Η ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΚΙΑΘΟΥ- ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ… | του Γιώργου Σανιδά
2020-08-23 09:51:59
Ο εξηλεκτρισμός στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1899 και φυσικά από την Αθήνα. Επεκτάθηκε σταδιακά σε όλη τη χώρα με την ίδρυση 400 Ηλεκτρικών Εταιρειών που ηλεκτροδοτούσαν τους μεγαλύτερους οικισμούς της χώρας με τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς παραγωγής.
Μέχρι το 1945 γινόταν διανομή συνεχούς ρεύματος, γεγονός που περιόριζε την απόσταση μεταφοράς και δεν επαρκούσε να καλύψει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες. Τα δεδομένα άλλαξαν άρδην, με τη σύσταση της ΔΕΗ το 1950 που σταδιακά απέκτησε το αποκλειστικό προνόμιο παραγωγής, μεταφοράς και διανομής (1956) του ηλεκτρικού ρεύματος εξαγοράζοντας υποχρεωτικά τις Ηλεκτρικές Εταιρείες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 διασυνδέθηκαν με υποβρύχια καλώδια 15kV τα νησιά των Σποράδων (Σκιάθος, Σκόπελος) κι από τότε ουσιαστικά η ηλεκτρική ενέργεια άρχισε να συνδέεται στενά με την καθημερινότητα των νησιωτών.
[caption id="attachment_92444" align="alignnone" width="2048"] Φωτογραφία Σταυρούλα Μίγγα[/caption]
Ο εξηλεκτρισμός όμως της Σκιάθου ξεκίνησε πολύ νωρίτερα: με την ίδρυση στο νησί Ηλεκτρικής εταιρείας το 1935 (ίσως και λίγο πιο πριν σε κάποιο ερείπιο που σώζεται στο παλιό λιμάνι). Ανήκε στους Π. Γιαλή, Ν. Μαθηνό, Χαρ. Μαθηνό και βρισκόταν επί της οδού Παπαδιαμάντη, στο ύψος του σπιτιού του κυρ- Αλέξανδρου, με είσοδο στο στενό που οδηγεί στην αυλή του, με την οποία και συνόρευε. Το κομβικό σημείο της πόλης στο οποίο βρίσκεται το ερείπιο πια της Ηλεκτρικής, και η γειτνίασή του με το μουσείο Παπαδιαμάντη, καθιστούν αναγκαία την απόκτησή του από το Δήμο προκειμένου να επεκταθεί –να βγει ‘’μπροστά’’- και να στεγάσει όλο το έργο του κυρ- Αλέξανδρου. Η πλήρως ανακαινισμένη Παλιά Ηλεκτρική Εταιρεία Βόλου που ιδρύθηκε το 1911, η οποία λειτουργεί σήμερα ως κέντρο πολιτισμού, δείχνει εδώ και χρόνια το δρόμο…
Για την ιστορία να πούμε πως στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο επί της Παπαδιαμάντη, λειτουργούσαν οι ίδιοι ιδιοκτήτες, στον αριθμό 12 και το ελαιοτριβείο που ξεκίνησε ο Μαυρογιαλής το 1899 – ένα από τα 14 λιοτρίβια στις όχθες απ’ το Ποτόκι- και στο πίσω μέρος του οικοπέδου, ήταν το παγοποιείο του νησιού που τροφοδοτούσε τα ψαράδικα με πάγο. Στον πίσω ελεύθερο χώρο μεταξύ των κτιρίων, αποθηκεύονταν σε βαρέλια το λάδι κι επειδή δεν επαρκούσε, είχαν μετατρέψει και το ισόγειο της οικίας Παπαδιαμάντη σε αποθήκη μέχρι το 1965 που χαρακτηρίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
[caption id="attachment_92445" align="alignnone" width="2048"] Φωτογραφία Σταυρούλα Μίγγα[/caption]
Το δε ρεύμα δινόταν με το στανιό για το δημοτικό φωτισμό, μόνο για λίγες ώρες στην αρχή της νύχτας γιατί δεν επαρκούσε η παραγωγή. Τα περισσότερα σπίτια ασφαλώς, φωτίζονταν μέχρι το τέλος του εμφυλίου κι αργότερα με γκαζόλαμπες… Πέρα λοιπόν από τη γειτνίασή της Ηλεκτρικής με το μουσείο, κι εκτός του ότι στο πίσω χώρο της βρισκόταν κάποτε και η οικία που γεννήθηκε ο Παπαδιαμάντης, η οποία κατεδαφίστηκε το 1934, ολόκληρο το τετράγωνο αποτελεί έναν ιστορικό χώρο στο κέντρο της πόλης, συνυφασμένο με τη βιομηχανική παραγωγή στο νησί.
Γι’ αυτό κι αξίζει ο δήμος να διεκδικήσει κομμάτι του ή και το σύνολό του, προκειμένου να αξιοποιηθεί ως χώρος πολιτισμού…
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