Κυκλοφόρησε ο συλλογικός τόμος Ο Ρήγας & ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Θεσσαλία, που αποτελεί τη 17η έκδοση της σειράς «Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας» του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Επιμελητές του τόμου είναι οι Μ. Γ. Βαρβούνης και Αλ. Γ. Καπανιάρης και η έκδοση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο «Ιδιόμελον» με δαπάνη της Περιφέρειας Θεσσαλίας – Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων.

Δεκαπέντε μελέτες

Περιλαμβάνει δεκαπέντε μελέτες και βασίζεται  στο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο «Ο Ρήγας και ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Θεσσαλία», που συνδιοργανώθηκε από το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, την Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας & Βορείων Σποράδων, την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, διά της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος, την Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος & Αλμυρού, τον Πολιτιστικό φορέα της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού «Μαγνήτων Κιβωτός», για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος, στις 5-6 Νοεμβρίου 2021 στον Βόλο. Σκοπός του Συνεδρίου ήταν, μέσα από τη συμμετοχή διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων και μελετητών, να αναδειχθούν και να συζητηθούν νέα ευρήματα και νέοι προβληματισμοί, να δοθούν νέες ερμηνείες σε ήδη γνωστά ζητήματα, και παραλλήλως, να παρουσιαστεί νέο ερευνητικό υλικό για το οποίο δεν έχει ενημερωθεί η επιστημονική κοινότητα. Μια τέτοιου είδους συλλογική και οργανωμένη ανταλλαγή απόψεων αποτέλεσε σημείο αναφοράς στην επανεκτίμηση του νεοελληνικού διαφωτισμού στη Θεσσαλία αλλά και του έργου του Ρήγα Βελεστινλή.

Ο τόμος εκτείνεται σε δύο θεματικούς άξονες

Ο πρώτος άξονας αφορά το πνευματικό περιβάλλον του διαφωτισμού, με το οποίο συσχετίστηκε ο Ρήγας, και η διασύνδεση του με αξιόλογους Έλληνες λόγιους της εποχής. Ο δεύτερος άξονας αφορά τους λόγιους και ιερομονάχους που συνδέθηκαν με τον διαφωτισμό και την εκπαίδευση στη Θεσσαλία. Η Θεσσαλία ανέδειξε πολλούς διαφωτιστές όπως τους: Ρήγα Βελεστινλή, Άνθιμο Γαζή, Δανιήλ Φιλιππίδη, Κωνσταντίνο Κούμα, Γρηγόριο Κωνσταντά, Διονύσιο Πύρρο, Στέφανο Δούγκα, Δημήτριο Αλεξανδρίδη, Ιωάννη Πέζαρο, Δημήτριο Γοβδελά, Κωνσταντίνο Οικονόμο, Ιωάννη Οικονόμο Λογιώτατο, Χριστόφορο Περραιβό, Επιφάνιο Δημητριάδη, Στέφανο Κομμητά, Θεόκλητο Φαρμακίδη, Ζήση Κάβρα, κ.ά.