Κατά το 18ο αιώνα, αντιπαρατέθηκαν σκληρά δύο διαφορετικά πολιτικά οράματα στο Όρος: των Κολλυβάδων από τη μια και των Αντικολλυβάδων από την άλλη και η επικράτηση των τελευταίων, έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στην στροφή του Γένους προς τη Δύση που ήρθε αργότερα, το 1827, να πιστοποιήσει η Συνέλευση της Τροιζήνας και η κατοπινή, 1833, έλευση του Όθωνα. Ηγέτες των Κολλυβάδων υπήρξαν οι Μακάριος Νοταράς, Νικόδημος Αγιορείτης και Αθανάσιος Πάριος, ενώ οι απέναντι επηρεάζονταν απ' τον Αδαμάντιο Κοραή και τους Διαφωτιστές. Η διένεξη πήρε μεγάλες διαστάσεις όταν το 1784, οι Κολλυβάδες -που τους ονόμασαν έτσι κοροϊδευτικά- αντέδρασαν έντονα γιατί στη Σκήτη της Αγίας Άννης άρχισαν να τελούν μνημόσυνα και την Κυριακή, κατά παράβαση της ορθοδόξου Παραδόσεως Κατά τον Γιανναρά 'οι Κολλυβάδες συνιστούν κίνημα αντίδρασης στον εκδυτικισμό και την αλλοτρίωση'. Υποστηρίζουν τη βυζαντινή καθολικότητα του Γένους, σε αντίθεση με τους άλλους που εμμένουν στο αρχαιοελληνικό ιδεότυπο, διασκελίζοντας τους βυζαντινούς αιώνες. Οι Κολλυβάδες διώχτηκαν εν τέλει από το Όρος και κατέφυγαν σε διάφορα νησιά. Ένας απ' αυτούς, ο ιερομόναχος Νήφων, κατέληξε στη Σκιάθο και το 1794, δημιούργησε τη Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου που αποτέλεσε το βασικότερο κέντρο των Κολλυβάδων εκτός Αγίου Όρους με σημαντικότατη συμβολή στην προετοιμασία της Επανάστασης του 1821. Μ' αυτό το πνεύμα, στα πρότυπα του Γρηγορίου Παλαμά, ανδρώθηκαν και οι Παπαδιαμάντης- Μωραϊτίδης, όπως και ο απλός κόσμος του νησιού. Δυστυχώς η Σκιάθος, αντιγράφοντας όλη τη χώρα κι ερμηνεύοντας λάθος κι αυτή την τουριστική ανάπτυξη, έκανε πλήρη μεταστροφή και αποτελεί σήμερα, με εξαίρεση τις θρησκευτικές παραδόσεις, πρέσβειρα της κακώς εννοούμενης Δύσης... *Ο Γιώργος Σανιδάς είναι αρθρογράφος στο Skiathoslife.gr και συγγραφέας