Όταν ήμουν μικρός, η Σκόπελος μού φαινόταν ένα τεράστιο νησί. Είχε βουνά, καστρομοναστήρια, αλλά είχε και υπέροχες παραλίες, όπου τα πεύκα έφταναν ως την θάλασσα. Είχε μια χώρα που ήταν τόσο μικρή, ώστε να έχω ελευθερία και ανεξαρτησία από μικρός αλλά και τόσο μεγάλη, ώστε να την εξερευνήσω και να παίξω στα πλακόστρωτα στενά της.
Είχε πράσινο και μπλε. Για την ακρίβεια, πολύ πράσινο και πολύ μπλε. Είχε ντισκοτέκ αλλά είχε και ρεμπετάδικα σε απόσταση αναπνοής μεταξύ τους που τραγούδησαν πολλές τωρινές σταρ στο ντεμπούτο τους. Ο Τσιτσάνης και η Sandra ήταν γείτονες.
Είχε τουρισμό αλλά είχε και ηρεμία. Θυμάμαι εμένα και τον αδερφό μου να φεύγουμε από το σπίτι με μαγιό, σαγιονάρες και πετσέτα και να πηγαίνουμε για μπάνιο στην Πλάκα, που βρίσκεται πίσω από την Παναγίτσα του Πύργου, χωρίς να το σκεφτούμε, αφού ήταν πέντε λεπτά από το σπίτι μας.
Η Πλάκα τότε ήταν γεμάτη παιδιά και οι χαρακτηριστικοί της βράχοι είχαν ονόματα. Ο Βασιλικός, η γαϊδούρα, τα παξιμαδάκια και η Χαδούλα, που ήταν για τους μεγάλους και τολμηρούς αφού το να ρίξεις βουτιά από ‘κει ήθελε πολύ θάρρος.
Θυμάμαι Σαββατοκύριακα και γιορτές στα «καλύβια» μαζί με φιλικές οικογένειες και συγγενείς,που οι μεγάλοι μαγείρευαν και γλεντούσαν, ενώ εμείς παίζαμε στην φύση σε ένα μεταχίπικο 80s κοινόβιο. Θυμάμαι τα γυρίσματα της ΕΡΤ για την παιδική σειρά «Το Καπλάνι της Βιτρίνας» που πολλοί φίλοι και συμμαθητές μου συμμετείχαν. Ήταν ευλογία να μεγαλώνεις σε έναν τέτοιο τόπο.
Η Σκόπελος έχει ιστορία που ξεκινάει από τα μυκηναϊκά χρόνια
Είναι ένα νησί που κατοικείται σχεδόν μόνιμα από τότε μέχρι σήμερα. Έχει περάσει σχεδόν από όλες τις ιστορικές περιόδους. Από την αρχαιότητα και τη συμμαχία με τους Αθηναίους, στο Βυζάντιο και την ενετοκρατία, εξελίσσεται και προσαρμόζεται τις ανάγκες της εκάστοτε εποχής. Έχει γνωρίσει περιόδους μεγάλης ακμής λόγω του εμπορίου, αφού αποτελούσε σταθμό στην διαδρομή προς την Μαύρη Θάλασσα. Η Σκόπελος ταξίδευε. Είχε πλοιοκτήτες και καπεταναίους και μεγάλη παράδοση στη ναυπηγική. Είχε ταρσανάδες (μέρη κατασκευής και καθέλκυσης πλοίων). Με τα χρόνια και την επικράτηση της ατμομηχανής (που άλλαξε και τον χάρτη των μετακινήσεων) μπήκε τέλος σε αυτή την δραστηριότητα εφόσον θεωρήθηκε παρωχημένη. Πολλοί Σκοπελίτες τότε έφυγαν με μπάρκα μακριά από το νησί ή ασχολήθηκαν με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία αφού η φύση της είναι εξαιρετικά γενναιόδωρη. Κατά τη δεκαετία του ’60 και όταν η Ελλάδα μπήκε δυναμικά στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη άρχισαν να καταφθάνουν δειλά δειλά και οι πρώτοι τουρίστες αλλά η μεγάλη τουριστική ανάπτυξη του νησιού ήρθε στην δεκαετία του ’80 και εξελίσσεται ομαλά μέχρι σήμερα, με τον τουρισμό να είναι η κύρια ενασχόληση των κατοίκων.Αυτό που έχει παραμείνει αναλλοίωτο στο νησί είναι η χώρα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, που το μεράκι των Σκοπελιτών και η αγάπη των ξένων, την έχουν κρατήσει ζωντανή. Με ελάχιστες παραφωνίες έχει κρατήσει το χρώμα και τον χαρακτήρα του νησιού.
