Πως ξεκίνησε η επανάσταση του `21 στις Σποράδες | γράφει ο Γιώργος Σανιδάς
2024-03-23 13:38:08Με το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης τον Μάρτιο του 1821 στην Πελοπόννησο , τα νησιά και οι ναυτότοποι έσπευσαν να ενωθούν με τους επαναστάτες. Η διάδοση του Αγώνα γινόταν, μεταξύ άλλων, με προκηρύγματα που μετέφεραν τα πλοία. Οι ναυτικές κοινότητες του Γαλαξιδίου (26 Μαρτίου), των Σπετσών (3 Απριλίου), των Ψαρών (11 Απριλίου), της Ύδρας (16 Απριλίου), της Σάμου (17 Απριλίου), της Κάσου (17 Απριλίου), της Κρήτης (21 Μαΐου) ήταν από τις πρώτες που ύψωσαν την επαναστατική σημαία.
Μια επιστολή της 18ης Απριλίου 1821 με οδηγίες των κατοίκων της Ύδρας προς τους κατοίκους της Σκιάθου για τη διεξαγωγή του ναυτικού Αγώνα κατά των Οθωμανών, που διασώζεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, αποκαλύπτει το πως έφτασαν στις Σποράδες τα μαντάτα του ξεσηκωμού του 1821.
Τότε οι Σκιαθίτες, με την παρότρυνση των δημογερόντων τους Κωνσταντή Αλεξάνδρου, Γιαννιού Κωνσταντή- Μωραίτη και κυρίως του Γεωργίου Μπονάκη, που από το 1819 ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας, ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση, σύστησαν εφορεία, συνέλεξαν τροφές και πολεμοφόδια και εξόπλισαν το καράβι του καπετάν Σταμάτη Τζανιάκου.
Οι Σκοπελίτες παράλληλα, που προφανώς ενημερώθηκαν με παρόμοιο τρόπο, αρμάτωσαν τα καράβια των καπεταναίων Μανωλάκη και Καμπούρη και ρίχτηκαν κι αυτοί στον αγώνα βοηθώντας ταυτόχρονα τα κινήματα του Πηλίου και της Μακεδονίας.
Ο κύριος ρόλος των Σποραδιτών ήταν να ελέγχουν τη θάλασσα των νησιών ως την Εύβοια, να περνούν απέναντι στεριανούς μαχητές, να διασώζουν γυναικόπαιδα και να συλλέγουν τους πρόσφυγες που κατέφθαναν σωρηδόν από τα τριγύρω μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδα και στην πορεία επέφεραν πολλές συμφορές στα νησιά.
Παραθέτουμε απόσπασμα της επιστολής των Υδραίων, ενδεικτικό της πίστης στην Επανάσταση και της ανάγκης για ομοθυμία όλως των υπόδουλων Ελλήνων:
“…Ομογενείς, οι προεστεύοντες των ελληνικών Νήσων, και όλοι οι κάτοικοι αυτών, ο πόλεμος τον οποίον κάμνομεν κατά των ασεβών τυράννων, είναι όχι ληστρικός αποφασισμένος θεόθεν και οργανισμένος από μεγάλους άνδρας. Ζητούμεν την ανεξαρτησίαν του Γένους, και υπέρ ταύτης συνεισφέρομεν όλοι, και όπλα και πλοία και σώματα…"