Δύο ημέρες μετά τον υπερπολυτελή γάμο του ιδρυτή της Amazon Τζεφ Μπέζος με τη δημοσιογράφο Λορίν Σάντσεζ, ο Δήμος της Βενετίας εξακολουθεί να κατεβάζει πανό από κεντρικά σημεία της πόλης με συνθήματα όπως «καμία θέση για τον Μπέζος» και να αφαιρεί αντίστοιχα γκράφιτι από τους τοίχους. Οση «φασαρία» έκανε ανά την υφήλιο ο γάμος του Αμερικανού επιχειρηματία ξοδεύοντας εκατομμύρια ευρώ για την τελετή και τους προσκεκλημένους του, άλλη τόση φασαρία έγινε μέσα στην πόλη από διαδηλωτές που διαμαρτυρήθηκαν για έναν ανεπιθύμητο γάμο ο οποίος αντιτίθεται στον πολιτισμό και τη φύση της Βενετίας.
Ο δημοφιλής διεθνής προορισμός που δέχεται περίπου τριάντα εκατομμύρια επισκέπτες τον χρόνο και προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον υπερτουρισμό έχοντας καθιερώσει εισιτήριο εισόδου στην πόλη, «αντιστάθηκε» στην απόφαση της δημοτικής αρχής να καλωσορίσει θερμά τον γάμο του ζευγαριού με την αιτιολογία πως αποτελεί «τουρισμό υψηλής ποιότητας», αφού μόνο οι άμεσες δαπάνες για τις γαμήλιες εκδηλώσεις υπολογίζονται σε 28,4 εκατομμύρια ευρώ.
Τι θα συνέβαινε, όμως, σε μία αντίστοιχη συνθήκη στην Ελλάδα; Πώς οι δημοτικές αρχές των κοσμοπολίτικων νησιών μας θα υποδέχονταν τον Μπέζος και τη Σάντσεζ; Απευθυνθήκαμε στους δημάρχους Μυκόνου, Σκιάθου, Σερίφου και Σπετσών και ζητήσαμε απαντήσεις.
Η Μύκονος είναι το νησί του ξεφαντώματος και της ανεκτικότητας«Τέτοιοι γάμοι αποτελούν συνηθισμένο φαινόμενο για εμάς, δεν συνιστούν κάτι το τρομερό. Στο νησί μας κάθε μέρα παντρεύονται ή έρχονται σε ταξίδι του μέλιτος διάσημοι από όλα τα μέρη του κόσμου. Φυσικά όλους τους καλωσορίζουμε και τους τιμούμε διότι π
ροβάλλουν το νησί μας. Ως δήμος, κοιτάζουμε να προσφέρουμε καλές δημόσιες υπηρεσίες: να είναι καθαρό το νησί, να έχει νερό. Από εκεί και πέρα, αν μάς ζητήσουν να κατέβουν στην παραλία κάτω από το δημαρχείο, θα σταματήσουμε την κυκλοφορία να κατέβουν, ή αν θέλουν να μπουν με βαρκάκι στο Παλιό Λιμάνι, δεν θα φέρουμε αντιρρήσεις: θα ειδοποιήσουμε το Λιμεναρχείο και θα διευκολύνουν οι λεμβούχοι. Οποιαδήποτε διευκόλυνση μπορούμε να παρέχουμε στους φιλοξενούμενούς μας, πάντοτε την παρέχουμε», απαντά ο Χρήστος Βερώνης, δήμαρχος Μυκόνου τονίζοντας ότι ένας γάμος βεληνεκούς των Μπέζος και Σάντσεζ δεν είναι παρά μια απλή… ρουτίνα για τη Μύκονο.
