Στο ΣτΕ αίτηση ακύρωσης κατά της επιβολής εισιτηρίου στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου
2020-11-17 13:47:13
Κατατέθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, αίτηση ακύρωσης κατά της από 03.09.2020 και με αριθμό ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/84580/8195 Κοινής Υπουργικής Απόφασης(ΚΥΑ) του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) (ΦΕΚ Β’ 3832/09.09.2020). Με την εν λόγω απόφαση, που εκδόθηκε κατόπιν εισήγησης του Φορέα Διαχείρισης (ΦΔ) του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Αλοννήσου – Βορείων Σποράδων (ΕΘΠΑΒΣ), επιβλήθηκε υποχρέωση καταβολής εισιτηρίου σε κάθε εισερχόμενο πρόσωπο και σκάφος στην περιοχή Α’ του ΕΘΠΑΒΣ, ακόμη και για απλή διέλευση, ύψους, κατά περίπτωση, από 11 έως 75 ευρώ ημερησίως.
Με την αίτηση ζητείται η ακύρωση της ΚΥΑ, μεταξύ άλλων και για τους ακόλουθους λόγους:
α) Παράβαση νόμου και υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης που χορηγήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 88 ν. 4605/2019, κατά τις οποίεςτέτοιο εισιτήριο μπορεί να επιβάλλεται(i) για «επίσκεψη»και όχιγια απλή διέλευση, και (ii) μόνον σε ειδικά εντοπισμένες θέσεις εντός περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και όχι σε όλη την έκτασή τους,
β) Αντίθεση των διατάξεων της ΚΥΑστο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας(έκφανση του οποίου είναι και η απόλαυση του φυσικού περιβάλλοντος), καθώς και σε διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας περί της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας,
γ) Παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, καθώς η εισήγηση του ΦΔτου ΕΘΠΑΒΣπρος το ΥΠΕΝ δεν περιείχε καμία τεκμηρίωση ως προςτους ιδιαίτερους λόγους που καθιστούν απολύτως αναγκαία την καθιέρωση του εισιτηρίου, παρά τα προβλεπόμενα στο νόμο. Αντιθέτως, το διαβιβαστικό έγγραφο του ΦΔ προς το ΥΠΕΝείχε ως συνημμένο μόνον ένα σχέδιο ΚΥΑ, συνταχθέν από ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία συμβούλων μηχανικών, το οποίο και στη συνέχεια δημοσιεύθηκε σχεδόν αυτούσιο στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
δ) Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας καθώς δεν έλαβε χώρα καμία ειδικότερη στάθμιση των συμφερόντων των θιγόμενων από την απόφαση πολιτών, ιδίως σε ό,τι αφορά (i) την ελευθερία φυσικής κίνησης και ναυσιπλοΐας στην ελληνική χωρική θάλασσα (αιγιαλίτιδα ζώνη) και στην ανοικτή θάλασσα (διεθνή ύδατα), δεδομένου ότι τμήματα της περιοχής Α’ του ΕΘΠΑΒΣ βρίσκονται εκτός της ελληνικής επικράτειας, (ii) το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των διαφόρων εισερχομένων στην περιοχή σκαφών, (iii) την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών από την καταβολή του εισιτηρίου σε σχέση με τα προσδοκώμενα από αυτήν οφέλη και την ανταποδοτικότητα του μέτρου, και (iv) τους αυξημένους ναυτικούς και εν γένει θαλάσσιους κινδύνους που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι ναυτιλλόμενοι που δεν επιθυμούν να καταβάλουν το εισιτήριο και θα εξαναγκαστούν να περιπλεύσουν την περιοχή Α’ του ΕΘΠΑΒΣ, σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση από τους πλησιέστερους ασφαλείς όρμους,
ε) Παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών, εξαιτίας της δυνατότητας που δόθηκε στον ΦΔτου ΕΘΠΑΒΣ να αξιοποιεί για τον έλεγχο της καταβολής του εισιτηρίου, δεδομένα θέσης δικτύου κινητής τηλεφωνίας πραγματικού χρόνου.Τα δεδομένα αυτά προστατεύονται από το απόρρητο της επικοινωνίας, η άρση του οποίου είναι κατά το Σύνταγμα επιτρεπτή μόνον για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων, και όχι για τη διαπίστωση της καταβολής ή μη ενός εισιτηρίου.
Aποτύπωση των ορίων του ΕΘΠΑΒΣ (πολύγωνο ΑΒΓΔΕΖΗ˙ περιοχή Α = πολύγωνο ΑΒΓΔΕ, περιοχή Β = πολύγωνο ΑΕΖΗ) και της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης (κυματοειδής γραμμή σε απόσταση 6 ν.μ. από τις γραμμές βάσεως) σε χάρτη OpenStreetMap. Πηγήχάρτη: OpenStreetMap Foundation, https://www.sea-seek.com/tools/tools.php [03.11.2020]. Πηγή γεωχωρικών δεδομένων αιγιαλίτιδας ζώνης: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/maritime-boundaries [03.11.2020].
Η κατατεθείσα αίτηση αποσκοπεί στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης έναντι όλων, καιεκτιμάται ότι —κορωνοϊού επιτρέποντος—θα εκδικαστεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας εντός του επόμενου έτους.Παράλληλα, πολίτες σε βάρος των οποίων θα εκδοθούν ατομικές πράξεις επιβολής προστίμου λόγω μη έκδοσης εισιτηρίου, εφόσον αμφισβητούν τη νομιμότητά τους, δύνανται να προσφύγουν ατομικά κατά αυτών στα αρμόδια τακτικά διοικητικά δικαστήρια, όπου κατά την εκδίκαση της μεμονωμένης υπόθεσής τους, μπορούν να κριθούν παρεμπιπτόντως και τα ζητήματα νομιμότητας της ΚΥΑ που αποτελεί το έρεισμα των πράξεων αυτών.
Η κατάθεση της αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατέστη εφικτή χάρη στην κινητοποίηση, τη στήριξη και την ανιδιοτελή επιστημονική εργασία ανθρώπων με ιδιαίτερες ανησυχίες για τα πανταχόθεν βαλλόμενα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, τους οποίους ο υπογράφων επιθυμεί και από τη θέση αυτή να ευχαριστήσει.Το Αιγαίο Πέλαγοςδεν είναι φέουδο κανενός, και η χωρίς νόμιμο έρεισμα επιβολή οικονομικών επιβαρύνσεων σε όσους επιθυμούν να το διασχίσουν,δεν πρέπει να γίνει ανεκτή.
Παύλος Ανδρεάδης-Παπαδημητρίου
Δικηγόρος
ΜΔΕ Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ΑΠΘ
Υποψ. Διδάκτωρ Νομικής Σχολής ΑΠΘ
pavlos.anp[at]gmail.com.
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