Στην Αλόννησο βρέθηκαν το προηγούμενο διάστημα μέλη της ομάδας «NOUS» και προχώρησαν σε εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης που λειτουργεί από τον Μάρτιο του 2020 στην Περιστέρα, για την παρακολούθηση και εποπτεία του αρχαίου ναυαγίου. Ο κ. Βασίλης Μεντόγιαννης, επαγγελματίας δύτης και συνεργάτης του υπουργείου Πολιτισμού στην ενάλια τεκμηρίωση, μίλησε στο SkiathosLife.gr για την πρόσφατη επίσκεψή του στις Βόρειες Σποράδες, αποκαλύπτοντας εντυπωσιακές λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας του Υποβρύχιου Συστήματος Οπτικής Παρακολούθησης «NOUS» (uNdersea visiOn sUrveillance System). Πρώτη φορά παγκοσμίως εγκαθίσταται ανάλογο σύστημα, που παρέχει τη δυνατότητα παρακολούθησης ενός υποβρύχιου μουσείου και τόσο ο σχεδιασμός, όσο και η κατασκευή του, έγιναν εξ ολοκλήρου από Έλληνες επιστήμονες: Τον Γιώργο Παπαλάμπρου, επίκουρο καθηγητή Ναυτικής Μηχανολογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, τον Κώστα Κατσιούλη, μηχανικό πληροφοριακών συστημάτων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τον μηχανολόγο - μηχανικό Βασίλη Μεντόγιαννη. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι από τον Απρίλιο του 2021, η Microsoft παρέχει τεχνική υποστήριξη σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης, με τον αμερικανικό τεχνολογικό κολοσσό να προσφέρει στην ομάδα «NOUS» ελεύθερη πρόσβαση στις υποδομές της. [caption id="attachment_132175" align="alignnone" width="782"] Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με τον επαγγελματία δύτη, έγινε επίδειξη της συσκευής laser που τοποθετήθηκε στο ναυάγιο, με την εκπομπή της δέσμης να γίνεται σε πραγματικό χρόνο[/caption] Ο τεχνητός… «NOUS» που δημιούργησαν οι Έλληνες επιστήμονες, αποτελείται από δύο τμήματα. Το υποθαλάσσιο στον χώρο όπου ναυάγησε το πλοίο και το χερσαίο στην ακτή της Περιστέρας, που τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια από έναν επιφανειακό σταθμό φωτοβολταϊκών πάνελ. Πέντε ψηφιακές κάμερες τελευταίας τεχνολογίας και ένα κατανεμητή δικτύου περιλαμβάνει το υποθαλάσσιο σύστημα μετάδοσης εικόνας που αποστέλλει βίντεο (stream) σε πραγματικό χρόνο. Μέσω των κατάλληλων αλγορίθμων μηχανικής μάθησης και της ταυτόχρονης επεξεργασίας ήχου και εικόνας, το σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) του «NOUS» αντιλαμβάνεται την παραμικρή κίνηση στο ναυάγιο, π.χ. από δύτες μέχρι υποβρύχια ρομπότ ROV. Μία επίσκεψη στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://cameras.nous.com.gr/nous/allcams.html είναι αρκετή για να δει κάποιος σε real time τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή στο ναυάγιο της Περιστέρας. «Τοποθετήσαμε ορισμένα νέα συστήματα στην εγκατάσταση, ενώ σε μία από τις πέντε κάμερες που έχουμε σε υποβρύχια διάταξη, έγινε update και από τα 5 MP πήγαμε στα 12,5 MP στην κάμερα No 5, η οποία μας παρέχει πλέον πολύ καλύτερη εικόνα. Εγκαταστήσαμε επίσης ένα κατευθυντικό laser, ώστε να ελέγχουμε τη θολερότητα του νερού και ένα φως που θα ανοίγουμε