«Η Μύκονος είναι το νησί της χαράς, του ξεφαντώματος και της ανεκτικότητας. Το νησί μας κέρδισε ό,τι κέρδισε από τη φιλοξενία που παρέχει. Στη Μύκονο έχουμε τουριστική κουλτούρα και κουλτούρα αγάπης», σημειώνει ο ίδιος, τονίζοντας ότι η δημοτική αρχή δεν ζητά ποτέ ανταλλάγματα από τους διάσημους επισκέπτες.
«Δεν έχουμε ανάγκη να ζητήσουμε αντισταθμιστικά. Η επίσκεψή τους συνεπάγεται –κάθε φορά– διεθνή προβολή του νησιού μας».
Στο άκουσμα του «υπερτουρισμού» και στις επιπτώσεις του για τους κατοίκους του νησιού, ο δήμαρχος Μυκόνου αντιδρά έντονα.
«Η Μύκονος δεν έχει υπερτουρισμό. Οι φήμες αυτές που διαδόθηκαν πέρυσι ήταν λανθασμένες και φέτος φάνηκαν τα αποτελέσματα. Τον Μάιο είχαμε μείωση, μόλις αυτή την περίοδο αρχίσαμε να ανακάμπτουμε. Πού βρήκαν τον υπερτουρισμό; Αν υπάρχουν δυσλειτουργίες, μπορούμε να τις λύνουμε μεταξύ μας και όχι να βγαίνουμε παγκοσμίως να λέμε τέτοιες κουβέντες που μας κοστίζουν».
Θα εξασφαλίζαμε ότι οι κάτοικοι δεν θα ένιωθαν παραγκωνισμένοι Για τον δήμαρχο Σκιάθου, Θεόδωρο Τζούμα, εκδηλώσεις τόσο μεγάλης εμβέλειας δημιουργούν προστιθέμενη αξία για τον τόπο, με την προϋπόθεση ωστόσο της σωστής διαχείρισης του προορισμού. Ο Θεόδωρος Τζούμας περιγράφει στην «Κ» την περίπτωση της δημοφιλούς ταινίας “Mamma Mia” που είχε γυριστεί (και) στη Σκιάθο: 17 χρόνια αργότερα οι σκηνές της εξακολουθούν να επηρεάζουν τον οικονομικό αντίκτυπο στο νησί των Βόρειων Σποράδων.
«Θυμάμαι ότι τα γυρίσματα τότε είχαν προκαλέσει αναστάτωση. Ο κόσμος τα έβλεπε με μεγάλη περιέργεια και ενθουσιασμό. Αυτό, όμως, που έχει σημασία είναι ότι από τότε η Σκιάθος έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο ως το νησί του “Mamma Mia” και ακόμη και σήμερα έτσι μας αναγνωρίζουν. Υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν δημιουργήσει προϊόντα μέσα από την ταινία, όπως τα καΐκια που κάνουν το τουρ του “Mamma Mia” ή ο κινηματογράφος που 17 χρόνια μετά παίζει την ίδια ταινία και είναι sold out. Υπάρχουν ζευγάρια που επιλέγουν το νησί μας για να διοργανώσουν τον γάμο τους σε μια παραλία, αντιγράφοντας όσα συνέβησαν στην ταινία. Μετά από ένα τέτοιο γεγονός, υπάρχουν εκείνοι που θέλουν να ζήσουν ένα παραμύθι».
Ρωτάμε τον κ. Τζούμα, ποια θα ήταν τα όρια που ως δήμαρχος θα έθετε μεταξύ φιλοξενίας και δημόσιου συμφέροντος, στην περίπτωση που ο Αμερικανός επιχειρηματίας και η σύντροφός του επέλεγαν τη Σκιάθο αντί για τη Βενετία.
«Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα. Σε μία πρόσφατη επένδυση που ήταν να γίνει στο νησί και ο επενδυτής δεν είχε σεβαστεί το περιβάλλον, εμείς κινηθήκαμε δικαστικά και κερδίσαμε την πρόσβαση τόσο στην παραλία όσο και σε κοινόχρηστους χώρους που περιλάμβανε. Αυτό που λέμε ως δημοτική αρχή είναι ότι είμαστε υπέρ των επενδύσεων, αλλά πρωτίστως θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός απέναντι στους κατοίκους και το περιβάλλον. Στην περίπτωση ενός τέτοιου γάμου, θα εξασφαλίζαμε ότι οι κάτοικοι δεν θα ένιωθαν παραγκωνισμένοι στον ίδιο τους τον τόπο, όπως και οι επισκέπτες του νησιού που έρχονται από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου ξοδεύοντας τα χρήματά τους. Δεν θα ήταν σωστό να βρεθούν απέναντι σε οποιουδήποτε είδους αποκλεισμό».
Ο δήμαρχος της Σκιάθου σχολιάζει πάντως ότι η παρουσία του Τζεφ Μπέζος και της Λορίν Σάντσεζ στη Βενετία αποτελεί δωρεάν διαφήμιση για τον ήδη προβεβλημένο προορισμό της Ιταλίας.
«Αυτές τις μέρες, η Βενετία προβάλλεται σε όλα τα Μέσα δωρεάν, την ώρα που εμείς ως δήμος ξοδεύουμε για την ετήσια καμπάνια μας στο εξωτερικό περίπου 500.000 ευρώ. Η Σκιάθος αυτή την περίοδο διαφημίζεται σε μεγάλες αφίσες στο Μετρό του Λονδίνου, του Παρισιού, στο τραμ της Ζυρίχης, της Βιέννης και της Στοκχόλμης. Σε κάθε περίπτωση η προβολή που δεν κοστίζει τίποτα είναι προς όφελος του προορισμού, ωστόσο αυτό θα πρέπει να βγαίνει με έναν τρόπο που να δείχνει σεβασμό και ευγένεια προς τους ανθρώπους του».
Η Σκιάθος πάντως είναι το νησί που κάθε χρόνο επισκέπτεται η ηθοποιός Γκόλντι Χον, ενίοτε με την κόρη της Κέιτ Χάντσον, καθώς και ο σεΐχης του Κατάρ.
«Η παρουσία τους λειτουργεί θετικά δεδομένου ότι δημιουργεί μία αίσθηση ότι κάτι συμβαίνει σε αυτόν τον τόπο. Αυτό που μας λένε είναι ότι αισθάνονται πάρα πολύ άνετα στη Σκιάθο και ότι εδώ είναι το καλοκαιρινό τους σπίτι. Οταν το ’19 είχα ρωτήσει τη Χάντσον “τι είναι για εσένα η Σκιάθος;», μου είχε απαντήσει “happiness is here”.
Αυτό που προτείνω σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να βρούμε τη «χρυσή τομή»
Τις απαραίτητες αποστάσεις θέτοντας όρια ανάμεσα στη φιλοξενία και το δημόσιο συμφέρον του τόπου του θα τηρούσε, όπως λέει στην «Κ», ο δήμαρχος Σερίφου Κωνσταντίνος Ρεβίνθης.
«Το να έρθει κάποιος και να θέλει να καταστρατηγήσει το σύνολο της κείμενης νομοθεσίας, προκειμένου να κάνει τον γάμο του όπως τον φαντάζεται και τον ονειρεύεται χωρίς όρους και όρια, προφανώς και δεν μπορεί να είναι εύκολα ανεκτό από τη διοίκηση του δήμου ή από οποιονδήποτε. Θέλει κάποιος για παράδειγμα να νοικιάσει έναν κοινόχρηστο χώρο; Θα πρέπει να ακολουθήσει τις διαδικασίες, να βγάλει όλες τις σχετικές άδειες και να είναι τυπικός και σωστός. Για κανέναν δεν μπορεί να γίνει έκπτωση στην εφαρμογή της νομοθεσίας», λέει ο κ. Ρεβίνθης και προσθέτει:
«Δηλαδή, θα έρθει ο καθένας ο οποίος έχει πολλά χρήματα πιστεύοντας ότι μπορεί να εξαγοράσει τα πάντα κι εμείς θα πρέπει να το δεχτούμε; Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει κάτι τέτοιο. Οπωσδήποτε θα κρατούσαμε τις αποστάσεις μας. Οι διαδικασίες θα τηρούνταν, ακόμη κι αν ερχόταν… ο Πάπας της Ρώμης».
