SKIATHOS Ο καιρός σήμερα

Η άγνωστη σχέση του ζωγράφου Πωλ Σουλικιά με τη Σκιάθο και η αγάπη του για το νησί

2023-01-19 10:01:08
Το «ύστατο χαίρε» στον γνωστό ζωγράφο Πωλ Σουλικιά, ο οποίος κηδεύεται σήμερα το μεσημέρι στον Βόλο, απηύθυνε μέσω του Skiathos Life η διευθύντρια του 1ου Δημοτικού Σχολείου Σκιάθου, κ. Δήμητρα Συκιώτου. Η Βολιώτισσα εκπαιδευτικός και ανιψιά του εκλιπόντος καλλιτέχνη, αποχαιρέτησε συγκινημένη τον συγγενή της, ο οποίος έφυγε προχθές από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών, ενώ ταυτόχρονα ανέδειξε τους ισχυρούς δεσμούς του εκλιπόντος με τη Σκιάθο.       Η κ. Συκιώτου βρίσκεται στη Σκιάθο από το 1987. Πριν από 36 χρόνια δίδαξε για πρώτη φορά στο νησί του Παπαδιαμάντη, όπου έστησε και το σπιτικό της μετά τον γάμο που τέλεσε με Σκιαθίτη. Στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του Πωλ Σουλικιά, το SkiathosLife.gr επικοινώνησε μαζί της, αφού επρόκειτο για τον θείο της (η μητέρα της ήταν αδελφή του διακεκριμένου καλλιτέχνη). Η Βολιώτισσα δασκάλα δεν έκρυψε τη θλίψη της για την απώλεια του ζωγράφου που κηδεύεται σήμερα (η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί στις 15:30, στον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στην Ανακασιά Πηλίου, όπου διέμενε τα τελευταία χρόνια και παράλληλα διατηρούσε το εργαστήριό του). [caption id="attachment_174003" align="alignnone" width="657"] Ο Πωλ Σουλικιάς, ο οποίος κηδεύεται σήμερα στον Βόλο, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της ελληνικής Διασποράς[/caption]   «Ο Παλαιολόγος (σ.σ. αυτό ήταν το βαπτιστικό όνομά του, που μετατράπηκε σε… Πωλ από τη στιγμή που βρέθηκε στο εξωτερικό) Σουλικιάς ήταν αδελφός της μητέρας μου. Και μάλιστα, μέσα σε διάστημα δέκα μηνών, απεβίωσαν τα τρία από τα τέσσερα αδέλφια που βρίσκονταν εν ζωή. Τον Μάρτιο του 2022 έφυγε η μητέρα μου Φαίδρα, τον Ιούλιο χάσαμε τον άλλο θείο μου, Δημήτρη, ο οποίος ζούσε στον Καναδά (σ.σ. στο Σεντ Τζον), ενώ προχθές πέθανε ο Παλαιολόγος. Ο μεγαλύτερος αδελφός τους, ονόματι Βασίλης έχει πολλά χρόνια που δεν ζει», ανέφερε στο ξεκίνημα της συζήτησης η κ, Συκιώτου, η οποία στη συνέχεια αποκάλυψε άγνωστες πτυχές του χαρακτήρα του θείου της: [caption id="attachment_174005" align="alignnone" width="640"] Φωτογραφία με… παριζιάνικο αέρα. Ο Πωλ Σουλικιάς ποζάρει μπροστά από την Αψίδα του Θριάμβου, στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950[/caption] «Παρέμενε ένας πολύ απλός άνθρωπος. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο, παρότι επρόκειτο για φτασμένο καλλιτέχνη, με μεγάλη φήμη στο εξωτερικό. Αρχικά, βρέθηκε μετανάστης στον Καναδά, αλλά κατέληξε να γίνει ένας επιτυχημένος ζωγράφος και συντηρούταν από αυτό. Στον Καναδά βρέθηκε για πρώτη φορά το 1959 και ενώ νωρίτερα έζησε στο Παρίσι, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις του γύρω από τα μυστικά της τέχνης που ήθελε να ακολουθήσει από νεαρή ηλικία. [caption id="attachment_174006" align="alignnone" width="640"] Η οικογένεια Σουλικιά σε απαρτία. Αριστερά απεικονίζεται η Ελένη Κάντζα, στο μέσον είναι τα παιδιά τους, Αριστοφάνης και Κλέα (ο πρώτος είναι αρχιτέκτονας και ζει μόνιμα στον Καναδά και η αδελφή του που σπούδασε ιατρική εργάζεται ως χειρουργός στη γειτονική Λάρισα), ενώ δεξιά διακρίνεται ο Πωλ Σουλικιάς[/caption] Το 1965, έναν χρόνο πριν παντρευτεί την Ελένη Κάντζα, με την οποία μοιράστηκαν 47 έτη έγγαμου βίου (σ.