Τέλη κυκλοφορίας: Έρχονται σαρωτικές αλλαγές στον υπολογισμό τους
Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν - Το παράδειγμα της Ευρώπης 2024-03-22 13:24:13
Σαρωτικές αλλαγές έρχονται στον τρόπο υπολογισμού για τα τέλη κυκλοφορίας των ΙΧ, μετά την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να συστήσει επιτροπή η οποία θα κάνει τις προτάσεις της λαμβάνοντας υπόψη τα νέα οικονομικά, τεχνολογικά και περιβαλλοντικά δεδομένα στον τομέα της αυτοκίνησης.
Σκοπός την εν λόγω επιτροπής θα είναι να επεξεργαστεί τα σενάρια κοστολόγησης και να υποβάλλει τις προτάσεις της στον αρμόδιο υφυπουργό Χάρη Θεοχάρη.
Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν από τα νέα τέλη κυκλοφορίας
Στο υπουργείο Οικονομικών λένε πάντως πως σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να αιφνιδιάσουν ή να «τιμωρήσουν» όσους έσπευσαν να αποκτήσουν ένα ΙΧ σύγχρονης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Από την άλλη, δεν αναμένονται σημαντικές μειώσεις σε παλιά ρυπογόνα ΙΧ που βαρύνονται με υπέρογκα τέλη μέχρι σήμερα.
Όπως συμβαίνει μάλιστα και σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ το τελευταίο διάστημα, στο πλαίσιο αναθεώρησης των τελών κυκλοφορίας, δεν αποκλείεται να υπάρξει αύξηση των ποσών για αυτοκίνητα παλαιότητος, ως αντικίνητρο χρήσης ρυπογόνων οχημάτων. Εξετάζεται όμως, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών αντοχών του προϋπολογισμού, να δοθούν και κίνητρα στους ιδιοκτήτες τους για να τα αποσύρουν.
Η ηλικία των οχημάτων
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την οδική ασφάλεια, ο μέσος όρος ηλικίας των αυτοκινήτων στην Ελλάδα είναι 17 έτη, έναντι μέσου όρου 12 ετών στην ΕΕ. Το εύκολο θα ήταν να πει κανείς ότι αυξάνοντας τα τέλη κυκλοφορίας στα παλαιότερα οχήματα, οι οδηγοί θα στραφούν σε πιο νέα. Το δύσκολο θα ήταν, πέρα από αυτό το αντικίνητρο, να υπήρχε και το κίνητρο της πριμοδότησης αγοράς «καθαρών» αυτοκινήτων, καθώς ένα πρόγραμμα απόσυρσης προϋποθέτει και τους ανάλογους πόρους, εθνικούς ή κοινοτικούς.
Το να πει κανείς ότι μπορούμε να λάβουμε υπόψιν ή ακόμα και να αντιγράψουμε τα συστήματα υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας που ισχύουν σε υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, είναι μάλλον αφελές, γιατί πολύ απλά όλη η Ευρώπη είναι σε μετάβαση ή μάλλον σε πράσινη μετάβαση. Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Ένωσης των Ευρωπαίων Αυτοκινητοβιομηχανιών, η μετάβαση προς τις κλιματικά ουδέτερες οδικές μεταφορές θα απαιτήσει πολλά συνεπή μέτρα πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ για να ενθαρρυνθούν οι οδηγοί και οι φορείς εκμετάλλευσης να επιλέγουν κατά προτίμηση οχήματα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών. Κοινώς θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για «στροφή» σε πιο «καθαρά» αυτοκίνητα ή αντικίνητρα χρήσης ρυπογόνων οχημάτων.
Υπάρχει, βέβαια και η εναλλακτική. Σε αυτό το στάδιο της μετάβασης, τα οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης να αποκτήσουν πρόσβαση σε πιο καθαρά καύσιμα. Εδώ προφανώς η εξίσωση γίνεται πολυπαραγοντική και σε εθνικό επίπεδο, αφού η όποια επιβάρυνση στη χρήση των αυτοκινήτων μπορεί να επιμερίζεται -σαν συγκοινωνούντα δοχεία- στα τέλη και στους φόρους των καυσίμων.
Τι ισχύει στις άλλες χώρες με τα τέλη κυκλοφορίας
Σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΟΟΣΑ, η διαφοροποίηση των ετήσιων φόρων επί της ιδιοκτησίας ή της χρήσης οχημάτων, με βάση τις ρυπογόνες εκπομπές έχει διαδοθεί ευρέως μεταξύ των χωρών- μελών του Οργανισμού. Περίπου τα δύο τρίτα αυτών των χωρών (22 από τις 38) περιλαμβάνουν τις εκπομπές CO2 στα κριτήρια για την αξιολόγηση αυτών των φόρων και/ή για την εφαρμογή της απαλλαγής για υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα (Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πορτογαλία, Σλοβακική Δημοκρατία, Σλοβενία, Σουηδία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο).
Δεκατέσσερις από αυτές τις χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Σουηδία) εφαρμόζουν τέτοια διαφοροποίηση τόσο για τους φόρους αγοράς/εγγραφής όσο και για τους περιοδικούς φόρους. Η Νορβηγία, κατήργησε, πάντως, την απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα από την 1η Μαρτίου 2022.
Η «πράσινη» μετάβαση
Σήμερα, οι εκπομπές ρύπων από τις μεταφορές αντιπροσωπεύουν περίπου το 25% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ, ενώ τα τελευταία χρόνια οι εν λόγω εκπομπές έχουν αυξηθεί.
Στο πλαίσιο της «Πράσινης Συμφωνίας», όλα τα καινούργια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά που θα ταξινομούνται στην Ευρώπη θα είναι μηδενικών εκπομπών έως το 2035. Ως ενδιάμεσο βήμα προς την επίτευξη μηδενικών εκπομπών, οι μέσες εκπομπές των καινούργιων αυτοκινήτων θα πρέπει να μειωθούν κατά 55% έως το 2030 και των καινούργιων ημιφορτηγών κατά 50% έως το 2030. Έτσι οι οδικές μεταφορές θα τεθούν σε σταθερή πορεία για την επίτευξη κινητικότητας μηδενικών εκπομπών το 2050.
Προφανώς όλες αυτές οι υποχρεώσεις και οι στόχοι θα ληφθούν υπόψιν από την Ομάδα Εργασίας του ΥΠΕΘΟ, καθώς το νέο σύστημα Τελών Κυκλοφορίας θα πρέπει να έχει «ορίζοντα» πολλών ετών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πρέπει (;) να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο, δηλαδή ούτε να αυξήσει συνολικά τη φορολογική επιβάρυνση των οδηγών, ούτε και να ανοίξει “τρύπα” στον Προϋπολογισμό.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τα αυτοκίνητα συνεισφέρουν στους εθνικούς προϋπολογισμούς της Ευρώπης με περίπου 390 δισ ευρώ ετησίως. Στην Ελλάδα, μόνο από τα Τέλη Κυκλοφορίας εισπράττονται περί τα 1,2 δισ ευρώ, ενώ αν συνυπολογίσει κανείς Τέλη Ταξινόμησης, ΦΠΑ, φόρους καυσίμων, ο λογαριασμός αγγίζει τα 8 δισ. ευρώ, δηλαδή περί τα 1.200 ευρώ ανά όχημα.
ΠΗΓΗ: workenter.gr
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
