Στα χρόνια του Μεσοπολέμου, για την ακρίβεια τον Ιούλιο του 1929, το πολύνεκρο δυστύχημα στο βρετανικό καταδρομικό «Devonshire» ανοικτά της Σκιάθου, συγκλονίζει τη μικρή κοινωνία του νησιού των Βορείων Σποράδων. Τη ναυτική τραγωδία που κόστισε τις ζωές 18 μελών του πληρώματος αναβιώνει ο Γρηγόρης Καρταπάνης στο νέο βιβλίο του με τίτλο «Τοπικές Ιστορίες - Γεγονότα στον Βόλο και την ευρύτερη περιοχή μέσα από δημοσιεύματα του Τύπου» (εκδόσεις Ήβη).  [caption id="attachment_132006" align="alignleft" width="230"] Ο συγγραφέας και ερευνητής, Γρηγόρης Καρταπάνης, αντιπρόεδρος στην Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών[/caption] Ο Βολιώτης ερευνητής και αντιπρόεδρος στην Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών, μίλησε στο SkiathosLife.gr για την φονική έκρηξη στο «Devonshire», που δίνει… σκιαθίτικο «χρώμα» σε ένα ακόμη βιβλίο του. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο βιβλίο που κυκλοφόρησε, αφορούσε τον Παπαδιαμάντη και τιτλοφορείται «Ναυπηγικές αναφορές και ναυάγια στα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη» (την εργογραφία του Γρηγόρη Καρταπάνη συμπληρώνει το «Θωρηκτό Γ. Αβέρωφ στον Βόλο - Κατάπλοι  1911 / 1939»). «Το βιβλίο «Τοπικές Ιστορίες» προέκυψε έπειτα από χρόνια έρευνας στα αρχεία εφημερίδων του Βόλου. Και τα δεκαπέντε περιστατικά που μνημονεύονται στις σελίδες του βιβλίου, απασχόλησαν έντονα τον Τύπο του Βόλου από τις αρχές του 20^ού αιώνα, μέχρι τη δεκαετία του 1960», είπε ο συγγραφέας, ενώ έπειτα έκανε ειδική μνεία στο συμβάν στο τότε νεότευκτο πλοίο του Βασιλικού Ναυτικού του Ηνωμένου Βασιλείου. «Ένα από τα πλέον τραγικά γεγονότα που αναφέρω στις «Τοπικές Ιστορίες», αφορά στο δυστύχημα στο αγγλικό καταδρομικό «Devonshire» στις 26 Ιουλίου 1929, που έγινε στα ανοικτά της νήσου Σκιάθου και οι Άγγλοι που σκοτώθηκαν τότε, κηδεύθηκαν στον Βόλο», πρόσθεσε. [caption id="attachment_132003" align="alignnone" width="750"] Tο δυστύχημα στο αγγλικό καταδρομικό που συνέβη στα ανοικτά της Σκιάθου, είναι μοναδικό στα χρονικά του νησιού σε καιρό ειρήνης[/caption] Η «ματωμένη» Παρασκευή στο νησί του Παπαδιαμάντη  Το ημερολόγιο έδειχνε Παρασκευή 26 Ιουλίου 1929. Δεν είχαν περάσει μόλις δύο ημέρες μετά από την ψήφιση του «Ιδιώνυμου» από την κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος σε μία προσπάθειά του να πλήξει το ανερχόμενο απεργιακό κίνημα της εργατικής τάξης, έφερε στο Κοινοβούλιο τον αντικομμουνιστικό νόμο «Περί των μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών». Ενός νόμου, ο οποίος ποινικοποιούσε τις κομμουνιστικές ιδέες και δυστυχώς μέχρι τη Μεταπολίτευση κόστισε αναρίθμητες διώξεις, εξορίες και δολοφονίες μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Το HMS «Devonshire», που ανήκε στην 1η Μοίρα του Στόλου Μεσογείου του Βασιλικού Ναυτικού, έχοντας ξεκινήσει το μοιραίο του ταξίδι από τη Μάλτα, στις 21 Ιουλίου 1929 αγκυροβόλησε στη Σκιάθο. Στο πλοίο επέβαιναν Βασιλικοί Πεζοναύτες (Royal Marines), οι οποίοι επάνδρωναν τότε το βαρύ αγγλικό καταδρομικό στην «παρθενική» αποστολή του. [caption id="attachment_132007" align="alignnone" width="756"] Μία σπάνια φωτογραφία από τελετή κατάθεσης στεφάνων στο Παλαιό Κοιμητήριο Βόλου, για όσους έχασαν τη ζωή τους στην έκρηξη στο HMS «Devonshire»[/caption] Στις οκτώ το πρωί το «London», το «Devonshire» και το «Sussex» βγαίνουν στα ανοικτά της Σκιάθου. Εκείνο που προκαλεί εντύπωση, διαβάζοντας το ημερολόγιο του πλοίου, που είναι δημοσιευμένο στην αγγλική ιστοσελίδα roll-of-honour.com, είναι