Ο Βολιώτης κεραμίστας Χρήστος Γιαννακόπουλος φτιάχνει καράβια από νερό και χώμα
2017-02-10 22:59:34
Με πρώτες ύλες το χώμα και το νερό, τα χέρια ενός επιδέξιου τεχνίτη φτιάχνουν κεραμικά καράβια που κερδίζουν βλέμματα θαυμασμού από την πρώτη ματιά. Απλά τα υλικά που χρησιμοποιεί ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, ένας Βολιώτης κεραμίστας με όρεξη και μεράκι για τη δουλειά του, ο οποίος πλάθει πήλινα σκαριά από το 2001 αντλώντας την έμπνευσή του από την πλούσια παράδοση της ναυπηγικής τέχνης στην Ελλάδα.
Όλα αυτά τα χρόνια έχει κατασκευάσει χιλιάδες καράβια, με τον ίδιο να συστήνεται ως «κεραμοναυπηγός». «Είναι ένα γλωσσικό εύρημα, για να χαρακτηρίσω τη δουλειά μου. Κατά καιρούς φτιάχνω κι άλλα πράγματα, αλλά ως επί το πλείστον επικεντρώνομαι στα κεραμικά καράβια», είπε χαμογελώντας ο 39χρονος κεραμίστας, ο οποίος μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στον Βόλο, αναπαριστά παραδοσιακά σκαριά με ιδιαίτερο χαρακτήρα.
Η αγάπη του για τη θάλασσα θεωρείται δεδομένη, με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο να λέει: «Όταν τελείωσα τη σχολή, όπου είχα δάσκαλο τον γλύπτη Νικολάι Στόιτσεφ από τη Βουλγαρία, στράφηκα αμέσως στα καράβια. Στον Βόλο μεγάλωσα, άλλωστε. Τι άλλο να πεις. Η θάλασσα είναι δίπλα μας. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός, οι γονείς μου με πήγαιναν στον Άναυρο. Μέχρι τη δεκαετία του 1980 οι βάρκες ήταν αραγμένες έξω. Έπαιζα ανάμεσά τους, ενώ και στην παραλία, εκεί στου Παπαστράτου, πρόλαβα τα δίχτυα των ψαράδων που ήταν απλωμένα. Αυτά είναι ερεθίσματα που σε επηρεάζουν».
Όλα αυτά τα χρόνια έχει μελετήσει επισταμένως την τέχνη της ναυπηγικής. «Αποκάλυψη για μένα στάθηκε το βιβλίο «Ελληνική παραδοσιακή ναυπηγική» του Κώστα Δαμιανίδη. Αρχιτέκτονας στο επάγγελμα, αλλά έκανε τρομερή δουλειά πάνω στην έρευνα και διέσωσε στο παραπέντε ένα τεράστιο κομμάτι του πολιτισμικού πλούτου της χώρας. Έχω κι έναν φίλο, τον Θανάση Γιαννίκο, που είναι μοντελιστής. Από ένα κομμάτι ξύλου φτιάχνει ομοιώματα. Έχουμε κάνει άπειρες συζητήσεις μαζί. Και με τον Δαμιανίδη έχω βρεθεί. Τους άρεσαν αυτά που φτιάχνω. Τα θεώρησαν έντιμη δουλειά», τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι παραδοσιακών σκαφών στην Ελλάδα. Δεν είναι μόνο το τρεχαντήρι, που είναι ευρέως γνωστό. Για παράδειγμα έχουμε το πέραμα, το καραβόσκαρο, τον υδραίικο βαρκαλά, τη χανιώτικη γάιτα, το τσερνίκι, το γατζάο στην Κέρκυρα. Τώρα φτιάχνω καράβια βασισμένα σ’ αυτά τα πρότυπα, στα οποία προσπαθώ να δώσω επάνω τους και κάποια άλλα στοιχεία, μη ορατά, όπως είναι η πλεύση, το ταξίδι, οι αγωνίες του ταξιδιού, κάποιες φθορές, γενικά ό,τι μπορεί να αισθανθεί ένας ναύτης πάνω σ’ αυτό ή κάποιος που έχει μείνει στη στεριά και αγωνιά για εκείνον που ταξιδεύει στη θάλασσα».
