Τέλος στην επιβάρυνση των δανειοληπτών για τους επόμενους 12 μήνες από τις αυξήσεις επιτοκίων βάζουν οι τράπεζες. Ανεξαρτήτως του εάν τα επιτόκια βάσης, δηλαδή αυτά της ΕΚΤ ή το euribor και το libor (για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο) αυξηθούν, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων που εξυπηρετούνται μέχρι σήμερα δεν θα αλλάξουν, καθώς οι τράπεζες θα τα έχουν κλειδώσει στα επίπεδα που βρίσκονταν στις 31 Μαρτίου. Ουσιαστικά οι τράπεζες μετατρέπουν για έναν χρόνο τα κυμαινόμενα επιτόκια σε σταθερά, για τα στεγαστικά των συνεπών δανειοληπτών. Εάν στο διάστημα αυτό υπάρξει μείωση επιτοκίων, τότε θα εφαρμοστεί προς όφελος του δανειολήπτη. Υπολογίζεται ότι το μέτρο αφορά στεγαστικά συνολικού ύψους 20 δισ. ευρώ και το κόστος για τις τράπεζες υπολογίζεται σε 100 εκατ. ευρώ, εάν η ΕΚΤ αυξήσει τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα. Το μέτρο έρχεται σε συνέχεια της διεύρυνσης των κριτηρίων για την επιδότηση δόσης στεγαστικών δανείων για ευάλωτα νοικοκυριά. Το σχέδιο αυτό αφορά σε όλους του ενήμερους δανειολήπτες, χωρίς εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, με στεγαστικό δάνειο (με κυμαινόμενο επιτόκιο), το οποίο έχει χορηγηθεί μέχρι τα τέλη του 2022. Ημερομηνία αναφοράς, όπου «παγώνει» η αύξηση των επιτοκίων και των δόσεων αποτελεί η 31η Μαρτίου. Δηλαδή, οι δανειολήπτες αυτοί, οι οποίοι υπολογίζονται πάνω από 250.000, η τελευταία αύξηση της δόσης που είδαν στο ενημερωτικό σημείωμα από την τράπεζά τους σταματά στις 31 Μαρτίου. Οσο κι αν αυξηθούν τα επιτόκια από εκείνη την ημερομηνία και μετά, η δόση δεν θα αυξάνεται. Εάν μειωθούν τα επιτόκια, τότε η δόση θα μειωθεί. Το πάγωμα της δόσης, λόγω απορρόφησης του κόστους από τις τράπεζες, δεν θα επιβαρύνει το σύνολο του δανείου με τη λήξη του 12μήνου. Το πάγωμα των αυξήσεων στις δόσεις, λόγω ανοδικών επιτοκίων, στην πραγματικότητα «μετατρέπει» τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου σε σταθερού, τουλάχιστον για 12 μήνες. Σε αυτό το διάστημα, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη και αναλυτές της αγοράς, θα έχει ολοκληρωθεί ο ανοδικός κύκλος των αυξήσεων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το επιτόκιο της ΕΚΤ θα φτάσει ή θα ισορροπήσει κοντά στο 3,50% με 3,75% (παλαιότερα εκτιμούσαν στο 4%) από 3% σήμερα. Στα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο εφαρμόζεται ένα περιθώριο το οποίο κινείται πάνω από 1,5% και προστίθεται στο επιτόκιο αναφοράς (euribor 3 μηνών ή euribor 1 μήνα). Τα περισσότερα είναι συνδεδεμένα με το euribor 3 μηνών. Ετσι, από τελικό επιτόκιο γύρω στο 1,6-2% μέχρι τις αρχές του καλοκαιρού του 2022, σήμερα έχει υπερδιπλασιαστεί και κινείται άνω του 4,6%. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα στεγαστικά δάνεια είναι τοκοχρεωλυτικά που σημαίνει ότι όσο ωριμάζουν και φτάνουν προς τη λήξη τους, τόσο η δόση αποπληρώνει περισσότερο κεφάλαιο και επηρεάζεται λιγότερο από το ύψος του επιτοκίου. Τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου στις τέσσερις συστημικές τράπεζες αποτελούν το 92% του συνολικού υπολοίπου των χορηγήσεων. Σήμερα, το υπόλοιπο στεγαστικών δανείων αγγίζει τα 30 δισ. ευρώ, εκ των οποίων σχεδόν 3 δισ. ευρώ έχουν χορηγηθεί τα τελευταία τρία χρόνια.