ότι στις 08:45 τα δύο τελευταία πλοία λίγο έλειψε να συγκρουστούν! Το συμβάν, που αποδείχθηκε άσχημος οιωνός τελικά, δεν πτοεί τους επικεφαλής. Η εκπαιδευτική άσκηση συνεχίζεται και το κακό δεν άργησε να έρθει. Στις δέκα ακριβώς, μία αστοχία στον έναν από τους τέσσερις πυργίσκους με τα πυροβόλα των οκτώ ιντσών που έφεραν τα πλοία αυτής της κλάσης για την αντιαεροπορική τους κάλυψη, προκαλεί ισχυρότατη έκρηξη που διαλύει τον πρυμναίο πυργίσκο «Χ», όπως ονομαζόταν. Όλα προκλήθηκαν από μία λανθασμένη βολή στο αριστερό πυροβόλο. Η κακή εκτίμηση ενός πυροβολητή, ο οποίος άνοιξε το κλείστρο και πυροδότησε τη γόμωση μέσα στην κάννη, ήταν η αιτία της ανάφλεξης. Οι έξι πεζοναύτες, οι οποίοι  επάνδρωναν τον πυργίσκο, δεν είχαν καμία τύχη, ενώ άλλοι 11 Άγγλοι υπέκυψαν αργότερα στα τραύματά τους. Όσοι είχαν την ατυχία να βρίσκονται στο σημείο, βρήκαν ακαριαίο θάνατο. Μάλιστα, ένας πεζοναύτης ονόματι William Ernest Snell δεν βρέθηκε ποτέ. Χάθηκε για πάντα στα νερά του Αιγαίου πελάγους, παρότι τα καταδρομικά «Sussex» και «Frobisher» διεξήγαγαν ολοήμερη έρευνα για τον εντοπισμό της σορού του «χτενίζοντας» την περιοχή. [caption id="attachment_132004" align="alignnone" width="1503"] Συγκλονιστικό ντοκουμέντο από το πέρασμα της νεκρικής πομπής από τους δρόμους του Βόλου[/caption] Ο απολογισμός για το πλήρωμα του HMS Devonshire είναι βαρύτατος. Η άσκηση, όπως ήταν φυσικό, διεκόπη και τα πλοία της 1ης Μοίρας κατευθύνονται στον Βόλο, όπου θα κηδεύονταν τα θύματα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γρηγόρης Καρταπάνης, αντιγράφοντας από ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ταχυδρόμος»: «Η χώρα μας και αυτή ναυτική δεν ημπορεί παρά να δοκιμάζει βαθυτάτην οδύνην δια γεγονότα τόσο λυπηρά, ως το εκτυλιχθέν έξωθι της Σκιάθου». Στο κεφάλαιο που είναι αφιερωμένο για το δυστύχημα του αγγλικού καταδρομικού, υπάρχουν εκτενείς περιγραφές για τη νεκρική πομπή που πέρασε από τους δρόμους του Βόλου συνοδεύοντας τους άτυχους πεζοναύτες στην τελευταία κατοικία τους. «Σύσσωμες οι Αρχές της πόλης βρέθηκαν στο Κοιμητήριο του Βόλου, όπου ενταφιάστηκαν τα θύματα της έκρηξης, ενώ από τα δημοσιεύματα βλέπουμε ότι γενικότερα η τοπική κοινωνία δεν έμεινε αμέτοχη μπροστά σε ένα τόσο τραγικό συμβάν», είπε στο Skiathoslife.gr ο Βολιώτης συγγραφέας. Δεν ξεχάστηκαν οι νεκροί Το δυστύχημα στο «Devonshire» μπορεί να συνέβη προπολεμικά, ωστόσο οι Άγγλοι δεν λησμόνησαν τους νεκρούς τους. Στην ομάδα του Facebook «Συζητώντας για τη Μαγνησία στο πέρασμα του χρόνου», ο κ. Δημήτρης Διανελλής, ο οποίος είναι μέλος της, ανάρτησε ένα σύντομο video από μία επίσκεψη Άγγλων στρατιωτών το 1960 στο νεκροταφείο των Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Με αφορμή την άφιξη του «HMS Gambia» στο λιμάνι του Βόλου πριν από 61 χρόνια, βιντεοσκόπησε με μία κάμερα λήψης των 8 mm την τελετή μνήμης και στο διαδίκτυο είναι διαθέσιμο ένα σπάνιο ντοκουμέντο από την πρωτεύουσα της Μαγνησίας, που θα θυμίζει για πάντα τον χαμό των 18 Άγγλων στα ανοικτά της Σκιάθου. https://www.youtube.com/watch?v=Qb5-XTtzJJ0&t=13s * Το βιβλίο «Τοπικές Ιστορίες - Γεγονότα στον Βόλο και την ευρύτερη περιοχή μέσα από δημοσιεύματα του Τύπου» διατίθεται αποκλειστικά από τις Εκδόσεις Ήβη (βιβλιοπωλείο «Ήλιος», Ηπείρου 8, Βόλος). Για παραγγελίες στο τηλέφωνο 24210-76424 ή στην ιστοσελίδα www.hbhbooks.gr. [caption id="attachment_132005" align="alignnone" width="591"] Το εξώφυλλο του βιβλίου που κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες[/caption]