Η Παγκόσμια Ημέρα Αλιείας (World Fisheries Day) καθιερώθηκε από τις αλιευτικές κοινότητες το 1998 κι έκτοτε γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Νοεμβρίου, με σκοπό την ανάδειξη της αλιείας και των αλιευμάτων ως κομβικού πυλώνα της παγκόσμιας οικονομίας και της συνεισφοράς τους στη διατροφή των ανθρώπινων κοινωνιών. Στόχος είναι να αναδειχθεί η σημασία της διατήρησης των πληθυσμών ψαριών και των αλιευμάτων, ως βασική προϋπόθεση για την υγεία των θαλασσών και των ανθρώπων, την επιβίωση των ψαράδων και την ευημερία των αλιευτικών κοινοτήτων.

Η θάλασσα, ως κύρια τροφός και ταυτότητα των νησιωτικών και παράκτιων κοινοτήτων, υπήρξε για αιώνες πηγή ζωής και πολιτισμού. Τα αλιεύματα αποτέλεσαν βασικό στοιχείο της διατροφής των κατοίκων των παράλιων περιοχών. Η αλιεία συνδέθηκε άρρηκτα με την ιστορία και τις τοπικές παραδόσεις της Ελλάδας, ενώ αποτέλεσε βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας. Οι αλιείς αποτελούν μία παραγωγική τάξη με σημαντική συμβολή στην εθνική οικονομία, καθώς διαχειρίζονται τα ιχθυοαποθέματα, σημαντικό μέρος του εθνικού μας πλούτου, τόσο από άποψη οικονομικού οφέλους, όσο και βιοποικιλότητας.

Τις τελευταίες δεκαετίες η ζήτηση για θαλασσινά έχει εκτοξευτεί με την αλιεία να αποτελεί σήμερα έναν πολύ σημαντικό πυλώνα της παγκόσμιας οικονομίας. Στο μεταξύ, η όρεξη της Ευρώπης για ψαρικά μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο με αποτέλεσμα η ΕΕ να ικανοποιεί την αυξανόμενη ζήτηση με εισαγωγές, σε ποσοστό 50% από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η αυξανόμενη ζήτηση ωστόσο, έχει πυροδοτήσει τραγικά φαινόμενα όπως η υπεραλίευση και η παράνομη αλιεία, απομυζώντας τη ζωή από τις θάλασσές μας.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών, υπό την αιγίδα του οποίου βρίσκεται ο εορτασμός, διαφαίνεται σημαντικός κίνδυνος εξάντλησης των ιχθυοαποθεμάτων, καθώς το 70% από αυτά απειλείται από την υπεραλίευση. Εκτιμάται ότι 4 από τα 17 μεγαλύτερα αλιευτικά πεδία του κόσμου θεωρούνται ήδη κατεστραμμένα, ενώ άλλα 9 βρίσκονται στα πρόθυρα της εξάντλησης. Η δραματική μείωση του αποθέματος επηρεάζει αλιείς, καταναλωτές, αλλά και απειλούμενα είδη ζώων, η επιβίωση των οποίων είναι συνδεδεμένη με τα είδη που αλιεύονται.

Επίσης, η ρύπανση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, η κλιματική αλλαγή και η παράνομη αλιεία απειλούν εξίσου την αλιεία. Οι επιστημονικές έρευνες συμφωνούν πως οι υψηλότερες θαλάσσιες θερμοκρασίες που μεταβάλλουν την αλατότητα των υδάτων, τα υψηλότερα επίπεδα CO2, το λιώσιμο των πάγων με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης των θαλασσών, αποτελούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η οποία θέτει σε κίνδυνο την υγεία των θαλασσών και την ύπαρξη των αλιευτικών αποθεμάτων.

Η Παγκόσμια Ημέρα Αλιείας λοιπόν μας θυμίζει ότι πρέπει να λάβουμε μέτρα για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής και τη μεταβολή του τρόπου διαχείρισης των παγκόσμιων αλιευμάτων. Γιορτάζεται κάθε χρόνο για να μας θυμίσει ότι πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα παγκόσμια αλιεύματα, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι πληθυσμοί ψαριών θα διατηρηθούν, κρατώντας τη θάλασσα ζωντανή.

Οι ντόπιοι παράκτιοι επαγγελματίες ψαράδες της Αλοννήσου συνεχίζουμε τον παραδοσιακό τρόπο αλιείας, που μάθαμε από τους πατεράδες μας, ενώ παράλληλα συμβαδίζουμε με τους περιορισμούς σε αλιευτικά πεδία και εργαλεία, λόγω των ειδικών ρυθμίσεων που ισχύουν στην περιοχή του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου Βορείων Σποράδων. Επομένως εφαρμόζουμε στην πράξη πρακτικές βιώσιμης αλιείας, κάτι που έχει θετική επίπτωση στην κατάσταση των ιχθυοαποθεμάτων μέσα στο Θαλάσσιο Πάρκο, σε σχέση με το υπόλοιπο Αιγαίο, όπως μαρτυρούν οι σχετικές μελέτες.

Παρά τις πολλές δυσκολίες του επαγγέλματός μας, συνεχίζουμε τον καθημερινό μας αγώνα και την παράδοση της παράκτιας αλιείας!                                                                        

Η Πρόεδρος του Αλιευτικού Συλλόγου Αλοννήσου                                        

Ιωάννα Ουρανίτσα