Για μια ακόμα χρονιά, το 2024 ένα στα τρία ευρώ του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) ήρθε από τον τουρισμό. Ο τουρισμός παράγει άνω του 34% του ΑΕΠ της χώρας και τις περισσότερες θέσεις εργασίας. Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα της Future Market Insights (FMI) προβλέπει διπλασιασμό του μεγέθους της Ελληνικής βιομηχανίας τουρισμού από τα 311 εκ. δολάρια το 2024 σε 678 εκ. δολάρια το 2034. Με προφανές βασικό όχημα τον τουρισμό, οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, εκτιμούν αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5% το 2025 και 2,3% το 2026.

Η Σκιάθος, ακολουθώντας και αυτή σαν προορισμός, τη γενικότερη αυξητική τάση των αφίξεων στη χώρα μας, είδε μια αύξηση των αφίξεων στο έτος της τάξης του 3,9%. Προφανώς, όπως φαίνεται και από τα νούμερα, η αύξηση αυτή προήλθε από την αυξημένη κίνηση του αεροδρομίου με τα προβλήματα στην ακτοπλοϊκή σύνδεση του νησιού να αποτελούν τροχοπέδη στην περεταίρω αύξηση των αφίξεων, κυρίως από Έλληνες επισκέπτες. Μια γενικότερη παρατήρηση για τα πιο κάτω νούμερα είναι ότι περιγράφουν τις αφίξεις στο νησί και όχι πραγματικούς επισκέπτες αφού μέρος αυτών μετά την άφιξη στο αεροδρόμιο θα διοχετευθούν στα άλλα δυο νησιά των Σποράδων. Υποθέτοντας όμως ίδια ποσοστά της διοχέτευσης αυτής στα νησιά, η εικόνα παραμένει η αυτή.

Άλλο ένα θετικό στοιχείο που μπορεί κανείς να διαβάσει από την καμπύλη των αφίξεων στο νησί, αποτέλεσμα στοχευμένων προσπαθειών των φορέων του νησιού, είναι το άπλωμα της καμπύλης των αφίξεων και άρα η επέκταση της τουριστικής περιόδου, με αντίστοιχο ψαλίδισμα της κορυφής της τους μήνες που το νησί παραδοσιακά γεμίζει.

Ωστόσο μέσα σε αυτή τη γενική θετική εικόνα υπάρχουν σημεία που προβληματίζουν και η εικόνα αυτή δε θα πρέπει να είναι αιτία εφησυχασμού. Ας μη ξεχνάμε ότι ζούμε σε μια εποχή που μεγάλο μέρος του ανταγωνισμού της χώρας στην ανατολική πλευρά της λεκάνης της μεσογείου, για διαφόρους λόγους (πόλεμοι, τρομοκρατία, αστάθεια) δεν επιλέγεται από τους ταξιδιώτες. Έτσι,  η αυξημένη κίνηση στην Ελλάδα ενσωματώνει και μέρος των μειωμένων επιλογών που έχουν -για την ώρα- οι επισκέπτες. Αυτό αλλάζει ραγδαία με την μείωση των τιμών των τσάρτερ πτήσεων σε προορισμούς άλλων ηπείρων, και έτσι ο χάρτης των επιλογών αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια κατά πολύ και θα βρεθούμε σαν προορισμός να ανταγωνιζόμαστε προορισμούς που μέχρι τώρα δεν ήταν στα «ραντάρ» των επισκεπτών μας. Η Σκιάθος, παρότι με βάση τις πιο πρόσφατες ανακοινώσεις θα είναι ακόμα πιο συνδεδεμένη με την Ευρώπη, μένει και πάλι να λύσει το πρόβλημα της διασύνδεσής της, με οικονομικό, τακτικό και από νωρίς ανακοινωμένο πρόγραμμα, στο εσωτερικό. 

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ICAP CRIF μπορεί ο κύκλος εργασιών για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να αυξάνεται, εντούτοις η αύξηση των λειτουργικών εξόδων και των χρηματοοικονομικών δαπανών είχαν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των καθαρών προ φόρου κερδών κατά 16,3% το 2023. Το 2024, αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα, το νούμερο αναμένεται να είναι αυξημένο. Στο νησί μας το μεταφορικό κόστος των αγαθών είναι από τα υψηλότερα στη χώρα. Σε συνδυασμό με το αυξημένο εργατικό κόστος αλλά και το ράλι τιμών στην ενέργεια, ξενοδοχειακές μονάδες που έχουν έκθεση σε δάνεια αναμένεται τα επόμενα χρόνια να αντιμετωπίσουν ιδιαίτερες προκλήσεις. 

