Στα βόρεια της Μικράς Ασίας, στην περιοχή του Πόντου, ο ελληνικός πληθυσμός σημείωνε τεράστια και πολύπλευρη άνθηση. Η οικονομική ανάκαμψη των Ποντίων συνδυάστηκε με τη δημογραφική και την πνευματική τους άνοδο. Το 1865 οι Έλληνες του Πόντου ανέρχονταν σε 265.000 ψυχές, ενώ στις αρχές του 20ου αιώνα άγγιζαν τις 700.000. Το 1860 υπήρχαν 100 σχολεία στον Πόντο, ενώ το 1919 υπολογίζονται σε 1401. Εκτός από σχολεία δημιούργησαν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, αναδεικνύοντας το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο. Αυτό το φωτεινό παράδειγμα προόδου και προκοπής ωστόσο, έμελλε να βαφτεί με αίμα το 1919, όταν ο Μουσταφά Κεμάλ, με συνεργό του τον Τοπάλ Οσμάν, έκανε πράξη το σχέδιο εκκαθάρισης του Ελληνικού πληθυσμού και των Αρμενίων, ολοκληρώνοντας το έργο των Νεότουρκων. Η τελευταία πράξη του δράματος γράφτηκε στις 19 Μάϊου 1919, όταν ο Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα. Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου υλοποιήθηκε με σφαγές και εκτοπισμούς, με βασανιστήρια, με πείνα και δίψα, με πορείες θανάτου στην έρημο, με εν ψυχρώ δολοφονίες και εκτελέσεις. Ο αριθμός των θυμάτων έχει πολύπλευρα αναδειχτεί και αναγνωριστεί σε πάνω από 300.000, ενώ το Κεντρικό Συμβούλιο Ποντίων στη Μαύρη Βίβλο του κάνει αναφορά σε 353.000 θύματα. Η Βουλή των Ελλήνων το 1994 ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρας Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Ο διωγμός των Ποντίων αναγνωρίζεται επισήμως ως γενοκτονία από πληθώρα κρατών, ενώ η πρόσφατη απόφαση αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ, ενέχει ιδιαίτερη σημασία. Η γείτονα χώρα αρνείται πεισματικά να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Ποντίων, παρά το γεγονός ότι Τουρκικές δικαστικές αποφάσεις της εποχής είναι, σύμφωνα με τους ιστορικούς, μια έγγραφη απόδειξη των αιματηρών γεγονότων. Η ιστορία όμως δεν παραγράφεται και η καλή γειτνίαση προϋποθέτει την αποτύπωση της αλήθειας με εντιμότητα και σεβασμό στα γεγονότα. Η διεθνής κοινότητα έχει υποχρέωση να φέρνει στο φως τα ιστορικά γεγονότα, να τα αναγνωρίζει επίσημα ως τέτοια και να καταδικάζει ενέργειες βαρβαρότητας, όπως υπήρξε η γενοκτονία των Ποντίων. Η ιστορία καταγράφεται όχι μόνο ως φόρος τιμής στη μνήμη των θυμάτων αλλά και ως οδηγός αποτροπής παρόμοιων αποτρόπαιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στο μέλλον. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει στην υλοποίηση της πρότασης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α για δημιουργία μουσείου προσφυγικού ελληνισμού, Ποντιακού και Μικρασιατικού, στη Θεσσαλονίκη, τιμώντας την ιστορία και διδάσκοντας. 19 Μάϊου ημέρα μνήμης και αφύπνισης της Παγκόσμιας συνείδησης για τον επιβεβλημένο σεβασμό στην ανθρωπότητα. «Βάστα γερά μη χάνεσαι ποντιακή ψυχή Χορτάτη από γαίματα πονείς μα γαληνεύεις Όταν θωρείς την ομορφιά που έχουν τούτα τα παιδιά Που στην μεγάλη τους καρδιά λυγιέσαι και χορεύεις!»