Βασικός πυλώνας υγείας και ευεξίας, η διατροφή είναι από πολλούς… παρεξηγημένη.

Αν και, στην πραγματικότητα, επηρεάζει όλες τις πτυχές της σωματικής και ψυχικής μας κατάστασης, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που, λανθασμένα, τη συνδέουμε μόνο με την απώλεια κιλών.

Όμως διατροφή δεν σημαίνει δίαιτα.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ένα ισορροπημένο πλάνο μπορεί να συμβάλει, μεταξύ άλλων, στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων, στη ρύθμιση της διάθεσης, ακόμα και στην ενίσχυση της καθημερινής μας ενέργειας.

Ας δούμε πώς.

1. Διατροφή και χρόνιες παθήσεις

Μπορεί η σωστή διατροφή να βοηθήσει στην πρόληψη χρόνιων παθήσεων; Οι επιστήμονες λένε “ναι”.

Αρχικά, ένας θερμιδικός υπολογιστής BMR (Basal Metabolic Rate - Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να κατανοήσεις πόσες θερμίδες χρειάζεται το σώμα σου τη μέρα για να επιβιώσει - να αναπνεύσει, να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του κ.λπ. Αυτός ο αριθμός, όμως, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται “τυφλά” με μόνο σκοπό το αδυνάτισμα. Η ποιότητα των όσων τρως είναι σημαντικότερη από την ποσότητα.

Μελέτες που δημοσιεύονται στα πιο έγκυρα επιστημονικά περιοδικά παγκοσμίως υπογραμμίζουν πως δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης και “καλά” λιπαρά (όπως τα ω-3) συσχετίζονται με χαμηλότερους δείκτες φλεγμονής και καλύτερη μεταβολική υγεία.

Βασική σύσταση οργανισμών όπως η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) παραμένει και ο περιορισμός της κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, κορεσμένων λιπαρών και ζάχαρης, που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2, παχυσαρκίας, ακόμα και ορισμένων μορφών καρκίνου.

2. Διατροφή και επίπεδα ενέργειας

Ένα ακόμη κομμάτι που επηρεάζεται άμεσα από τη διατροφή είναι η σωματική και πνευματική μας απόδοση. Η επαρκής πρόσληψη υδατανθράκων βραδείας απορρόφησης (όπως βρώμη, κινόα και όσπρια), σε συνδυασμό με πρωτεΐνες και “καλά” λιπαρά, βοηθά στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και αποτρέπει τις απότομες αυξομειώσεις ενέργειας.

Ο σίδηρος, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και το μαγνήσιο είναι επίσης μικροθρεπτικά συστατικά που έχουν συνδεθεί με την καλύτερη νευρολογική λειτουργία και αντοχή στην κόπωση. Αν σου λείπουν, το νιώθεις.

Ακόμα και ο ύπνος επηρεάζεται: τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη (π.χ. γιαούρτι, μπανάνα, καρύδια, γαλοπούλα) συμβάλλουν στην παραγωγή σεροτονίνης και μελατονίνης, δύο ορμονών που συνδέονται με την ποιότητα του ύπνου.

3. Διατροφή και ψυχική υγεία

Αρκετοί το υποψιάζονται, αλλά οι έρευνες πλέον το επιβεβαιώνουν: το έντερο και ο εγκέφαλος… μιλάνε μεταξύ τους. Ο λεγόμενος “άξονας εντέρου-εγκεφάλου” (gut-brain axis) δείχνει ότι αυτό που τρώμε μπορεί να επηρεάσει το πώς αισθανόμαστε - και αντίστροφα. Έτσι, τροφές πλούσιες σε προβιοτικά (βλ. κεφίρ, αρακάς, μαύρη σοκολάτα) και φυτικές ίνες που ενισχύουν το εντερικό μικροβίωμα, καταλήγουν να έχουν θετική επίδραση και στην ψυχολογία μας!

Και δεν σταματάμε εκεί, αφού η καλή πέψη δεν σχετίζεται μόνο με… μειωμένες ενοχλήσεις, αλλά και με την αποτελεσματικότερη απορρόφηση όλων αυτών των συστατικών που αναφέρουμε. Το ήξερες, μάλιστα, πως σχεδόν το 70% του ανοσοποιητικού βρίσκεται στο έντερο; Καταλαβαίνεις, λοιπόν, πόσο σημαντική είναι η διατροφή και σε αυτόν τον τομέα.

Δεν πρέπει, τέλος, να ξεχνάμε ότι οι διατροφικές διαταραχές σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογική ευαλωτότητα. Η υιοθέτηση ενός πιο ισορροπημένου και θρεπτικού διατροφικού μοντέλου, πάντα σε συνδυασμό με εξειδικευμένη υποστήριξη από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά ή υποστηρικτικά στο πλαίσιο της συνολικής ψυχολογικής φροντίδας.

Η διατροφή δεν πρέπει να περιορίζεται από τον αριθμό των θερμίδων ή την απώλεια κιλών. Αποτελεί μια από τις πιο ισχυρές επιλογές μας για τη φροντίδα του εαυτού και μπορεί να γίνει σύμμαχος της υγείας, της ενέργειας και της ευεξίας μας. Ας της δώσουμε τη σημασία που της αξίζει.