Σημαντικός συντελεστής στο ίδιο κεφάλαιο, που συμπιέζει υπερβολικά το περιθώριο που υπάρχει, είναι και η γενικότερη μέση ποιότητα των επισκεπτών που η χώρα μας προσελκύει. Η διάθεση και η ικανότητά τους να ξοδέψουν ή να πληρώσουν τιμές που θα αντισταθμίσουν το αυξημένο λειτουργικό κόστος. Αυτό προφανώς και μπορεί να οδηγηθεί σε βελτίωση από ενέργειες σε τοπικό επίπεδο, όπως η βελτίωση των υποδομών, όμως κυρίως οδηγείται από το brand το οποίο χτίζουμε -ή δεν χτίζουμε- σαν προορισμός από ενέργειες που γίνονται κεντρικά από τη πολιτεία. Παράλληλα, και με όλα τα άλλα ίδια, η ανταγωνιστικότητά μας θα πληγεί σημαντικά με τις πρόσφατες αυξήσεις στο τέλος ανθεκτικότητας και το τέλος παρεπηδημούντων, εκτός αν μέρος των αυξήσεων απορροφηθεί -και πάλι- από τους ξενοδόχους. Συνεπώς ο κλάδος το 2025 αναμένεται να πρέπει να αντέξει σε περαιτέρω πιέσεις.

Μια ακόμα πρόκληση για τους ξενοδόχους το 2025 αναμένεται και πάλι να είναι η ραγδαία και χωρίς κανόνες αύξηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, με τις διαθέσιμες κλίνες στα περισσότερα μέρη να είναι πλέον αντίστοιχες αυτών των ξενοδοχείων. Πέρα από το έσοδο που χάνει το κράτος από το ΦΠΑ και μόνο, λόγω της στροφής πολλών επισκεπτών σε αυτή τη μορφή καταλυμάτων, το φαινόμενο αυτό φέρνει ακόμα και προβλήματα στις τοπικές κοινωνίες αφού καταργούνται ακίνητα για στέγαση κατοίκων ή εργαζομένων. Παράλληλα, μειώνεται ο τζίρος και άλλων επιχειρήσεων στον τουρισμό όπως τα εστιατόρια, αφού σύνηθες χαρακτηριστικό των επισκεπτών που επιλέγουν τέτοιο κατάλυμα, είναι και η παρασκευή των γευμάτων τους εκεί. Η πολιτεία οφείλει να βάλει κανόνες και να κάνει σοβαρή διαφημιστική προσπάθεια προσέλκυσης άλλου κοινού, από αυτό που επιλέγει τον τρόπο αυτό διαμονής. Παράλληλα, εμείς οι ξενοδόχοι οφείλουμε να κάνουμε τα μέγιστα ώστε να προσελκύσουμε και πάλι το κοινό αυτό, με στροφή στην ποιότητα, και δείχνοντάς τους με κάθε τρόπο ότι έχει νόημα στις διακοπές τους να απολαμβάνουν κάποιες περισσότερες ανέσεις στη διαμονή τους.

Ο τουρισμός έχει τις απαντήσεις για τα διαρθρωτικά προβλήματα της χώρας. Όμως για να δώσει τα περισσότερα που μπορεί, θα πρέπει να απελευθερωθούν οι δυνατότητες του για να παραμείνει βιώσιμος και ανταγωνιστικός. 

Προσωπικά, αλλά και εκφράζοντας την διοίκηση της Ένωσής μας, εύχομαι ένα, το δυνατόν απροβλημάτιστο 2025. Ένα 2025 που να ενσωματώσει μια επιβράβευση των κόπων των επιχειρηματιών ξενοδόχων που στηρίζουν, με συνεχές ρίσκο, την κοινωνία και την οικονομία, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Η Ένωσή μας υπόσχεται να είναι έμπρακτα στο πλάι τους, αρωγός της προσπάθειάς τους, και σε συνεργασία με κάθε φορέα θα προσπαθεί να δίνει λύσεις και απαντήσεις στα προβλήματά τους.