«Ἐὰν τὸ Πάσχα εἶναι ἡ λαμπρότατη τοῦ Χριστιανισμοῦ ἑορτή, τὰ Χριστούγεννα βεβαίως εἶναι ἡ γλυκύτατη καὶ συγκινητικωτάτη, καὶ διὰ τοῦτο ἀνέκαθεν ἐθεωρήθη ὡς οἰκογενειακὴ κατ’ ἐξοχὴν ἑορτή.» μας τονίζει ο Παπαδιαμάντης(1) και λέγοντας «οικογενειακή» εννοεί σαφώς πως άπαντες τις ημέρες αυτές έχουν ανάγκη από λίγη συντροφιά κι αυτό είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στους συνανθρώπους που τυχαίνει να ζουν μονάχοι στο περιβάλλον μας. Ιδιαίτερα στα φετινά Χριστούγεννα όπου όλοι δοκιμαζόμαστε σκληρά από την άνευ προηγουμένου καραντίνα, που ούτε τα παιδιά δε θα περάσουν να πουν τα κάλαντα, αξίζει να χτυπήσουμε κάποια ξεχασμένη πόρτα -έστω το παράθυρο- ανθρώπων για τους οποίους ξέρουμε πως είναι ολομόναχοι, κλεισμένοι οίκοθεν επί μακρόν με τις σκιές της μόνιμης ανασφάλειας και του βάσιμου παρόντος φόβου. Μια ευχή και δυο παρήγορα λόγια ίσως και να’ ναι αρκετά για ν’ απαλύνουν τον αβάσταχτο πόνο της μοναξιάς που αυξάνει με την κλεισούρα. Ο ‘’άλλος’’ Αλέξανδρος, ο –κάκιστα- λησμονημένος απ’ τους πολλούς Μωραϊτίδης, στο διήγημά του «ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ» (2) ξεκαθαρίζει πλήρως το ουσιαστικό νόημα της γιορτής των Χριστουγέννων. (Πρέπει να…) Αποτελούν φωτεινό αντίδοτο στο σκοτάδι της μοναξιάς, κυρίως των ηλικιωμένων συνανθρώπων μας που στερούνται την παρηγοριά μιας οποιασδήποτε συντροφιάς: «Ήτο παραμονή των Χριστουγέννων. Εξημέρωνεν η πλέον μεγάλη εορτή της εκκλησίας και η πλέον μεγάλη χαρά της οικογενείας. Είνε η μόνη πανήγυρις, η οποία απαιτεί τουλάχιστον δύο χριστιανούς εις πανηγυρισμόν της, κατά το «όπου εισί δύο ή τρεις . . . » του Ευαγγελίου. Ο μόνος, είνε θλιβερόν θέαμα εν τοιαύτη ημέρα. Την ψυχήν του Χριστιανού καταπλημμυρούσι, την νύκτα ταύτην την ιεράν, όλα τα περιπαθή επεισόδια του υπερφυούς μυστηρίου της θείας ενανθρωπήσεως, άγια, θερμά, μαλακά, ως οι άπτιλοι νεοσσοί εν τη αχυροπλόκω φωλεά, γεννώντα υπερβάλλουσαν χαράν, ήτις ανάγκη να εκδηλωθή υπό την μορφήν αγάπης, ελπίδος, και πίστεως, επί των οποίων ως επί χρυσού τρίποδος στηρίζεται ο οικογενειακός βίος. Οι δύο είνε εικών της ζωής, ο είς εικών του θανάτου . . .» Το κατά Ματθαίου ευαγγέλιο (3) που επικαλείται ο Μωραιτίδης παραπάνω, αναφέρει επακριβώς : «οὗ γάρ εἰσι δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν.». Δηλαδή : «όπου είναι δύο ή τρεις συναγμένοι στο δικό μου όνομα, εκεί είμαι, στο μέσο αυτών». Τα Χριστούγεννα λοιπόν, για να έρθει πράγματι ο Χριστός, χρειάζονται τουλάχιστον δύο…. (1) «Ἐφημερίς» ἀρ.φυλ. 359, 25 Δεκεμβρίου 1887 (2) 1896 (3) Κατά Ματθαίο: Η παραβολή του χαμένου προβάτου. Ο αδελφός που αμαρτάνει. Ευαγγελικό απόσπασμα κατά την εορτή του Αγίου Πνεύματος