Αγαπώ πολύ την παραλία Μηλιά
Μια από τις μεγαλύτερες παραλίες του νησιού, στην δυτική πλευρά, που λόγω μεγέθους σου δίνει επιλογές, με το οργανωμένο κομμάτι, αλλά και την πιο ήσυχη πλευρά της. Μια παραλία με κρυστάλλινα νερά και θέα το νησάκι Δασία που είναι κυριολεκτικά ένα δάσος μέσα στην θάλασσα. Μετά την Μηλιά είναι η Καστάνη, οργανωμένη και κοσμοπολίτικη, με ίδια θέα αλλά μικρότερη από την Μηλιά. Στην Καστάνη έγιναν και τα γυρίσματα της ταινίας Mama Mia. Την έχω προλάβει τόσο παρθένα που ακόμα δεν μπορώ να τη συνηθίσω τόσο πολύβουη. Ωστόσο, είναι κι αυτό μια πολύ καλή επιλογή για όποιον θέλει κάτι τέτοιο. Τα νερά είναι εξίσου σμαραγδένια και το ηλιοβασίλεμα μαγευτικό καθώς ο ήλιος δύει στη γειτονική Σκιάθο. Μου αρέσει ο Στάφυλος. Είναι η πρώτη παραλία που συναντάς στα τέσσερα χιλιόμετρα από την χώρα και έχει πάρει το όνομα της από τον Στάφυλο, γιο της Αριάδνης και του Διόνυσου που ήταν και ο πρώτος Βασιλιάς της Σκοπέλου στην αρχαιότητα. Στον λαιμό της χερσονήσου την δεκαετία του 1930, βρέθηκε ο τάφος του με το βασιλικό ξίφος μυκηναϊκής περιόδου, το οποίο εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας. Αφού διασχίσεις την παραλία του Σταφύλου φτάνεις σε μια άλλη κρυφή νοτιοανατολική παραλία, στο ήσυχο, «γυμνό» Βελανιό. Περίπου στο ίδιο μέγεθος με τον Στάφυλο αλλά πολύ πιο ήσυχη και γι’ αυτό το λόγο μια από τις αγαπημένες μου.
Μου αρέσει το Λιμνονάρι τις μέρες που φυσάει, γιατί όπως δηλώνει και το όνομα του πρόκειται για ένα κλειστό απάνεμο κόλπο με ψιλή άμμο και κρυστάλλινα νερά.
Ο όμορφος Πάνορμος με το πιο βαθύ μπλε που έχεις δει σε τόσο κλειστό κόλπο, μια χαρακτηριστική σκοπελίτικη παραλία με βότσαλα, ιδανική για οικογένειες αφού έχει πολύ εύκολη πρόσβαση και πολλές επιλογές για φαγητό.
Δίπλα του οι μικρές παραλίες Αντρίνες, πήραν το όνομά τους από την πειρατίνα Αντρίνα που χρησιμοποιούσε τον απάνεμο κόλπο του Μπλο και του Πανόρμου για να κρύψει τα καράβια της ενώ ο μύθος θέλει να έχει κρύψει το θησαυρό της στην περιοχή.
Το Γλυστέρι επίσης είναι μια βορινή παραλία πολύ όμορφα οργανωμένη, με τελείως διαφορετικό τοπίο από τις άλλες παραλίες, αλλά εξίσου όμορφο και διαφορετικά Σκοπελίτικο.
