής καλλιτεχνικής ποιότητας, έχουν αρμονία, ρυθμό και ισορροπία στη σύνθεση. Συνδυάζουν την επιλεκτική λεπτομερή καταγραφή με τη σχηματική χρωματική απόδοση. Οι συνθέσεις του, πάντα ιδιαίτερα αφηγηματικές, τονίζουν δεξιοτεχνικά την απεραντοσύνη της θάλασσας, την αίγλη του θαλάσσιου τοπίου και τη σιωπή του, σε αντίθεση με τα θορυβώδη αστικά περιβάλλοντα.

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης γεννήθηκε στο τουρκοκρατούμενο Ηράκλειο της Κρήτης το 1837, όπου είχαν εγκατασταθεί οι ρεθυμνιακής καταγωγής γονείς του. Πέρασε ένα μέρος των μαθητικών του χρόνων στο Ηράκλειο και συνέχισε το σχολείο στη Σύρο. Το 1856 εγκαταστάθηκε στην Τεργέστη και εργάστηκε ως λογιστής στον οίκο εμπορίας ζαχάρεως του Γιώργου Αφεντούλη, συζύγου της αδελφής του.

Ο Γ. Αφεντούλης θαύμασε τα σκαριφήματα του Βολανάκη, που ζωγράφιζε στα περιθώρια των λογιστικών βιβλίων, και το 1860 τον έστειλε να σπουδάσει στην Ακαδημία του Μονάχου κοντά στους Βαυαρούς καθηγητές Καρλ φον Πιλότυ και Βίλχελμ φον Κάουλμπαχ. Στη συνέχεια ο Βολανάκης έζησε στη Βιέννη και στην Τεργέστη, μέχρι που το 1883 επέστρεψε με την οικογένειά του στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά μέχρι τον θάνατό του, το 1907.

Το 1867 πήρε το πρώτο βραβείο ζωγραφικής στον διαγωνισμό της αυστριακής κυβέρνησης με θέμα τη «Ναυμαχία της Λίσσας». Το βραβείο, εκτός από το έπαθλο των 1.000 χρυσών φιορινιών, συνοδευόταν και από ταξίδια με το Πολεμικό Ναυτικό της Αυστρίας για 3 χρόνια. Με αφορμή αυτά τα ταξίδια στην Αδριατική για να γνωρίσει τον τόπο της ναυμαχίας, φιλοτέχνησε μια δεκάδα έργα με πλοία και θάλασσα, όπως «Το Πλοίο Kaiser» κ.ά.
Το 1868 έλαβε μέρος στην Ετήσια Διεθνή Έκθεση της Καλλιτεχνικής Εταιρείας στη Βιέννη και το έργο του αγοράστηκε από τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ για το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης με 1.000 φιορίνια. Σήμερα το έργο αυτό βρίσκεται στην Hofburg, στα πρώην αυτοκρατορικά ανάκτορα, στη Βιέννη. 

Το 1877 εξέθεσε στο Λονδίνο το έργο του η «Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ», το οποίο αγοράστηκε από το Υπουργείο Ναυτικών της Αγγλίας.

Το 1894 παρέδωσε στα βασιλικά ανάκτορα της Αθήνας το έργο «Έξοδος του Άρεως», ύστερα από δική τους παραγγελία.

Ποιος είναι ο Πάνος Λασκαρίδης

Το Πολεμικό Ναυτικού του έχει απονείμει τον τίτλο “υποναύαρχος επί τιμή”, τον Ιούλιο του 2020. Ο Έλληνας εφοπλιστής, Πάνος Λασκαρίδης, έχει προσφέρει δωρεές προς το Πολεμικό Ναυτικό που η αξία τους ανέρχονται πάνω από  30 εκατομμύρια ευρώ! Σημαντικές είναι όμως και οι δωρεές του και προς το Λιμενικό Σώμα.

Το 2014 παραχώρησε την θαλαμηγό “Κύκνος”, που έχει 36 μέτρα μήκος και αξιοποιείται για την εκπαίδευση των δοκίμων του Πολεμικού Ναυτικού. Αποκατέστησε τις ζημιές στο Θωρηκτό “Αβέρωφ”.

