Το κείμενο του Σταύρου Ζουμπουλάκη «Υποβοηθούμενη αυτοκτονία» («Κ» 5-6 Μαρτίου) μου θύμισε μιαν αχαρακτήριστη απάντηση Χωρεπισκόπου της Κύπρου. Είχε μιλήσει σκληρά για τους αυτοκτόνους και μια χαροκαμένη μητέρα τον ερώτησε αν το παιδί της που, εθισμένο στα ναρκωτικά, αυτοκτόνησε, είχε ελπίδα σωτηρίας.
Ο Χωρεπίσκοπος, προλαβαίνοντας την Εσχατη Κρίση, τη βεβαίωσε ανάλγητος ότι ο γιος της βρισκόταν ήδη στην κόλαση. Αντίθετα ο μακαριστός πια Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος, Χαλκιδεύς την καταγωγή, καθόλου δεν δίστασε να βρεθεί αμέσως στο πλάι μιας μητέρας, της οποίας η ωραία και προικισμένη κόρη, αδικημένη από το δημόσιο, είχε πηδήσει από το μπαλκόνι.
Αναπόφευκτα ο νους μου πήγε στον Παπαδιαμάντη, τα γραπτά του οποίου μαρτυρούν ότι συνέπασχε με τους απεγνωσμένους. Προς πίστωσιν παραθέτω απόσπασμα του διηγήματός του «Ερμη στα ξένα»:
«Η Αιγυπτία έφυγε το πάλαι εις την έρημον. Πολύ πλέον δυστυχής από εκείνην, η πτωχή ξένη παιδίσκη, η Βανθούλα, δεν είχε καρπόν ούτε εις τους κόλπους ούτε εις τα σπλάγχνα της. Και δεν επαρουσιάσθη ο Αγγελος Κυρίου να της δώση ασκόν ύδατος, διά να δροσισθή… Αυτή μόνη έπεσε να εύρη δρόσον εις την άλμην του πελάγους […] Οι ιατροί του τόπου εύρον έρμαιον, και το διεξεδίκησαν. Οι ιερείς όχι. Δεν ήτο κανείς ισχυρός ενδιαφερόμενος, διά να εκβιάση την “ελαστικότητα” των νόμων και των κανόνων, διά να βάλη εις κίνησιν τα νεύρα και τα κόκκαλα των ανθρωπαρέσκων, τα οποία μέλλει να διασκορπίση ο Θεός».
Αν δεν με απατά οικτρώς η μνήμη, ο μαρξιστής Μ.Μ. Παπαϊωάννου είχε αποφανθεί ότι ο Παπαδιαμάντης δεν ήταν συνεπής χριστιανός, αφού ήθελε ν’ αυτοκτονήσει. Αστοχεί. Ο γιος του ιερέως Αδαμαντίου, συμπάσχων με τους αυτοκτόνους και ο ίδιος συχνά δοκιμαζόμενος από τον πειρασμό της αυτοχειρίας, τελικά εναπόθεσε στα χέρια του Θεού το τέλος του βίου του. Και είναι βέβαιο πως, αν ήταν στο χέρι του, θα έκαμνε εκκλησιαστικά την ταφή όλων των απεγνωσμένων και ιδιαίτερα των συκοφαντημένων κοριτσιών. Για τον λόγο αυτόν ακριβώς προτείνω και την ανάγνωση του διηγήματος «Το νησί της Ουρανίτσας».