Μου αρέσει το Χόβολο, μια παραλία με βότσαλα, πολύ πράσινο και ηρεμία, που όμως πρέπει να πάρεις οπωσδήποτε ομπρέλα και ό,τι χρειαστείς, αφού δεν είναι οργανωμένη. Αν κολυμπήσεις μετά τον βράχο θα νιώσεις σαν ναυαγός σε τροπικό νησί με τις μικρές παραλίες Χαμόγελο και Νεράκι, στις οποίες έχεις πρόσβαση μόνο από την θάλασσα.
Πριν το Mama mia, όταν με ρωτούσαν από που είμαι έπρεπε να δώσω πολλές διευκρινίσεις και στο τέλος να τους κάνω την σύνδεση με την γειτονική ανεπτυγμένη τουριστικά Σκιάθο.
Μετά την ταινία απλά στο άκουσμα του τίτλου όλοι έχουν εικόνα του νησιού, έγινε γνωστό παγκοσμίως.
«Έχει πάρει το όνομα της από τον Στάφυλο, γιο της Αριάδνης και του Διόνυσου που ήταν και ο πρώτος Βασιλιάς της Σκοπέλου στην αρχαιότητα»
Η αγαπημένη μου βόλτα στην πόλη
Μου αρέσει να περπατάω στα στενά της Χώρας όλες τις ώρες της μέρας αλλά ιδιαίτερα το πρωί που το φως είναι μαγικό. Στη γειτονιά του Χριστού που είναι και το «μητρικό» μου (αφού στα νησιά τα σπίτια τα έπαιρναν τα κορίτσια). Η διαδρομή από την Παναγίτσα του πύργου ως το κάστρο και από ’κει μέσα από τα στενά της παλιάς πόλης μέχρι την παραλία. Μια διαδρομή που θέλει αντοχές, βέβαια, γιατί τα σκαλοπάτια είναι πολλά λόγω του αμφιθεατρικής οικοδόμησης, αξίζει τον κόπο όμως.
Η πόλη χτίστηκε σταδιακά πάνω στα ερείπια της αρχαίας Πεπαρήθου, που ήταν στην περιοχή Κάστρο. Η οχύρωσή της κατασκευάστηκε στη νοτιοδυτική πλευρά, αφού η βόρεια ήταν ήδη προστατευμένη, λόγω μορφολογίας του εδάφους Οι Ενετοί στη συνέχεια επισκεύασαν αυτό το κάστρο κατά την περίοδο τους στο νησί και έχτισαν την Επισκοπή που σώζεται μέχρι σήμερα.
Η Χώρα της Σκοπέλου είναι κρυμμένη από την θάλασσα. Όταν έρχεσαι με το καράβι πρέπει να μπεις αρκετά μέσα στον κόλπο προκειμένου να σου ξεδιπλωθεί σαν βεντάλια και να καταλάβεις το μέγεθος της.
Ο λόγος αυτής της οικοδόμησης δεν ήταν άλλος από την προστασία της πόλης, αφού η Σκόπελος ήταν αναπτυγμένη από την αρχαιότητα και ήταν ένα πλούσιο νησί. Ο πεπαρήθιος οίνος, ένα είδος κόκκινου μπρούσκου, ήταν γνωστός από τις ακτές της Μασσαλίας μέχρι την Μαύρη Θάλασσα. Η πειρατεία, κατά την περίοδό της, κράτησε την πόλη μέσα στο κάστρο αλλά με την πάροδο του χρόνου και αφού οι κίνδυνοι της πειρατείας άρχισαν να εκλείπουν, η πόλη άρχισε να αναπτύσσεται προς τον γιαλό και αριστερά για να δημιουργηθεί στην περίοδο της ακμής της ο Φραγκομαχαλάς με τα μεγάλα αρχοντικά και τους εμπορικούς δρόμους, όπως τα «Σοφαδάκια». Η αρχιτεκτονική της πόλης δείχνει και την εξέλιξη της. Τα νησιωτικά κυβοειδή σπίτια με τα μικρά παράθυρα και τις πέτρινες σκεπές και τα μεταγενέστερα σπίτια με φουρούσια και μπαλκόνια, με πολλά στοιχεία δανεισμένα από το γειτονικό Πήλιο και τη Μακεδονία, σε μια πιο minimal νησιωτική μορφή. Τα υλικά, πέτρα, σχιστόλιθος και ξύλο.