Ο Πάνος Λασκαρίδης διαθέτει ένα στόλο, που αποτελείται από 90 πλοία διαφόρων τύπων, όμως ο μεγαλύτερος αριθμός των πλοίων του είναι αλιευτικά – ψυγεία. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες εφοπλιστές, με πολυσχιδείς επαγγελματικές δραστηριότητες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, που εκτείνονται από την Κίνα και φτάνουν μέχρι και τα νησιά Φόκλαντ.

Ο Πάνος Λασκαρίδης, για την τεράστια προσφορά του έχει τιμηθεί παλαιότερα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος του απένειμε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής.

Στη διάρκεια της τελετής, ο Π. Παυλόπουλος , απευθυνόμενος στον Πάνο Λασκαρίδη, είπε: “ το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής σας απονέμεται για το σύνολο της προσφοράς σας στον Τόπο μας”.

Η ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την προσφορά του “Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, στις Τέχνες, στα Γράμματα, στην Ιστορία και στη Ναυτική Παράδοση, στην προσφορά του Πάνου Λασκαρίδη προς το Πολεμικό Ναυτικό και το Λιμενικό Σώμα και στην προσφορά στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ναυτιλία, υπό την ιδιότητά του, τότε, ως Προέδρου της Ένωσης Ευρωπαίων Εφοπλιστών”.

Ο Πάνος Λασκαρίδης, διακρίνεται για την ευθυκρισία του και είναι ένας άνθρωπος που συχνά διατυπώνει ελεύθερα τις απόψεις του για τα ναυτιλιακά δρώμενα και δεν διστάζει δημόσια να διαφοροποιείται από την επίσημη θέση των συλλογικών φορέων του εφοπλισμού και να συγκρούεται με απόψεις που δεν τις θεωρεί σωστές.

Ο Παναγιώτης Λασκαρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Είναι Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός του Πανεπιστημίου Brunschweig της Γερμανίας (Dept. of Internal Combustion Engines), κάτοχος M.Sc. στη Μηχανολογία από το King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Dept of Engineering), κάτοχος διπλώματος στη Ναυπηγική από το Royal Corprs of Naval Constructors (Ηνωμένο Βασίλειο) και μεταπτυχιακού τίτλου M.S.c. στη Ναυπηγική από το London University (University College).

Το 1977, ίδρυσε τις εταιρείες Laskaridis Shipping Co. Ltd (Shipmanagers). και Lavinia Corporation (Shipoperators με πωλήσεις περίπου 900 εκατ. δολαρίων το 2015). Σήμερα κατέχει τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου και στις δύο εταιρείες, όπως και τη θέση του Αντιπροέδρου του Ομίλου Ναυπηγείων Astican (Λας Πάλμας, Ισπανία).

Διετέλεσε και συμμετέχει ως απο διάφορες θέσεις ευθύνης ή απλό μέλος σε θεσμικούς φορείς και οργανώσεις ως κάτωθι: πρόεδρος της ECSA (European Community Shipowners’ Associations), Fellow, Institute of  Marine Engineers (U.K.), Fellow, Institute of Mechanical Engineers (U.K.), Fellow, Royal Institution of Naval Architects (U.K.), Πρόεδρος του Ιδρύματος Αικατερίνη Λασκαρίδου, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ναυτασφαλιστικού Οργανισμού The United Kingdom, Freight Demurrage and Defence Association (U.K.), Αντιπρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος, Μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μέλος του SNAME (Society of Naval Architects and Marine Engineers – U.S.A.), Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, The Hellenic War Risks Maritime Association (The Hellenic Club), Μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Bureau Veritas (Γαλλικός Νηογνώμων), Μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Lloyds Register of Ships (Αγγλικός Νηογνώμων), Μέλος της Ελληνικής Επιτροπής NKK – Τόκυο (Ιαπωνικός Νηογνώμων).

Ο Πάνος Λασκαρίδης αποφοίτησε από τη Σχολή το 1965 και σπούδασε στη Γερμανία Μηχανολογος Μηχανικος στο ΤU Braunschweig και ακολούθως έκανε μεταπτυχιακά στο Λονδίνο παίρνοντας Master Ναυπηγικής. Νυμφεύθηκε την Μαριλένα Κουμπς και απέκτησε τέσσερα παιδιά.

