ΤΑ ΑΚΡΟΠΡΩΡΑ ΤΗΣ ΣΚΙΑΘΟΥ | γράφει ο Γιώργος Σανιδάς
2022-02-26 19:08:22
Υπήρξαν κάποιες πραγματικά μοναδικές παρουσίες του Δήμου Σκιάθου στην τουριστική Έκθεση Φιλοξένια της Θεσσαλονίκης στο κατώφλι της νέας χιλιετίας. Τότε, κάθε χρόνο προβάλαμε διάφορα θέματα απ’ την πλούσια παράδοση του τόπου με πρωτεργάτη κι οργανωτή τον σπουδαίο ντόπιο εικαστικό Νίκο Ακρίβο.
Στα πλαίσια εκείνης της προσπάθειας, το 2002 επιδείξαμε στους επισκέπτες της Έκθεσης τα ακρόπρωρα των πλοίων που κατασκευάζονταν κάποτε στα ξακουστά καρνάγια του νησιού. Ο Νίκος εμπνεύστηκε απ’ το Ναυτικό μουσείο του Γαλαξιδιού κι απ’ τα ακρόπρωρα που είδε στο διάβα της ζωής του στη Σκιάθο –τα τελευταία συλλέχθηκαν απ’ τους ταρσανάδες από τον Μάρκο Μπότσαρη για τη φημισμένη γκαλερί του ‘’Αρχιπέλαγος’’- . Ζωγράφισε λοιπόν, δώδεκα εξαιρετικές φιγούρες που κόσμησαν και το μικρό ημερολόγιο του 2003 του Δήμου ενώ η Αναπτυξιακή επιχείρηση τις έκανε επιστολικά δελτάρια (καρτ ποστάλ). Στις κάρτες μάλιστα υπήρχαν αποσπάσματα από έργα του Μωραιτίδη με σχετικές αναφορές.
Η πρώτη από το διήγημα ‘’με τα πανιά’’: « …με τον Ηρακλέα ξύλινον, επί της υψηλής, της αρρενωπής πρώρας της, πολιόν αργοναύτην, λευκανθέντα εις των κυμάτων την πυκνήν βροχήν.» Η δεύτερη από το διήγημα ‘’η μανουήλα’’: «Η ολόχρυσος γοργόνα της πρώρας…» Το ακρόπρωρο ή ακροστόλι προσέθετε ομορφιά (στόλισμα) στο σκάφος. Ήταν η γενναία ψυχή του καραβιού που έδιωχνε το κακό και χάριζε νίκες στους πολέμους. Απεικόνιζαν θεϊκές, μυθικές ή ηρωικές μορφές, όπως και μορφές κοινών θνητών, κυρίως γυναικών.
Ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης («Καραβοκύρηδες & Ακρόπρωρα του 1821» ) μας πρόσφερε μια περιεκτική μελέτη του νεοελληνικού ακρόπρωρου: «Η γυναικεία φιγούρα στο πλοίο είναι μια μάνα προστάτης, μια αγία, θα έλεγα, και οι ναυτικοί προσεύχονταν στο ακρόπρωρο… Τα ακρόπρωρα τα έκαναν άνδρες και μάλιστα όχι καλλιτέχνες, γλύπτες, αλλά καραβομαραγκοί και τεχνίτες…δεν είναι γοργόνες όπως τα ονομάζουν μερικοί, ήταν γυναίκες. Ήταν κόρες και γυναίκες των καπεταναίων, δεν έχουν ψαροουρά αλλά φορούν μακριά ρούχα που αγκαλιάζουν εκεί που καμπυλώνει η πλώρα και αποτελούν συνέχεια του πλοίου.»
Tα υπέροχα έργα του Νίκου Ακρίβου, ευτυχώς, διασώθηκαν μετά την Έκθεση και μπορεί να τα θαυμάσει κανείς σήμερα στο Ναυτικό Μουσείο Σκιάθου, επάνω στο Μπούρτζι.
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