Στη συνέχεια ο ταλαντούχος κεραμίστας αναφέρθηκε στη διαδικασία που ακολουθεί κάθε φορά: «Καταρχήν αποφασίζεις ποιο καράβι θα φτιάξεις. Το καθένα έχει τις δικές του ναυπηγικές γραμμές, κουβαλάει την ιστορία του. Αρχικά κάνεις το πρόπλασμα, φτιάχνεις ένα καλούπι με τις βασικές γραμμές. Αυτό μπορεί να σου πάρει δύο ημέρες. Μετά όταν το βγάλεις από το καλούπι, αρχίζεις να επεξεργάζεσαι τις λεπτομέρειές του. Βάζεις τα μεταλλικά στοιχεία που έχει επάνω και το αφήνεις να στεγνώσει. Το ψήνεις, το χρωματίζεις, υπάρχουν χρώματα κεραμικής που για να σταθεροποιηθούν πρέπει να ψηθούν σε μία συγκεκριμένη θερμοκρασία και προσθέτεις κάποια στοιχεία ακόμη, τις τελευταίες λεπτομέρειες. Για μένα αυτή είναι η μαγεία της κεραμικής. Παίρνεις το χώμα και το μετατρέπεις σε πέτρα. Έχω φτιάξει χιλιάδες καράβια κι έχουν «ταξιδέψει» σ’ όλον τον κόσμο σχεδόν, στη Γαλλία, τη Ρωσία, την Αμερική, ακόμη και στην Ιαπωνία. Μία φορά μου έκανε παραγγελία μία Ελληνίδα που ζει στην Κολομβία, καθώς εκεί παντρεύτηκε. Νιώθω πως έχω την ίδια μοίρα με τους παλιούς καραβομαραγκούς, όπως ο Χριστόπουλος στα Πευκάκια. Το πιο μακρινό ταξίδι του ήταν μέχρι τη Μιτζέλα, όμως τα καράβια του είχαν γυρίσει πολλές θάλασσες. Κάπως έτσι συμβαίνει και με μένα».
Κάθε σκάφος έχει και τον χαρακτήρα του, με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο να επισημαίνει: «Ισχύει αυτό, όπως και για κάθε άνθρωπο, που μοιάζει να πλέει μες στη ζωή. Το καράβι είναι σαν τη ζωή μας. Έχει προορισμούς, αφίξεις, αναχωρήσεις, φουρτούνες, μπουνάτσες, γλέντια, δράματα, ό,τι θες. Τα πάντα, μέχρι και τσακίσματα, αφού ένα πλοίο συναντάει διάφορα».
Και παρότι έχει φτιάξει άπειρα σκαριά, το αγαπημένο του παραμένει ένα σκάφος που βλέπουμε ακόμη και τώρα στο λιμάνι του Βόλου: «Εάν θα έπρεπε να διαλέξω ένα καράβι, αυτό θα ήταν το ρυμουλκό «Πήλιο», το οποίο θα μου θυμίζει για πάντοτε πως όσο καλός μάστορας και να γίνεις, δεν θα ξέρεις ποτέ τι θα βγει από το καμίνι. Το 2004 κατέβηκα σε μία έκθεση. Μου έσπασε όταν το έβαλα στον φούρνο για να το ψήσω. Πέντε ημέρες το δούλευα. Την επόμενη χρονιά που το ξανάφτιαξα, είχα πάλι τα ίδια. Έσπασε 2η φορά. Τελικά με την 3η το πέτυχα».
Εφημερίδα Θεσσαλία
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