Το όραμα του εφοπλιστή Πάνου Λασκαρίδη είναι να μετατρέψει τον
Πειραιά, εκτός από Διεθνές Ναυτιλιακό Κέντρο σε Πολιτιστικό Κέντρο με διεθνή ακτινοβολία.

Η Μαριλένα Λασκαρίδη

Η Μαριλένα Λασκαρίδη, σύζυγος του Πάνου Λασκαρίδη και μητέρα της Κατερίνας και της Σουζάνας, όπως της Χριστίνας και του Παναγιώτη, ήταν η ψυχή του Ιδρύματος, όμως έφυγε αιφνιδίως, στις 6 Αυγούστου 2015, όταν βρισκόταν στην Ύδρα.

Η Μαριλένα Λασκαρίδη, “υπήρξε η «ψυχή» του Ιδρύματος και της Βιβλιοθήκης «ΚΑΙΤΗ ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ», έργα ζωής, τα οποία υπηρέτησε ακούραστα, με σεμνότητα, αφοσίωση, όραμα για τον πολιτισμό και την παιδεία, αίσθημα αγάπης και κοινωνικής προσφοράς”.

Ο πατέρας της Μαριλένας ήταν Σκωτσέζος και η μητέρα της από την οικογένεια του ευεργέτη Ζάππα. Είχε σπουδάσει μάρκετινγκ, διαφήμιση και στην κειμενογράφηση. Γνώρισε τον Πάνο Λασκαρίδη σε νεαρή ηλικία, όταν εκείνος υπηρετούσε ακόμη τη στρατιωτική του θητεία.

Στις 9 Δεκεμβρίου 2022 έγιναν τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας του Ναυτικού Νοσοκομείο Αθηνών που χρηματοδότησε το Ίδρυμα Αικατερίνη Λασκαρίδη.
Η δωρεά, έγινε από τον Πάνο Λασκαρίδη στη μνήμη της συζύγου του Μαριλένας Λασκαρίδη και ανήλθε σε 1 εκατομμύριο ευρώ.

Η επέκταση της πτέρυγας του Ν.Ν.Α. αφορούσε στον κτιριακό και εξοπλιστικό εκσυγχρονισμό της Πτέρυγας Νοσηλείας, στην συγκρότηση χώρων για την Καρδιολογική Κλινική και στην δημιουργία πτέρυγα Βραχείας Νοσηλείας.

Την ίδια στάση με τον πατέρα τους τηρούν και τα τέσσερα παιδιά του εφοπλιστή, οι θυγατέρες του Κατερίνα, Σουζάνα και Χριστίνα καθώς και ο γιος του Παναγιώτης. Για τη νέα δωρεά, ο αρχηγός του Π.Ν. και η στρατιωτική ηγεσία εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού μας με μία ακόμα αξιόμαχη μονάδα, που θα ενταχθεί σύντομα στη δύναμη του στόλου.

Από την επίσημη σύσταση του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη το 2007, αναλαμβάνει χρέη Αντιπροέδρου και μαζί με τον σύζυγό της Πάνο, Πρόεδρο του Ιδρύματος, ενώνουν τις δυνάμεις τους για τη δημιουργία ενός πνευματικού οργανισμού αφιερωμένου στον πολιτισμό, την παιδεία και τη ναυτιλία. Μεριμνά με ιδιαίτερη φροντίδα για την οργάνωση των χώρων όπου στεγάζεται η Βιβλιοθήκη, με σκοπό να αποτελεί έναν φιλόξενο και οικείο χώρο για ερευνητές, φοιτητές, μαθητές και όλους τους νέους ανθρώπους, στις δυνατότητες των οποίων πιστεύει ακράδαντα.