μόλις νυχτώνει», είπε ο κ. Μεντόγιαννης, ο οποίος βρέθηκε στην Αλόννησο για περισσότερο από μία εβδομάδα μαζί με τους Κώστα Κατσιούλη και Γιώργο Παπαλάμπρου, ενώ τους συνόδεψε αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Καινοτομία… made in Greece Το εντυπωσιακό επίτευγμα υποβρύχιας μηχανικής που υπάρχει στην Περιστέρα και ενσωματώνει στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης, επιβεβαιώνει τις άπειρες δυνατότητες των Ελλήνων επιστημόνων. «Δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο πουθενά αλλού στον κόσμο. Μας έχουν ενημερώσει πως θα υπάρξει αφιέρωμα και στο περιοδικό Marine Technology Reporter. Στις σελίδες του μπορεί κάποιος να διαβάσει για μεγάλα ενάλια επιτεύγματα π.χ. από το ΜΙΤ ή τη NASA. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να μπούμε και εξώφυλλο», επισήμανε ο κ. Μεντόγιαννης. «Πήραμε μέχρι και ένα grant από τη Microsoft για ένα άλλο project που αφορά στη μελέτη των ιππόκαμπων στο Στρατώνι Χαλκιδικής και μας στηρίζουν στους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίοι κυριαρχούν σε πολλούς τομείς της καθημερινότητάς μας. Ας μην το ξεχνάμε αυτό. Το θέμα είναι η διαχείριση και ο όγκος των πληροφοριών», πρόσθεσε για το σύστημα «NOUS», για το οποίο εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από Δανία, Μεγάλη Βρετανία και Μάλτα, ενώ πρόσφατα υπήρξε κρούση στην ελληνική ομάδα και από τέταρτη χώρα. [caption id="attachment_132178" align="alignnone" width="793"] Ο Βασίλης Μεντόγιαννης βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Αλόννησο, για λογαριασμό της ομάδας «NOUS»[/caption] Όσο για το τι μέλλει γενέσθαι; «Τόσο εμείς, όσο και πολλοί άλλοι που συμμετέχουν με τα υλικά τους, έχουμε εκπλαγεί από την αντοχή της εγκατάστασης. Το να πετυχαίνεις ένα υποβρύχιο 24/7, είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Όμως, τώρα το σύστημα βρίσκεται σε μία κρίσιμη φάση και οι καθυστερήσεις από το υπουργείο Πολιτισμού και την Περιφέρεια Θεσσαλίας, δεν ευνοούν την ολοκλήρωση του έργου. Υπήρξε δέσμευση πως μέχρι τέλος του 2021 θα ήταν έτοιμες οι μελέτες για τη δημιουργία και άλλων θέσεων στο ναυάγιο, αλλά ακόμη δεν έχει προχωρήσει κάτι. Θα πρέπει η Πολιτεία να επισπεύσει, γιατί πριν από λίγο καιρό αντιμετωπίσαμε μεγάλο πρόβλημα από τους νοτιάδες που επικράτησαν στην περιοχή, ενώ υπήρξαν και καταπτώσεις στην Περιστέρα από τις έντονες βροχοπτώσεις. Εάν επαναληφθεί κάτι παρόμοιο, είναι ορατός ο κίνδυνος να υπάρξει απώλεια του καλωδίου με την οπτική ίνα και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας», ανέφερε ο κ. Μεντόγιαννης, ο οποίος κλείνοντας, έθιξε το πρόβλημα της σύνδεσης με το διαδίκτυο στην Αλόννησο: «Έχουμε τοπικό δίκτυο πάνω από 1.000 Mbps, με μία 200άρα γραμμή που εξασφαλίσαμε από τον ΟΤΕ κατόπιν παρέμβασης του Δήμου Αλοννήσου. Δεν μας φτάνουν όμως, αν και πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα το λύσουμε το ζήτημα, γιατί οι υπάρχουσες ταχύτητες του διαδικτύου στην Αλόννησο είναι χαμηλές και δεν μας εξυπηρετούν».