Μετά το 1830 που η Σκόπελος ανήκει πια στο πρώτο ελληνικό κράτος (όπως όλες οι Σποράδες), δημιουργήθηκε ο Φραγκομαχαλάς. Το κομμάτι πίσω από τη σημερινή παραλία και γύρω από τον Άγιο Μιχαήλ μέχρι την ενορία της Παναγίας. Εκεί θα βρεις διάσπαρτα, παλιά πέτρινα αρχοντικά, ακόμη και με νεοκλασικά στοιχεία.
Η πόλη, επίσης, έχει αμέτρητες εκκλησίες, με παλαιότερη τον Άγιο Αθανάσιο, στο Κάστρο, του 11ου αιώνα. Στην συνοικία του Χριστού, που ήταν η πρώτη συνοικία που δημιουργήθηκε εκτός του Κάστρου τον 17ο αιώνα θα συναντήσεις τις περισσότερες εκκλησίες, αφού είναι η τοποθεσία της παλιάς πόλης, με πολλές από αυτές να είναι αφιερώματα από τις οικογένειες των ναυτικών που ζούσαν στην περιοχή. Οι εκκλησιές αυτές, κατά πλειοψηφία, είναι βασιλικές ή βασιλικές με τρούλο. Ο Άγιος Μιχαήλ μέσα στην Χώρα, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού έχουν ενσωματωθεί τα απομεινάρια του αρχαίου ναού, που πάνω του χτίστηκε ο χριστιανικός ναός.
Τα πλακόστρωτα στενά, οι αυλές με τα λουλούδια, οι καμάρες, η παραδοσιακή αρχιτεκτονική και η θέα στο λιμάνι από ψηλά κάνει τον περίπατο ξεχωριστό. Καταλαβαίνεις ότι ήταν μια πόλη ζωντανή και ακμάζουσα με ένα πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Η Χώρα της Σκοπέλου δεν μοιάζει με καμία άλλη χώρα των νησιών του Αιγαίου.
Οι τοπικές σπεσιαλιτέ και τα πιο αγαπημένα πιάτα
Η ξακουστή σκοπελίτικη τυρόπιτα, η οποία για μένα είναι το καλύτερο πρωινό, ο ροφός στιφάδο, το ντόπιο κατσίκι (αίγα Σκοπέλου) για όσους αγαπούν το κρέας που θα το βρεις μέχρι και κοκκινιστό, η γλυκιά κολοκυθόπιτα με κολοκύθα καθώς επίσης και κρεμμυδόπιτα με γλυκιά κρέμα. Αμυγδαλόπαστα και αυγάτο, γλυκό του κουταλιού, από μια ποικιλία λευκών δαμάσκηνων που δεν τα έχω δει πουθενά αλλού. Οι ροζέδες και τα χαμαλιά, γλυκά με βάση το αμύγδαλο και το ανθόνερο, που η παράδοση θέλει να είναι το βασικό κέρασμα στους γάμους. Το τοπικό μέλι επίσης, που είναι πευκόμελο, δε λείπει ποτέ από το ντουλάπι μου. Στο νησί θα φας πολύ όμορφα. Έχει εστιατόρια και ταβέρνες, μεζεδοπωλεία και ψαροταβέρνες που όλα έχουν πολύ προσεγμένο φαγητό. Από το παλιό λιμάνι με ταβέρνες για όλα τα γούστα ξεχωρίζω τον Μώλο για τις επιλογές του, την Κυρατσώ για την παραδοσιακή κουζίνα δίπλα στα κύματα, το Ακταίον του Πρόδρομου για τσίπουρα και όμορφο φαγητό και το μεζεδοπωλειο του Δημητράκη στον παραλιακό δρόμο. Στο μαγευτικό λιμανάκι του Αγνώντα θα βρεις το πολύ προσεγμένο