Η Μαριλένα Λασκαρίδη, επικεφαλής επιστημονικής ομάδας συνεργατών του Ιδρύματος πραγματοποιεί το μεγάλο της όνειρο για την υλοποίηση δωρεάν εκπαιδευτικών προγραμμάτων στους σπουδαστές όλων των βαθμίδων. Το όνειρό της δεν σταματά εκεί και ταξιδεύει τη Βιβλιοθήκη και τα προγράμματά της στα σχολεία πυρόπληκτων, δυσπρόσιτων και οικονομικά ασθενέστερων περιοχών της Ελλάδας, στα σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας των φυλακών Ελαιώνα Θηβών, Αυλώνα και Κορυδαλλού, καθώς και στους καταυλισμούς Romani μέσω ειδικών προγραμμάτων φιλαναγνωσίας. Φροντίζει για τον εξοπλισμό σχολικών και Δημοτικών Βιβλιοθηκών, ενώ παράλληλα έχει την εποπτεία επιμορφωτικών προγραμμάτων, σεμιναρίων και ημερίδων τα οποία παρέχονται και αυτά δωρεάν στους εκπαιδευτικούς. Σημαντική ήταν η προσφορά και η ενεργός δράση της επί σειρά ετών σε κοινωνικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Η Μαριλένα Λασκαρίδη σεβόταν και εκτιμούσε τους οικογενειακούς θεσμούς. Σπουδαία Μητέρα, και όχι μόνο για τα παιδιά της, σπάνια σύντροφος και φίλη, η ψυχή της οικογένειάς της και του Ιδρύματος, έφυγε πρόωρα από κοντά μας τον Αύγουστο του 2015, αφήνοντας πίσω της αναπλήρωτο κενό. Γοητευτική οραματίστρια, μαχητική, ευαίσθητη και γενναιόδωρη, η μονίμως χαμογελαστή Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος κατάφερε να μεταδώσει το γνήσιο πάθος της για προσφορά και δημιουργία στους συνεργάτες της, τη δεύτερη οικογένειά της όπως έλεγε, οι οποίοι πάνω στα χνάρια της συνεχίζουν το ταξίδι.

Οι 52 πίνακες του Κωνσταντίνου Βολανάκη της συλλογής του Πάνου Λασκαρίδη

1. Η αποβίβαση, 1885-90 – σ. 71

λάδι σε καμβά, 86 x 61 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

2. Αναχώρηση από τον Πειραιά για την Τήνο,

1885-90 – σ. 73

λάδι σε καμβά, 64 x 52 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

3. Το λιμάνι του Πειραιά, 1885-90 – σ. 75

λάδι σε καμβά, 50,5 x 39,5 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

4. Το λιμάνι του Πειραιά – σ. 77

λάδι σε καμβά, 31 x 41 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

5. Καταπλέοντας στο λιμάνι, 1895-99 – σ. 78

λάδι σε καμβά, 63,5 x 115,5 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

6. Αγκυροβολημένο ιστιοφόρο

και ψαρόβαρκα – σ. 80

λάδι σε καμβά, 40 x 63 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

7. Το λιμάνι του Βόλου, 1885-90 – σ. 82

λάδι σε καμβά, 15 x 32 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

8. Ιστιοφόρα καταπλέουν στο λιμάνι,

1880-83 – σ. 83

λάδι σε καμβά, 63 x 115 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

9. Ένα πολύβουο λιμάνι, 1885-90 – σ. 86

λάδι σε καμβά, 51 x 81,5 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

10. Έξω από το λιμάνι, 1870-72 – σ. 88

λάδι σε καμβά, 48 x 95 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

11. Το λιμάνι του Βόλου με φεγγαρόφωτο,

1890-95 – σ. 90

λάδι σε καμβά, 63 x 116 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

12. Το λιμάνι του Βόλου τη νύχτα – σ. 91

λάδι σε καμβά, 54 x 85 εκ.

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

13. Το λιμάνι του Βόλου με φεγγαρόφωτο,

1895-1900 – σ. 92  λάδι σε καμβά, 58,5 x 102 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

14. Το λιμάνι του Βόλου τη νύχτα – σ. 94

λάδι σε καμβά, 35 x 74 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

15. Ψαρεύοντας σε ήρεμα νερά, 1885-88 – σ. 99

λάδι σε καμβά, 40,5 x 51 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

16. Μπαλώνοντας τα δίχτυα, 1884-88 – σ. 101

λάδι σε καμβά, 73 x 56 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

17. Ακρογιαλιά με ψαράδικη βάρκα, t.a.q.

