Η Εικόνα του Αγίου Νικολάου στη Σκιάθο και ο Μωραϊτίδης | γράφει ο Γιώργος Σανιδάς
2024-12-04 19:32:16Έχουμε ξαναγράψει πως όπου οι δύο Αλέξανδροι επικαλούνται στο έργο τους το ναό του Αγίου Νικολάου στη χώρα της Σκιάθου, αναφέρονται στον μικρό Αι Νικόλα, κτίσμα του 18ου αιώνα που υπήρχε στις μέρες τους και που τώρα γιορτάζει στις 20 Μαΐου, της Ανακομιδής Και Μετακομιδής Του Ιερού Λειψάνου Του, όπως και ο Άγιος Νικόλαος στην Καστροπολιτεία. Η καινούργια εκκλησία στην κορυφή του Κοτρωνιού με την πανοραμική θέα στο λιμάνι και το ψηλό καμπαναριό, χτίστηκε το 1931, συνεπώς, δεν την πρόλαβαν οι δύο Αλέξανδροι. Ο Μωραϊτίδης ειδικά για τον Άγιο Νικόλα, αφιέρωσε το υπέροχο διήγημα «Τῶν θαλασσῶν ὁ Ἅγιος».
Σ΄αυτό το διήγημα μας μιλά για την παλιά βυζαντινή εικόνα και την ευλάβεια με την οποία στέκονταν εμπρός της οι κάτοικοι του νησιού κατά την αγρυπνία της παραμονής της γιορτής του Αγίου:
«Πάντες, γεωργοί και ναύται, συνηθροίζοντο εις την αγρυπνίαν συνωστιζόμενοι έμπροσθεν της εικόνος του Αγίου Νικολάου, παλαιάς βυζαντινής αγιογραφίας, ολίγον μαυρισμένης η υπό του χρόνου η διότι ο ζωγράφος ηθέλησε διά του σκιερού χρώματος να παραστήσει το αυστηρόν πρόσωπον του θαυματουργού Αρχιερέως. Και ήναπτον όλοι τας μεγάλας λαμπάδας οι ναύται, τας οποίας είχον φέρει από το ταξίδιον, και έλαμπεν η εικών, και έλαμπεν όλη η εκκλησία. Και ακτινοβολούσε το πράον του Αγίου πρόσωπον εκ χαράς, νομίζεις, ως να ευχαριστείτο ότι την στιγμήν εκείνην εβούιζεν ο μικρός ναός εκ της φαιδράς των ασμάτων ψαλμωδίας, μετ’ ιδιαιτέρας αγάπης επαναλαμβανούσης το «Άγιε Νικόλαε» εν τοις εγκωμιαστικοίς ύμνοις. Και ευχαριστούντο γύρω γύρω οι ναύται ακούοντες τα άσματα και προσβλέποντες ατενώς εις την εικόνα, κατάφορτον από των αναθημάτων, εν οις διέπρεπον αργυρά μικρά πλοιάρια, πλοιάρχων αφιερώματα. Κατά τας στιγμάς εκείνας ενόμιζες ότι η εικών προσελάμβανε θαυμασίαν τινά κίνησιν και ζωήν αιφνίδιον. Ενόμιζες ότι εκινούντο οι οφθαλμοί του αγίου και ευλογούσεν η χειρ τους προσφιλείς του ναυτίλους, και ότι συχνά μετέβαλεν όψιν το γηραιόν του πρόσωπον. Άλλος εκ των εκεί παρισταμένων, έχων εις τον νουν του την παροιμιώδη του Αγίου Νικολάου ελεημοσύνην και προς τους πένητας συμπάθειαν, τον έβλεπε γλυκύν και μειδιώντα, ως ότε έσωζε κρυφά τας τρεις εκείνας θυγατέρας από του ηθικού θανάτου, παρέχων τα μέσα της υπανδρείας, και έτεινε και αυτός την χείρα, νομίζων ότι ο άγιος φλωρία εμοίραζε την στιγμήν εκείνην. Άλλος πάλιν έχων εις τον νουν του ότι ποτέ ο επίσκοπος των Μυρέων, άγριος και απειλητικός, εμφανισθείς εκράτησε του δημίου την χείρα, έτοιμον να θανατώσει τρεις άνδρας αθώους, συκοφαντηθέντας, τον έβλεπεν εις την εικόνα άγριον και απειλητικόν με πύρινα βλέμματα. O δε ναύτης, διαλογιζόμενος την στιγμήν, κατά την οποίαν ο Άγιος έσωσε το κλυδωνιζόμενον σκάφος, έτοιμον να καταποντισθεί, εφαντάζετο τον άγιον ιστάμενον ατρόμητον εν τη πρύμνη και βαστάζοντα κραταιώς το πηδάλιον, ενώ η εικών παριστά τούτον καθήμενον επί θρόνου και ευλογούντα. Εκείνος δε πάλιν ο ενθυμούμενος την στιγμήν κατά την οποίαν ο άγιος βυθισθείς εν τω πόντω έσωσεν ημίπνικτον τον από του πλοίου πεσόντα ναύτην, ενόμιζεν ότι έβλεπε διάβροχον τον ιεράρχην και ότι από το κοντόν λευκόν του γένειον έσταζεν ακόμη θάλασσα.
Τόσην ζωήν παράδοξον ελάμβανεν η βυζαντινή εικών υπό τα πολλά εκείνα φώτα και την φαιδράν ψαλμωδίαν…»
Η εικόνα αυτή διασώζεται σήμερα στον Μητροπολιτικό ναό των Τριών Ιεραρχών στη Σκιάθο.
Η φωτογραφία είναι του δρα Φώτη Δημητρακόπουλου και απ’ το βιβλίο του: ‘’Λεύκωμα Μωραϊτίδη’’( εκδόσεις ERGO 2002)