SKIATHOS Ο καιρός σήμερα

Οἱ Μυροφόρες γυναίκες: Από τον κήπο της Αναστάσεως στήν κοινωνικὴ χειραφέτηση της σύγχρονης γυναίκας | Γράφει ο π. Παντελεήμων Χούλης

2025-05-05 06:35:41
Οἱ Μυροφόρες γυναίκες: Από τον κήπο της Αναστάσεως στήν κοινωνικὴ χειραφέτηση της σύγχρονης γυναίκας | Γράφει ο π. Παντελεήμων Χούλης
Ο ρόλος των Αγίων Μυροφόρων γυναικών που εορτάσαμε χθες, δεν αποτελεί μόνον πνευματικό παράδειγμα· είναι και ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό μήνυμα. Στην ανδροκρατούμενη κοινωνία του 1ου αιώνα, ο Ιησούς ανατρέπει τα δεδομένα όχι μόνον θρησκευτικώς, αλλά και κοινωνικώς: τις γυναίκες, που ο κοινωνικός περίγυρος αγνοεί, τις κάνει πρώτες μάρτυρες της Αναστάσεως. Αυτή η πράξη είναι όχι μόνον θεολογική αποκάλυψη αλλά και πράξη κοινωνικής αποκατάστασης. Σήμερα, σ’ έναν κόσμο όπου η γυναίκα ακόμη παλεύει με στερεότυπα, άνιση μεταχείριση, βία και αμφισβήτηση, η φωνή των Μυροφόρων μπορεί να γίνει έμπνευση ανάστασης και κοινωνικής χειραφέτησης.
Γι` αυτό η Κυριακή των Μυροφόρων έχει αφιερωθεί από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας ως ημέρα εορτασμού της Χριστιανικής γυναίκας.
 
Μυροφόρες: Θεολογική ανατροπή του κοινωνικού φύλου
 
Στην Ανατολική Παράδοση, οι Μυροφόρες γυναίκες δεν αντιμετωπίζονται ως παθητικά πλάσματα αλλά ως τολμηρές, δυναμικές, ενεργές, φοβερά ανθεκτικές. Αγνοούν την στρατιωτική φρουρά στον τάφο, τη σφραγισμένη βαριά πέτρα, την κοινωνική απαξίωση. Τόλμησαν εκεί που οι άνδρες μαθητές υποχώρησαν και κρύφτηκαν.
 
Οι ενέργειές τους είναι όχι μόνον πνευματικά αξιέπαινες, αλλά και βαθιά κοινωνικές πράξεις ουσιαστικής αντίστασης. Ενσαρκώνουν ένα νέο πρότυπο γυναίκας, που δεν περιμένει εντολές, αλλά δρα. Ο Χριστός τις αναγνωρίζει πρώτες, δίνοντάς τους όχι μόνον τιμή, αλλά και αποστολή: «Ὑπάγετε, ἀπαγγείλατε τοῖς ἀδελφοῖς μου» (Ματθ. 28,10).
 
 
 Η Ανάσταση ως μήνυμα κοινωνικής απελευθέρωσης
 
Η Ανάσταση είναι από μόνη της η μέγιστη επανάσταση: η κατάργηση του θανάτου, η εξάλειψη του φόβου, η κατάφαση στο ανθρώπινο πρόσωπο. Σ’ αυτό το κοσμογονικό γεγονός, η γυναίκα δεν είναι ούτε θεατής ούτε διακοσμητικό στοιχείο. Είναι δρώσα, φορέας ευθύνης.
 
Οι Μυροφόρες στην πραγματικότητα αποτελούν την πρώτη μορφή κοινωνικής χειραφέτησης της γυναίκας μέσα στο ευαγγελικό μήνυμα. Ο ρόλος τους αποτελεί προτύπωση μιας κοινωνίας όπου η γυναίκα δεν καθορίζεται από τη βιολογία, αλλά από την αφοσίωση, την πίστη και την τόλμη.
 
 
Ο σύγχρονος κοινωνικός αγώνας της γυναίκας
 
Σήμερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, η γυναίκα συνεχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις:
 
Στην εργασία: άνιση αμοιβή, υποεκπροσώπηση σε ηγετικές θέσεις, σεξουαλική παρενόχληση.
 
Στην κοινωνία: πολιτισμικά στερεότυπα, περιορισμός ρόλων.
 
Στο σπίτι: ενδοοικογενειακή βία, ψυχολογική πίεση, φορτίο αόρατης φροντίδας.
 