1889 – σ. 102  λάδι σε καμβά, 59,5 x 131 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

18. Σπρώχνοντας τη βάρκα στη θάλασσα,

1870-75 – σ. 104 λάδι σε καμβά επικολλημένο σε ξύλο, 50 x 87 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

19. Θαλασσινό τοπίο, 1884-88 – σ. 107

λάδι σε καμβά, 21,5 x 34,7 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

20. Κατά μήκος της ακρογιαλιάς του Βόλου,

1885-90 – σ. 108  λάδι σε καμβά, 64,5 x 115 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

21. Σε ήρεμα νερά, 1875-82 – σ. 111

λάδι σε καμβά, 35,7 x 56,7 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

22. Ψαρόβαρκες κοντά στην ακτή – σ. 112

λάδι σε καμβά, 48,5 x 75,5 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

23. Μαζεύοντας τα δίχτυα, 1885-90 – σ. 113

λάδι σε καμβά, 31,8 x 53,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

24. Ψαρόβαρκες, 1880-85 – σ. 114

λάδι σε καμβά, 47 x 81 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

25. Ιστιοφόρα στο ηλιοβασίλεμα – σ. 117

λάδι σε επιφάνεια ζελατίνης, 21,5 x 16,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

26. Φέρνοντας την ψαριά, 1880-82 – σ. 119

λάδι σε καμβά, 54 x 74 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

27. Ψάρεμα με πυροφάνι, 1885-90 – σ. 120

λάδι σε καμβά, 64 x 115 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

28. Το πέρασμα, 1885-88 – σ. 123

λάδι σε καμβά, 54,5 x 104 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

29. Μαζεύοντας τα δίχτυα, 1888-90 – σ. 124

λάδι σε καμβά, 40 x 70 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

30. Η πρωινή ψαριά, 1888-90 – σ. 127

λάδι σε καμβά, 76 x 135 εκ.  Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

31. Ψαρόβαρκα σε τρικυμία, 1880-85 – σ. 129

λάδι σε καμβά, 73 x 49 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

32. Πλοία στη θάλασσα – σ. 130

λάδι σε καμβά, 43 x 67,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

33. Το πέρασμα – σ. 133

λάδι σε καμβά, 61 x 100 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

34. Ηλιοβασίλεμα στη Σαλαμίνα, 1890-95

λάδι σε καμβά, 57 x 100 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

35. Ψαρόβαρκες στο φεγγαρόφωτο – σ. 137

λάδι σε καμβά, 48 x 78 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

36. Τραβώντας τα δίχτυα, 1880-85 – σ. 139

λάδι σε καμβά, 44 x 71 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

37. Ρίχνοντας τα δίχτυα, 1885-90 – σ. 141

λάδι σε καμβά, 69 x 95 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

38. Πλέοντας στα ανοιχτά – σ. 143

λάδι σε καμβά, 54,5 x 81 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

39. Φρεγάτα στο φεγγαρόφωτο – σ. 145

λάδι σε καμβά, 45 x 74,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

40. Ατμόπλοιο στο πέλαγος, 1890-95 – σ. 146

λάδι σε καμβά, 54,5 x 100,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

41. Φρεγάτα κοντά στην ακτή, 1899-90 – σ. 149

λάδι σε καμβά, 64 x 116 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

42. Πλοία το ηλιοβασίλεμα – σ. 150

λάδι σε καμβά, 49 x 75 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

43. Πυροφάνι – σ. 153

λάδι σε καμβά, 63,5 x 114 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

44. Θαλασσογραφία – σ. 154

λάδι σε καμβά, 26,3 x 51 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

45. Η παλίρροια, 1900-02 – σ. 156

λάδι σε καμβά, 67 x 101 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

46. Θαλασσινό τοπίο με βάρκες και ιστιοφόρο,

1870-75 – σ. 159 λάδι σε καμβά, 24 x 42,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

47. Ηλιοβασίλεμα στην ακρογιαλιά – σ. 160

λάδι σε καμβά, 42 x 65,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

48. Περίπατος στην παραλία το ηλιοβασίλεμα

με πλοία σε απόσταση – σ. 162 λάδι σε καμβά, 56 x 100 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

49. Στο καρνάγιο – σ. 167

λάδι σε καμβά, 20,6 x 35,6 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

50. Το πλοίο «Αυτοκράτειρα Αυγούστα» στον

όρμο του Φαλήρου, 1897 – σ. 168 λάδι σε καμβά, 64 x 114,5 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

51. Το πλοίο «Bonheur» ανοίγεται στο

πέλαγος, 1883-86 – σ. 170 λάδι σε καμβά, 73 x 136 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

52. Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας,

1890-95 – σ. 176 λάδι σε καμβά, 79 x 154 εκ. Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.