Κοράλι και δίπλα του τον παραδοσιακό Παύλο, που πηγαίναμε οικογενειακώς τις Κυριακές το μεσημέρι, όταν ήμουν μικρός, για μπάνιο και φαγητό. Μου αρέσει πολύ το Περιβόλι του Ρηγίνου γιατί είναι πολύ ήσυχα ακόμα και τον Αύγουστο, μόνο που πρέπει να κάνεις κράτηση. Στη Σκόπελο δε θα φας τουριστικά. Η παραλία της Χώρας είναι, επίσης, ιδανική για τον πρωινό σου καφέ, αφού είναι γεμάτη από πλατάνια κάτι που την κάνει ξεχωριστή. Έχει πολλές επιλογές για όλα τα γούστα. Προσωπικά μου αγαπημένα, τα Καράβια, που βρίσκονται μπροστά στο καινούριο λιμάνι, στα οποία εκτός από καφέ έχω και πολλές ακόμα επιλογές, με θέα το παλιό λιμάνι και ο Πλάτανος, ο οποίος είναι κάτω από το σπίτι μου και σου δίνει την αίσθηση του παλιού, σκοπελίτικου καφενείου που το βράδυ ροκάρει.Η τοπική διάλεκτος και τα χαμένα φωνήεντα
Κόβουμε τις καταλήξεις των λέξεων, σαν Θεσσαλοί ενώ μιλάμε τραγουδιστά, σαν νησιώτες. Εννοείται πως έχουμε δικές μας λέξεις, με αγαπημένες το «ξαργού», που σημαίνει επίτηδες και τη «ροβάδα», που σημαίνει επιμονή σε κάτι χωρίς λόγο.Η Σκόπελος είναι ένα νησί μαλακό και ξεκούραστο
Η χρωματική παλέτα του νησιού έχει αρμονίες και όχι αντιθέσεις, κάτι που την κάνει ιδανική για χαλάρωση, (στον χρωματικό κύκλο του Ίττεν, το πράσινο σε οδηγεί στο μπλε και αντίστροφα). Γι’ αυτό τον λόγο οι ξένοι τουρίστες την αγαπούν και δίνουν ραντεβού κάθε χρόνο. Πολλοί από αυτούς έχουν αγοράσει σπίτια και μένουν μόνιμα στο νησί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η βρετανίδα τραγουδίστρια της ποπ, Jessie Ware, που την επισκέπτεται από μικρή με τους γονείς της, κάτι που την οδήγησε να παντρευτεί τον αγαπημένο της το 2014 στο νησί. Η Σκόπελος έχει το δικό της χρώμα και τους δικούς της ήσυχους ρυθμούς, αυτό την κάνει ιδιαίτερα ελκυστική για όποιον θέλει πραγματικά να βγει από τους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας. Είναι επίσης ένα εύκολο νησί, λόγω μεγέθους, που όμως δε σε κάνει να βαρεθείς. Η νυχτερινή ζωή στη Σκόπελο είναι πολυδιάστατη χωρίς υπερβολές. Λειτουργεί περισσότερο υποστηρικτικά, ώστε να έχεις όμορφες επιλογές για τα βράδια των διακοπών σου παρά τον κύριο λόγο για να την επισκεφτείς. Όμορφα μπαράκια και μέρη με ζωντανή μουσική κυρίως, υπάρχουν όμως κι ένα-δυο κλαμπ κλειστού τύπου για όσους θέλουν να το ξημερώσουν. Στον Βράχο μπορείς να πιεις το cocktail σου με θέα, όπως και στη γειτονική Σκάλα που μπορείς να ακούσεις και πιο δυνατά ντεσιμπέλ. Μέσα