Ο δήμαρχος Σερίφου ξεκαθαρίζει ότι το νησί είναι φιλόξενο και υποδέχεται με σεβασμό όλους όσοι το επιλέγουν για να τελέσουν τον γάμο τους, ωστόσο δεν είναι δυνατό να επιβαρύνονται οι κάτοικοι ή οι επισκέπτες προς όφελος μίας διοργάνωσης που έχει στόχο την επίδειξη.
«Εμείς δεν έχουμε αντίρρηση ως Σεριφιώτες να κάνει οποιοσδήποτε τον γάμο του στο νησί μας. Αλλά αυτό θα πρέπει να γίνει με σεβασμό απέναντι στον τόπο μας και το περιβάλλον. Θέλω να πω ότι δεν μπορεί για μία τέτοια εκδήλωση να πρέπει οι υπόλοιποι -κάτοικοι κι επισκέπτες- να φύγουν από το νησί. Αυτό που προτείνω σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να κάνουμε ό,τι είναι εφικτό ώστε να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Δηλαδή, να βρούμε τη “χρυσή τομή”».
Στην ερώτηση εάν η δημοτική αρχή θα ζητούσε από έναν δισεκατομμυριούχο όπως ο Τζεφ Μπέζος, αντισταθμιστικά οφέλη για το νησί, ο ίδιος απαντά:
«Ας τα δώσει μόνος του, αν θέλει. Ως δήμαρχος δεν θα το έκανα, ώστε να μην υπάρξει η πιθανότητα να ειπωθεί ότι “να, αυτοί έχουν κάποιο όφελος και γι’ αυτό τα επιτρέπουν”. Διότι αυτά ειδικά στις κλειστές κοινωνίες είναι εύκολο να ειπωθούν και να ανοίξει μία παραφιλολογία, η οποία δεν έχει καμία αξία στο τέλος της ημέρας. Αν θέλει ο εκάστοτε δισεκατομμυριούχος να προσφέρει ένα έργο για τον τόπο και για το κοινωνικό σύνολο, ας το κάνει από μόνος του. Προσωπικά δεν θα έμπαινα στη διαδικασία να ζητήσω κάτι συγκεκριμένο».
Αντισταθμιστικά οφέλη για το νησί
«Ναι, υπό προϋποθέσεις», απαντά η δήμαρχος των Σπετσών Ευγενία Φραγγιά για τη φιλοξενία ενός τόσο «θορυβώδους» γάμου στο νησί του Αργοσαρωνικού.
«Θα έπρεπε να εξασφαλίζεται ότι θα πετυχαίναμε μία θετική διαφήμιση και όχι αυτό που συμβαίνει τώρα στη Βενετία. Είμαστε ένα ιστορικό νησί και ένας τόπος με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος. Εμείς δίνουμε πάντοτε βαρύτητα στους Σπετσιώτες που έχουν εδώ τις περιουσίες και τις επιχειρήσεις τους. Επομένως, κάθε μέτρο που θα παίρναμε, θα ήταν προς αυτή την κατεύθυνση. Πάνω από όλα θα βάζαμε την προστασία του “προσώπου” του νησιού μας», σημειώνει.
Η ίδια καταλήγει λέγοντας ότι ένας τέτοιος γάμος θα έπρεπε –σε κάθε περίπτωση– να συνοδεύεται από αντισταθμιστικά οφέλη για το νησί των Σπετσών.