 
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, η ανάγνωση του ευαγγελικού μηνύματος με πρότυπο τις Μυροφόρες προσφέρει μία πρόταση αντίστασης: όχι με όρους εξουσίας ή ανταγωνισμού με τους άνδρες, με όρους ισότητας και όχι ομοιομορφίας,  με όρους προσωπο-κεντρικούς, όπου η αλήθεια και η αγάπη είναι τολμηρές πράξεις δημόσιου βίου.
 
Η γυναίκα ως φορέας αναστάσιμης κοινωνικής μεταμόρφωσης
 
Η αναστάσιμη εμπειρία των Αγίων Μυροφόρων δείχνει ότι η γυναίκα μπορεί να είναι έμπνευση της κατά Χριστόν μεταμόρφωσης του κόσμου. Ο δημόσιος χώρος χρειάζεται την οπτική της φροντίδας, της διακονίας, της ελπίδας. Στην πολιτική, στην παιδεία, στην ιατρική ή την τέχνη, η γυναίκα καλείται να είναι φωνή αντίστασης στον απανθρωπισμό και σύμβολο ανάστασης του κοινωνικού προσώπου.
 
Συμπέρασμα
 
Οι Μυροφόρες δεν ανήκουν στη σφαίρα του θρησκευτικού ρομαντισμού. Είναι σιωπηλές επαναστάτριες, κοινωνικές λειτουργοί μιας νέας θεώρησης του κόσμου. Η γυναίκα σήμερα καλείται να σταθεί σε αυτή την αλυσίδα πίστης και ανάστασης. Καλείται να φέρει το μύρο της αγάπης και της αξιοπρέπειας σε κάθε τάφο ανθρώπινης καταπίεσης, φόβου και σιωπής με γνώμονα το Ευαγγέλιο που πραγματώνεται βιωματικά εντός της Αγίας μας Εκκλησίας. 
 
 
Ονομαστικά αναφερόμενες οι Άγιες Μυροφόρες:
 
1. Αγία Μαρία η Μαγδαληνή
 
Η πιο γνωστή αρχόντισσα Μυροφόρος , παρούσα στη Σταύρωση, στην Ταφή και στην Ανάσταση (Ματθ. 27:56–61, 28:1· Μάρκ. 15:40–47, 16:1· Λουκ. 8:2, 24:10· Ιωάν. 20:1–18).
 
2. Μαρία η του Ιακώβου (ή Μαρία του Κλωπά)
 
Μητέρα του Ιακώβου του μικρού και του Ιωσή. Παρούσα στη Σταύρωση και στην Ταφή (Μάρκ. 15:40, 16:1· Λουκ. 24:10).
 
3. Σαλώμη
 
Μητέρα των υιών Ζεβεδαίου (Ιακώβου και Ιωάννη). Αναφέρεται από τον Μάρκο (Μάρκ. 15:40, 16:1).
 
4. Ιωάννα, η γυναίκα του Χουζά
 
Ένας από τους υποστηρικτές του Ιησού, υπηρέτης του Ηρώδη. Αναφέρεται από τον Λουκά (Λουκ. 8:3, 24:10).
 
5. Σωσάννα
 
Μία από τις γυναίκες που υπηρέτησαν τον Χριστό με τα υπάρχοντά τους (Λουκ. 8:3)
 
6. Μαρία του Κλωπά
 
Πιθανόν η ίδια με τη «Μαρία η του Ιακώβου», αναφέρεται ξεχωριστά στον Ιωάννη (Ιωάν. 19:25).
 
7. Η Κυρία Θεοτόκος
 
Συγκαταλέγεται σιωπηρά στον όμιλο των Μυροφόρων. κατά την Παράδοση ήταν παρούσα στον Σταυρό (Ιωάν. 19:25) και τιμάται ιδιαίτερα ως Μυροφόρος.
 
~~~~~~~~~~~~~~~~~
 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 
Καινὴ Διαθήκη (Ματθ. 27–28· Μάρκ. 15–16· Λουκ. 23–24· Ἰω. 19–20)
Ρωμανίδης Ιωάννης, Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τ. Α΄, εκδ. Πουρναράς, 1981.
Λουδοβίκος Νικόλαος, Πρόσωπο και Έρως, εκδ. Αρμός, 2010.
Γιανναράς Χρήστος, Η Ελευθερία του Ήθους, εκδ. Δόμος, 1979.
Εφραίμ Βατοπαιδινός, Η γυναίκα στην Ορθοδοξία, Ι.Μ. Μ. Βατοπαιδίου, 2014.
Παλαιολόγου Λυδία, Γυναίκες και Ορθοδοξία: κοινωνιολογική προσέγγιση, εκδ. Gutenberg, 2008.
UNICEF & UN Women Reports on Gender Inequality (2020–2024).