στα στενά της χώρας θα ανακαλύψεις μέρη για όλα τα γούστα, όπως ο Σοφιστικέ Οιωνός, το «κρυμμένο» Παραπόρτι, το νεανικό Screwdriver στα «Σοφαδάκια», τον παλιό εμπορικό δρόμο του νησιού. Στον Μερκούριο θα πιεις το ποτό σου σ’ ένα κλασικό, σκοπελίτικο σπίτι με ταρατσάκι ακούγοντας συνήθως λάτιν επιλογές και λίγο πιο πέρα, σε μια παλιά αποθήκη, μπροστά στο λιμάνι θα βρεις τον μπιτάτο Ντόκο. Δίπλα του το καλτ, La Costa, του Γερμανού Lope και πάνω από την παραλία την μπιραρία με την τοπική μπίρα Spira και τη Βεράντα για κουβέντα και ποτό πίσω από τον Άγιο Μιχαήλ. Η Σκόπελος, επίσης, έχει παράδοση στο ρεμπέτικο τραγούδι και ένας αυθεντικός ρεμπέτης, ο Γιώργος Ξηντάρης, έχει τοποθετήσει την πειρατική του σημαία στο Κάστρο και κάθε βράδυ μαζί με τους δύο γιούς του και την παρέα του τραγουδούν χωρίς μικρόφωνα.Που είναι η πιο ωραία θέα;
- Στην Πάνω Παναγίτσα (ένα μικρό εκκλησάκι πριν τα Μοναστήρια του Τιμίου Προδρόμου και της Αγίας Βαρβάρας, απέναντι ακριβώς από τη Χώρα), βλέπεις όλο σχεδόν το βόρειο, τραχύ μέρος του νησιού που οι δυνατοί βοριάδες του χειμώνα έχουν μορφοποιήσει, καθώς και τη γειτονική Αλόννησο με το νησάκι του Άη Γιώργη.
- Η θέα από το Κάστρο του νησιού στο πέλαγο, ειδικά νωρίς το πρωί που ο ήλιος βγαίνει από την Αλόννησο, χαρίζει μοναδικά χρώματα.
- Κατεβαίνοντας από τον Πύργο προς το Έλιος, μια διαδρομή μέσα στα πευκοδάση με απίστευτη θέα στη θάλασσα.
- Οι στροφές μετά τον Στάφυλο, που βλέπεις την παραλία με την χερσόνησο από ψηλά και τα ερημόνησα στο βάθος. Όταν δεν υπάρχει υγρασία στην ατμόσφαιρα, θα δεις μέχρι τα τα βουνά της Ευβοίας.
- Το ηλιοβασίλεμα στον Αγνώντα καθώς και στη διαδρομή από τον Πάνορμο μέχρι την Γλώσσα που όλα φαίνονται μαγικά.
- Η θέα από την Γλώσσα, τον δεύτερο οικισμό του νησιού είναι υπέροχη όλες τις ώρες γιατί η είναι χτισμένη ψηλά και βλέπεις όλη την δυτική πλευρά των Σποράδων μέχρι το Πήλιο.
- Ακριβώς πίσω από την Γλώσσα, αλλά ανατολικά, βρίσκεται ο πασίγνωστος πια Άη Γιάννης, στο Καστρί, που έγιναν και τα γυρίσματα της σκηνής του γάμου στο Mama Mia.Τα γυρίσματα, εντωμεταξύ, έγιναν έξι με εφτά το πρωί στην ανατολή, μιας και το μέρος είναι ανατολικό και αυτό που βλέπουμε είναι η ανατολή και όχι στο ηλιοβασίλεμα όπως νομίζουν όλοι. Πρόκειται για ένα τεράστιο βράχο, μέσα στην θάλασσα, που έχει χαρακτηρίσει σαν τον μετέωρο του Αιγαίου. Από εκεί, θα δεις σχεδόν όλη την βορειοανατολική, άγρια πλευρά του νησιού.