Η Διακαινήσιμος Εβδομάδα, η πρώτη εβδομάδα μετά το Άγιο Πάσχα, αποτελεί κορύφωση της πασχαλινής χαράς και θεμέλιο λίθο της Αναστάσιμης εμπειρίας μέσα στη ζωή της Εκκλησίας. Το όνομά της προέρχεται από το ρήμα "καινίζω", δηλαδή ανανεώνω, καθώς οι νεοφώτιστοι που βαπτίζονταν το Μέγα Σάββατο συνέχιζαν να φορούν τα λευκά ενδύματά τους μέχρι το Σάββατο της Διακαινησίμου, ζώντας ως "καινοί άνθρωποι" (πρβλ. Β΄ Κορ. 5,17). Η εβδομάδα αυτή υπήρξε ανέκαθεν περίοδος πνευματικής αγαλλιάσεως και θεολογικής βαθέως μηνύματος.

 

 

Η Διακαινήσιμος δεν είναι απλώς συνέχεια του Πάσχα, αλλά η προβολή του μυστηρίου της Αναστάσεως ως κέντρο της πίστης. Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, η Ανάσταση είναι «ἡ ἑορτῶν ἑορτή καὶ πανήγυρις ἐστὶ πανηγύρεων» (Κατηχητικός Λόγος). Μέσα στην εβδομάδα αυτή, η Εκκλησία προσκαλεί τα μέλη της να εισέλθουν στην καινούρια ζωή, όπου καταλύεται ο θάνατος και κυριαρχεί το φως της Αναστάσεως.

 

Ολόκληρη η λειτουργική διάταξη της Διακαινησίμου χαρακτηρίζεται από έντονη αναστάσιμη ατμόσφαιρα: η Θεία Λειτουργία τελείται καθημερινά, συνοδευόμενη από την πανηγυρική λιτανεία της εικόνας της Αναστάσεως και την απαγγελία του "Χριστός Ανέστη". Η χρήση του Αναστασίμου Κανόνος του Ιωάννου Δαμασκηνού σε όλες τις ακολουθίες δείχνει τη θεολογική έμφαση στην υπερνίκηση του Άδου.

 

 

Η ακολουθία της Διακαινησίμου έχει βαθιές ρίζες στον λειτουργικό πλούτο των Ιεροσολύμων. Σύμφωνα με τη λειτουργική τάξη που διασώζει ο Τυπικός της Μεγάλης Εκκλησίας (Κωνσταντινούπολη), όλες οι ακολουθίες έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα, με παραλείψεις των Ψαλμών και αντικατάστασή τους από τον Κανόνα της Αναστάσεως. Δεν διαβάζονται Ψαλτήρι ούτε Απόστολος και Ευαγγέλιο, παρά μόνο κατά την Θεία Λειτουργία, και αυτή μόνον από το Πεντηκοστάριο.

Ενδιαφέροντα τελετουργικά δρώμενα συναντούμε στον Ελλαδικό χώρο, στον Ποντιακό Ελληνισμό και στη Μικρά Ασία.

 

Σημαντικό λειτουργικό γεγονός της εβδομάδας είναι η Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής, η οποία συνδυάζει την πασχάλια χαρά με την τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου ως πηγή της Ζωής, δηλαδή του Χριστού. Η εορτή αυτή καθιερώθηκε από τον 5ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη, και συνδέεται με τον ναό της Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί.

 

 

Η Διακαινήσιμος Εβδομάδα είναι έκφραση της οικονομίας του Θεού, που ανακαινίζει το σύμπαν διά της Αναστάσεως του Χριστού. Η εσχατολογική διάσταση της εβδομάδας αυτής προβάλλει την εικόνα του μέλλοντος αιώνος, όπου «οὐκ ἔσται ἔτι θάνατος οὐδὲ πένθος οὐδὲ κραυγὴ οὐδὲ πόνος» (Ἀποκ. 21,4). Όπως σημειώνει ο πατήρ Γεώργιος Φλωρόφσκι, η Εκκλησία δεν εορτάζει απλώς ένα γεγονός του παρελθόντος, αλλά βιώνει «το γεγονός που μας ελευθερώνει από τη φθορά».

 

 

~~~~~~~~~~~~~~~~