Ο ρόλος της Σκιάθου στην Ελληνική Επανάσταση και η πρώτη ελληνική σημαία που υφάνθηκε και υψώθηκε στη Σκιάθο | γράφει η Στέλλα Λεοντιάδου
2024-03-24 14:56:44Φωτογραφία της αναπαράστασης της ορκωμοσίας των οπλαρχηγών στη Μονή – Στέλλα Λεοντιάδου
Η Σκιάθος συμμετείχε ενεργά στον αγώνα για την απελευθέρωση από τους Τούρκους, με έμψυχο και άψυχο υλικό.
Γενναίοι αγωνιστές και οπλαρχηγοί πολέμησαν για την ελευθερία, οδήγησαν τα πλοία τους, τους ταϊφάδες, απέναντι στον τουρκικό στόλο, φθάνοντας μέχρι τα παράλια της Τουρκίας. Το νησί, που είχε γίνει ορμητήριο των αγωνιστών, απελευθερώθηκε το 1829 και απετέλεσε τμήμα του πρώτου ελληνικού κράτους.
Στην Σκιάθο το 1807 υφάνθηκε η πρώτη ελληνική σημαία στην Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Ο αρχηγός των κλεφτών Νικοτσάρας, μαζί με τον Καπετάνιο Γιάννη Σταθά και τον ηγούμενο της Μονής Νύφωνα του Χίου σχεδίασαν τη σημαία που υψώθηκε ψηλά στη Μονή, στην αγνάντια του Αιγαίου.
Στην σημαία αυτή προσκύνησαν και σ’ αυτήν όρκισε ο Νήφων ο Χίος τους οπλαρχηγούς Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, Ανδρέα Μιαούλη, Παπαθύμιο Βλαχάβα, Γιάννη Σταθά, Νικοτσάρα, τον Σκιαθίτη διδάσκαλο του Γένους Επιφάνιο-Στέφανο Δημητριάδη και πολλούς άλλους.
Τα δύο ποιήματα που ακολουθούν γράφηκαν από την Στέλλα Λεοντιάδου για να απαγγελθούν στην εκδήλωση της Ιεράς Μονής Ευαγγελίστριας Σκιάθου την 13.9.2008 εις ανάμνησιν της δημιουργίας, ευλογίας και ύψωσης της πρώτης ελληνικής σημαίας στη Μονή και υπάρχουν στην τρίγλωσση ανθολογία (ελληνικά, αγγλικά, ιταλικά) “Στη Σκιάθο με Αγάπη” με ποίηση Στέλλας Λεοντιάδου και Giovanni Campisi και έργα της Σκιαθίτισσας εικαστικού Μαρίας Καλατζή, μαζί με την φωτογραφία της σημαίας που κατασκευάσθηκε πρόσφατα εις ανάμνησιν της πρώτης σημαίας,
Η σημαία της φωτογραφίας φτιάχτηκε από τα χέρια των κυριών του Συλλόγου γυναικών Ν. Σκιάθου από παλιά υφάσματα του 1800 που ξέθαψαν από τα σεντούκια τους, για να σταλεί προς έκθεσιν στο Ναυτικό Μουσείο Αθηνών.
Η σκέπη της Ευαγγελίστριας, προστάτις της σημαίας
Σκαρφαλωμένη στου λόφου την κορφή
αγναντεύει από ψηλά το ιστορικό νησί.
Σε χρόνια δύσκολων, αλύτρωτων καιρών
φρόντισε και σίτισε γενιές αγωνιστών.
Κάτω απ’ τη σκέπη της υφάνθηκε
η πρώτη ελληνική σημαία
κι από τον Νύφωνα ευλογήθηκε
πριν γίνει λύτρωσης ρομφαία.
Χρώματα από μυρωμένο Αιγαίο και ουρανό
σχημάτισαν της λευτεριάς το γαλανόλευκο σταυρό.
Στις ίνες της υφάνθηκαν θάρρος κι αυτοθυσία
φιλοπατρία, αρετή, τόλμη και παρρησία.
Την προσκύνησαν μορφές σεπτές αγωνιστών,
ήρωες και λυτρωτές στεριάς και θαλασσών
γονάτισαν ευλαβικά και όρκο έδωσαν βαρύ
για νίκη ή για θάνατο στης μάχης τη βουή.
Μια οπτασία περνά σκυφτή καμιά φορά
με φουστανέλα μαυρισμένη από μπαρούτι και καπνιά.
Εκεί που ορκίστηκε τη σημαία να τιμήσει
έρχεται για ύστατη φορά να τη φιλήσει.
Στέλλα Λεοντιάδου
8.9.2008
Θρυλικοί αγωνιστές
Στης Βαγγελίστρας τη μονή
ορκίστηκαν οι οπλαρχηγοί.
Παπαβλαχάβας, Τσέλιος και Λαζόπουλος,
Ρομφέης, Λιόλιος και Βλαχόπουλος
Τσαχήλας και Κολοκοτρώνης,
Μιαούλης, Σταθάς και Νικοτσάρας,
πήραν την ευλογία του Οσίου,
του ηγούμενου Νύφωνος του Χίου.
Έφτιαξαν 7 ταϊφάδες με ελληνικά σκαριά
να οργώσουνε τις θάλασσες, να σπείρουν λευτεριά
κι ατρόμητοι Σκιαθίτες βοήθησαν πολύ
ώστε να γίνει τ’ όνειρο ελπίδα φωτεινή.
«Σκιάθος» ήτανε τ’ όνομα του ενός ταϊφά,
με αρχηγό τον καπετάν Γιάννη το Σταθά.
Σα νέος Θησέας έβαψε μαύρα τα πανιά, μαύρα και τα σκαριά
κι η «Μαύρη Μοίρα» του έσπερνε τρόμο και φωτιά.
Το θρυλικό το Νικοτσάρα είχε υπαρχηγό
μα λαβώθηκε θανάσιμα από χέρι εχθρικό.
Ήταν γραφτό να μη γυρίσει στον κάμπο το θεσσαλικό
και στο Λεχούνι να ταφεί, στο ρέμα, στο γιαλό.
Έγινε θρύλος, έγινε παραμύθι,
έτσι όπως ζούνε πάντα οι μύθοι.
Μια άφθαρτη ηρωική μορφή,
που θα ζει για πάντα στο νησί.
Αφηγήσεις για του Λεχουνιού το ρέμα,
σελίδες ιστορίας που γράφηκαν με αίμα
διηγούνται οι παππούδες στα εγγόνια
τις παγερές νύχτες του χειμώνα.
Δίπλα στο τζάκι, στη θαλπωρή, στη ζεστασιά,
φόρος τιμής σ’ αυτούς που πέσαν για τη λευτεριά.
Στέλλα Λεοντιάδου
8.9.2008