Και πράγματι, όλες οι μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής για τον «μεγάλο ασθενή» της χώρας αλλά και του κόσμου ολόκληρου, εξαιτίας της υγειονομικής κρίση που εκμηδένισε τα ταξίδια κατά το πρώτο και το δεύτερο κύμα της πανδημίας, δεν τοποθετούν την ανάκαμψη του κλάδου νωρίτερα από το 2022. Ήδη άλλωστε τα νούμερα είναι ενδεικτικά. Κατά τους πρώτους δέκα μήνες του έτους, τα έσοδα από τον τουρισμό στη χώρα μας ήταν μειωμένα κατά 77%, με τις εκτιμήσεις να τοποθετούν τον «πήχη» για το τέλος της χρονιάς στα 4 δισ. ευρώ, από τα 18,2 δισ. ευρώ που ήταν το 2019.  Παράλληλα, η διεθνής αεροπορική κίνηση επιβατών μειώθηκε κατά 72% μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2020, σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2019. Στο συγκεκριμένο διάστημα οι διεθνείς πτήσεις προς τα ελληνικά αεροδρόμια έφτασαν μόλις τις 116.000 από τις 300.000 που ήταν το 2019, σε 116.000, ενώ οι αφίξεις επιβατών περιορίστηκαν σε 6,2 εκατ. από τα 22,2 εκατ. που ήταν το προηγούμενο έτος.  Σε δεινή θέση βρέθηκαν και τα ελληνικά ξενοδοχεία, οι επιδόσεις των οποίων ακολούθησαν τις τάσεις που καταγράφηκαν στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως. Ακόμα και το τρίμηνο Ιουλίου- Σεπτεμβρίου, οπού είχαν αρθεί οι περιορισμοί μετακίνησης τουλάχιστον για το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων της Ευρώπης, το μέσο ποσοστό πληρότητας διαμορφώθηκε στο 23% (από 71% το αντίστοιχο διάστημα του 2019), με τη σχετικά καλύτερη επίδοση του Αυγούστου να μην ξεπερνά το 30%. Αντίστοιχη κάμψη σημείωσαν και οι υπόλοιποι βασικοί δείκτες, όπως η μέση ημερήσια χρέωση (average daily rate – ADR) και τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (revenue per available room – RevPAR). Κι όλα αυτά την ώρα που η συνεισφορά του τουρισμού στην οικονομία της χώρας φτάνει στο 20,8% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τον ΙΝΣΕΤΕ.

Μικρό καλάθι για την επόμενη χρονιά

Η καθίζηση του κλάδου και η παράταση της υγειονομικής κρίσης που πλήττει τον πλανήτη, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας και για την επόμενη χρονιά. «Ελπίζουμε για το καλύτερο και προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο» ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε πρόσφατα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Γιάννης Ρέτσος, αναφερόμενος στις προοπτικές του κλάδου για το 2021. Το «θετικό σενάριο», σύμφωνα με τον ίδιο, προβλέπει να ανακτήσουμε το 2021 μόνο το 50% των εσόδων του 2019, κι αυτό στην περίπτωση που η υγειονομική κατάσταση εξελιχθεί καλά και η σταδιακή διάθεση του εμβολίου θωρακίσει μέρος του πληθυσμού και συνάμα και το ηθικό των ταξιδιωτών. Η εκτίμηση αυτή, σύμφωνα με τον ίδιο, απορρέει από τις προβλέψεις των αεροπορικών εταιρειών και των εταιρειών τουρισμού, τα βήματα των οποίων είναι διστακτικά λόγω και της συνεχούς μεταβολής των επιδημιολογικών δεδομένων, των αλλεπάλληλων αλλαγών στις ταξιδιωτικές οδηγίες και των lockdown που επεκτείνονται από την μια χώρα στην άλλη. Επιφυλακτική στάση ως προ τα ταξιδιωτικά πακέτα που θα διαθέσουν για την επόμενη χρονιά αναμένεται να κρατήσουν και οι μεγάλοι Tour Operators που δραστηριοποιούνται στη χώρα, εκφράζοντας με τον τρόπο αυτό αμφιβολίες για το πώς θα κινηθεί η ζήτηση. Οι «δυστοπικές» προβλέψεις βέβαια δεν περιορίζονται εντός ελληνικών συνόρων. Βάσει των τελευταίων εκτιμήσεων της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), η αεροπορική κίνηση παγκοσμίως για το 2020 αναμένεται να μειωθεί κατά 66%, ενώ η απώλεια εσόδων από την παγκόσμια επιβατική κίνηση θα φτάσει τα 371 δισ. δολάρια. Από την πλευρά του, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO), εκτιμά ότι οι διεθνείς αφίξεις θα μειωθούν κατά 70% το 2020, ενώ οι απώλειες θέσεων εργασίας στους κλάδους του τουρισμού και των ταξιδιωτικών υπηρεσιών, ξεπερνούν ήδη τις 143 εκατ. θέσεις. Για την νέα χρονιά η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών εκτιμά ότι τα συνολικά έσοδα του κλάδου και το 2021 αναμένεται να μειωθούν κατά 46%, σε σύγκριση με τα 838 δισεκατομμύρια δολάρια του 2019. Αντίστοιχα σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού δεν πρόκειται να έλθει πριν από το τρίτο τρίμηνο του 2021. Για το λόγο αυτό μάλιστα η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών κρούει εκ νέου τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας αφενός από τις κυβερνήσεις να στηρίξουν τις αεροπορικές εταιρείες κι αφετέρου να υιοθετήσουν την διεξαγωγή μαζικών τεστ COVID-19 πριν από κάθε πτήση, ώστε τα σύνορα να παραμείνουν ανοιχτά και τα ταξίδια να ξεκινήσουν . Κι αυτό γιατί όπως διευκρινίζει σε πρόσφατη έκθεσή της, η αεροπορική βιομηχανία δεν μπορεί να μειώσει το λειτουργικό της κόστος επαρκώς, προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την «καύση μετρητών» για να αποφύγει ενδεχόμενες χρεοκοπίες και ακόμα μεγαλύτερες απώλειες θέσεων εργασίας το 2021.