Η ανεξάντλητη σε εμπνεύσεις και δημιουργία, ζωγράφος και φίλη μου Δέσποινα Μιτζέλου, με τις τελευταίες της, χαρούμενες όπως πάντα, πινελιές σε γλάστρες, κουβάδες και τενεκέδες, μου θύμισε την Άφυτο, το πιο γραφικό χωριό της Χαλκιδικής που γέμισε ευωδιές και χρώματα από μια απλή ιδέα. Εκεί, το 1995 ο γλύπτης Βασίλης Παυλής ως Πρόεδρος τότε της Κοινότητας Αφύτου άλλαξε την όψη και τη μοίρα του χωριού του, εξελίσσοντάς το στο πιο όμορφο χωριό της παραθαλάσσιας Χαλκιδικής. Πέρυσι, γέμισε το χωριό με χρωματιστούς τενεκέδες τυριού και λουλούδια. Πώς; Απευθύνθηκε σε ζωγράφους από όλη την Ελλάδα. Ερασιτέχνες και επαγγελματίες, σχολεία, σχολές ζωγραφικής, εργαστήρια παιδιών με ειδικές ανάγκες, παιδικοί σταθμοί κ.ά. ανταποκρίθηκαν πρόθυμα. Συγκεντρώθηκαν 300 ζωγραφισμένοι τενεκέδες και «πλημμύρισαν» το χωριό. Σύμφωνα με τον Βασίλη Παυλή, η ιδέα αυτή έχει πολλαπλά μηνύματα: ανακύκλωσης, εθελοντισμού, τέχνης για όλους, τέχνης στο δρόμο και παράλληλα ένα νέο είδος ομορφιάς! Μάλιστα, την Κυριακή 16 Ιουνίου 2019, στις 9 το βράδυ, στην κεντρική πλατεία της Αφύτου, έγινε μουσική εκδήλωση- παρουσίαση των ζωγραφισμένων τενεκέδων και παράλληλα δόθηκαν αναμνηστικά στους παρευρισκόμενους ζωγράφους. Υπάρχει λοιπόν και το στοιχείο της διαφοροποιημένης δημοσιότητας που συνηγορεί για τέτοιες κινήσεις. Η πρότασή μου δε, αναφέρεται σε ζωγραφισμένα γιουρδέλια (και φυτεμένα ας πούμε με βασιλικούς στα παράθυρα), δηλαδή τη σύνδεση με μια λέξη που τη χρησιμοποιούμε ως τώρα στην τοπική μας διάλεκτο. Πρόκειται, ως γνωστόν, για τον κουβά, είτε των πηγαδιών είτε των καραβιών. Η ετυμολογική της αλυσίδα ξεκινάει από το λατινικό caldarium, που σημαίνει «καζάνι, χύτρα». Αυτό πέρασε στα ελληνικά ως καρδάρι, λέξη που υπάρχει φυσικά και σήμερα αλλά είναι μεσαιωνική. Το καρδάρι το δανείζονται στα τουρκικά ως gerdel, και η τουρκική λέξη περνάει ξανά στα ελληνικά ως γερδέλι, που επομένως είναι αντιδάνειο. Ο Παπαδιαμάντης αναφέρει τη λέξη στη ‘’Φόνισσα’’ όταν η Φραγκογιαννού καταθέτει στον ειρηνοδίκη ότι «μετ' ολίγον εχρειάσθη ν' αντλήσουν νερόν από το φρέαρ, τότε το "γιουρδέλι" προσέκρουσεν εις στερεόν σώμα εντός του ύδατος». Τη συναντάμε επίσης, στο διήγημα η ‘’Τελευταία βαπτιστική’’, όταν πέφτει η μικρή στο πηγάδι, «έναν κουβά! ένα γιουρδέλι! εκραύγαζεν έκφρων η γραία Σοφούλα».