σ. η γυναίκα του έφυγε από τη ζωή πριν από μια δεκαετία, στα 84 χρόνια της), ο Σουλικιάς έγινε ευρύτερα γνωστός. Θυμάμαι πως κάθε δεύτερο, σχεδόν, καλοκαίρι, μάς επισκεπτόταν στον Βόλο. Τον φιλοξενούσαμε στο σπίτι μας, στην περιοχή της Νέας Δημητριάδας. Ερχόταν στην Ελλάδα κάθε καλοκαίρι και θυμάμαι χαρακτηριστικά το πώς περνούσε τις θερινές διακοπές του: Πρώτα μόνος του και στη συνέχεια μαζί με την οικογένειά του. Κάθε φορά που ερχόταν, το σπίτι μας μύριζε λάδι, αφού φιλοτεχνούσε αποκλειστικά ελαιογραφίες. Και αυτή είναι μια ιδιαίτερη ανάμνηση. Τον θυμάμαι πως ζωγράφιζε συνεχώς. Όπως, διάβαζε όλη την ώρα. Μπορεί να μην τελείωσε το σχολείο, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε στο ελάχιστο να εξελιχθεί σ’ έναν φιλοσοφημένο άνθρωπο. Θυμάμαι τον εαυτό μου, όταν ήμουν μικρή, ότι θαύμαζα όσα έλεγε και κάθε φορά παρακολουθούσα τις συζητήσεις του με μεγάλη προσοχή. Μας έδινε συμβουλές για το πώς να σκεφτόμαστε ελεύθερα, μάς προέτρεπε να έχουμε θάρρος στη ζωή μας και ταυτόχρονα μάς ζητούσε να παραμένουμε ταπεινοί και να μην κρύβουμε εγωισμό. Ο θείος μου τηρούσε όσα έλεγε. Η απλότητα τον χαρακτήριζε ανέκαθεν. Ένιωθε ευτυχισμένος με τα ουσιώδη της ζωής».   [caption id="attachment_174008" align="alignnone" width="738"] Στιγμιότυπο από την τιμητική έκθεση που διοργανώθηκε το 2016 στον Βόλο προς τιμήν του γνωστού ζωγράφου. Διακρίνεται ο γιος του, Αριστοφάνης, αρχιτέκτονας στο επάγγελμα, ο οποίος ζει μόνιμα στον Καναδά[/caption]   Η αναγνώριση του ζωγραφικού ταλέντου του Πωλ Σουλικιά εξελίχθηκε σε καναδική υπόθεση. «Το πρώτο βραβείο που απέσπασε τότε σε μία έκθεση στο Μόντρεαλ, με τίτλο «Νέοι - Καναδοί ζωγράφοι», στην ουσία στάθηκε αφορμή να αφοσιωθεί επαγγελματικά στη ζωγραφική», σημείωσε με νόημα η διευθύντρια του 1ου Δημοτικού Σχολείου Σκιάθου, ενώ έπειτα έκανε ιδιαίτερη μνεία στο… άλλο μισό του εκλιπόντος ζωγράφου. «Η θεία μου, Ελένη, με την οποία γνωρίστηκε στον Καναδά, δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ. Εκείνη φρόντιζε για οτιδήποτε είχε σχέση με την καριέρα του, π.χ. του έκλεινε τις εκθέσεις κλπ. Αμφότεροι ήταν σπουδαίοι άνθρωποι, αλλά παρέμεναν σεμνοί. [caption id="attachment_174011" align="alignnone" width="696"] Το εξώφυλλο του βιβλίου με τίτλο «Οι διανοούμενοι», που κυκλοφόρησε πριν από έντεκα χρόνια και φέρει την υπογραφή του Πωλ Σουλικιά. Στην αριστερή σελίδα διακρίνεται η αφιέρωση στην ανιψιά του, Δήμητρα Συκιώτου[/caption]   Αυτή η στάση ζωής, καθιστούσε το ζευγάρι ακόμη πιο ταιριαστό», θυμήθηκε κρατώντας ανά χείρας τη συλλογή διηγημάτων που εξέδωσε ο θείος της το 2012 με τίτλο «Οι διανοούμενοι»: «Εκείνη τη χρονιά κυκλοφόρησε το βιβλίο του, που περιείχε διηγήματα που είχαν σχέση με την παιδική ηλικία του, αλλά και τη ζωή του στον Καναδά. Έζησε δύσκολες καταστάσεις την εποχή που ήταν παιδί στον Βόλο. Θυμάμαι τις διηγήσεις των δικών μου, οι οποίοι έχασαν τον πατέρα τους κατά τη διάρκεια της Κατοχής, σε ηλικία μόλις 42 ετών. Και μετά η μητέρα τους, μεγάλωσε μόνη της τέσσερα παιδιά». [caption id="attachment_174009" align="alignnone" width="696"] Ένας από τους πίνακες, που κοσμούν την οικία της οικογένειας της Βολιώτισσας εκπαιδευτικού στη Σκιάθο[/caption]   Με οδηγό τη φύση - Τα σκιαθίτικα τοπία που φιλοτέχνησε   Ο μεγαλωμένος στον Βόλο καλλιτέχνης έχοντας… οδηγό τη φύση, αποτύπωσε κυρίως καναδικά τοπία, από τα οποία αντλούσε την έμπνευσή του για πολλά χρόνια και καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του δεν έπαψε στιγμή να συγκεντρώνει επαινετικές κριτικές για το έργο του. Όμως, με δεδομένο ότι στη Σκιάθο δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά ένας εκ των αδελφών του ζωγράφου, ο Βασίλης Σουλικιάς, το νησί των Βορείων Σποράδων δεν έλειψε σε αρκετές στιγμές της εικαστικής διαδρομής του Πωλ. Η ζωγραφική του τελευταίου άγγιξε και τα σκιαθίτικα τοπία, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η κ. Συκιώτου: «Γνώριζε τη Σκιάθο από παλιά. Εδώ, ο θείος μου, Βασίλης, μαζί με τον κουνιάδο του είχαν ανοίξει ένα από τα πρώτα σούπερ-μάρκετ στο νησί, απέναντι από το Γυμνάσιο. Ο Πωλ ερχόταν, λοιπόν, να δει τον αδελφό του, ενώ από το 1987 που διορίστηκα, ανταμώναμε και στο νησί. Κάθε φορά που ερχόταν, αποτύπωνε στον καμβά και τοπία της Σκιάθου».