Χθες Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε στον πολυχώρο “Ορφέα” η παρουσίαση της επιστημονικής ομάδας και των στόχων του ερευνητικού προγράμματος Ancient Skopelos Survey (ASkoS 2024-2028). Στην εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυνε ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δαμιανός Ανάργυρος Μαντάς ενώ η συν-διευθύντρια του προγράμματος, Δρ. Ανθή Μπάτζιου, παρουσίασε λεπτομερώς τις δράσεις και τις προοπτικές του φιλόδοξου αυτού έργου.

Το πρόγραμμα, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας με το Πολωνικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, έχει ως στόχο την πληρέστερη αρχαιολογική μελέτη των Σποράδων κατά την "Εποχή του Χαλκού"(3η -2η χιλιετία π.Χ.) , με ιδιαίτερη έμφαση στη Σκόπελο. Στο πλαίσιο της έρευνας, η επιστημονική ομάδα, αποτελούμενη από τρεις αναγνωρισμένοι καθηγητές από Πανεπιστήμια του εξωτερικού και συγκεκριμένα,η κ. Ουρανόφσκα από το Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, ο κ.Πήτερ Παβουκ από το Ινστιτούτο του Καρόλου του Πανεπιστημίου της Πράγας, και ο κ. Φίλιπ Φρανκόβιτς από το Πανεπιστήμιο Χαϊδελβέργης, θα καταγράψει αρχαιολογικά δεδομένα ακόμη και από την Νεολιθική Εποχή.

Στην εκδήλωση η ερευνητική ομάδα τόνισε σύσωμα ότι παρά τη γεωγραφική θέση των Σποράδων, δεν έχει υπάρχει εκτενής μελέτη για την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα που το ASkoS επιδιώκει να απαντήσει. Στο πλαίστο της πενταετούς έρευνας και κατανόησης των κοινωνικο-πολιτικών εξελίξεων κατά την 3η και 2η χιλιετία π.Χ. στο Βόρειο Αιγαίο και ειδικότερα στις Βόρειες Σποράδες,η εντατική επιφανειακή έρευνα με θα πραγματοποιηθεί με επίγεια και εναέρια μέσα για τον εντοπισμό αρχαιολογικών θέσεων εστιάζοντας στην Σκόπελο καθώς όπως αναφέρθηκε παραπάνω πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα αλλά ανεπαρκώς ερευνημένα νησιά, ούτως ώστε να προσδιορίστει η θέση της και ο ρόλος της στο παραπάνω χωρικό και χρονικό πλαίσιο.

Η αφορμή για την πλήρης ερευνητική ανάλυση της Πεπάρηθου (αρχαία ονομασία της Σκοπέλου από το όνομα του αδερφού του πρώτου οικιστή της Σταφύλου, τον Πεπάρηθο.), αποτελεί ο αρχαίος οικισμός του Στάφυλου με τον λεγόμενο τάφος του Σταφύλου, που το 1936 ανσκάφηκε από τον καθηγητή Ν. Πλάτωνα, ο οποίος περιείχε πολύτιμα αντικείμενα, όπως το χάλκινο ξίφος με την επικαλυμμένη από φύλλο λαβή και διάφορα ακόμη σημαντικά ευρήματα τα οποία βρίσκονται από το 1939 στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. 

Οι κύριοι άξονες του ερευνητικού προγράμματος περιλαμβάνουν:

1. Διαχρονική εξέταση των αλλαγών στα οικιστικά μοντέλα της Σκοπέλου κατά την 3η και 2η χιλιετία π.Χ.
2. Συσχετισμός των οικιστικών μοντέλων με κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές αλλαγές, καθώς και με τις μεταβολές στο τοπίο και το περιβάλλον.
3. Εκτεταμένη επιφανειακή έρευνα με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής, όπως εναέρια σάρωση με λέιζερ και γεωαρχαιολογικές μελέτες σε επιλεγμένες θέσεις.
4. Γεωφυσικές διασκοπήσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στην περιοχή του Στάφυλου.

Η ερευνητική ομάδα του ASkoS 2024-2028 ευελπιστεί ότι η μελέτη αυτή θα συμβάλει καθοριστικά στην κατανόηση της προϊστορίας των Σποράδων, απαντώντας σε καίρια ερωτήματα για την ανάπτυξη και την κατοίκηση των νησιών κατά την αρχαιότητα και συγκεκριμένα, κατά πόσον ο τάφος του Σταφύλου αποτελεί ένα μεμονωμένο μνημείο ή εάν η παρουσία του εντάσσεται σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχουν και άλλες σύγχρονες με αυτόν οικιστικές εγκαταστάσεις. Για τον λόγο αυτόν, όσες αρχαιότητες ιστορικών περιόδων που ενδεχομένως αναγνωριστούν κατά την διάρκεια του προγράμματος, θα καταγραφούν και θα μελετηθούν από τα μέλη της ερευνητικής ομάδας.

Παρών στην παρουσίαση της επιστημονικής ομάδας και του προγράμματος Ancient Skopelos Survey (ASkoS 2024-2028) ήταν ο Δήμαρχος Σκοπέλου Σταμάτιος Περίσσης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Άγγελος Ξηντάρης,οι Αντιδήμαρχοι Δαμιανός - Ανάργυρος Μαντάς & Αριστείδης Βούλγαρης, η Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γλώσσας Σκοπέλου Ευαγγελία Μπέλλα, Δημοτικοί Σύμβουλοι και ο Λιμενάρχης Σκοπέλου Γεώργιος Γκάρας

Στο τέλος της παρουσίασης του προγράμματος ο Δήμος Σκοπέλου έκανε κάποια αναμνηστικά δώρα στην ερευνητική ομάδα.

Γιώργος Κεχριώτης