Οι Άγιοι αυτοί ήταν νοτάριοι και γραμματικοί (διοικητικές θέσεις) του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Παύλου του ομολογητού, στα χρόνια του αιρετικού Αρειανού βασιλέως Κωνσταντίου (337 - 349 μ.Χ.). Άριστα σπουδαγμένοι και οι δύο, υπήρξαν συνήγοροι θαρραλέοι της ορθόδοξης αλήθειας. Όταν ο Πατριάρχης Παύλος δεν δέχθηκε να συμφωνήσει με τους αιρετικούς Αρειανούς (υποστηρικτές της αίρεσης του Αρείου, ο οποίος αμφισβητούσε τη θεότητα στο πρόσωπο του Χριστού και τον υποβίβαζε στην κατηγορία του κτίσματος, ενός απλού ανθρώπου δηλαδή προικισμένου με πολλά χαρίσματα), εξορίστηκε από το βασιλιά στην Αρμενία και πνίγηκε από τους εκεί Αρειανούς. Τότε οι δύο Άγιοι έμειναν πιστοί στον ποιμένα τους και σταθεροί στο ορθόδοξο δόγμα. Διότι πάντα στο μυαλό τους κυριαρχούσε ο λόγος του Κυρίου: «ἐὰν ὐμεῖς μείνητε ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐμῷ, ἀληθῶς μαθηταί μου ἔστε» (Ευαγγέλιο Ιωάννη, η' 31). «Αν, δηλαδή, εσείς, μείνετε στερεοί στη διδασκαλία μου, λέει ο Κύριος, τότε πράγματι είσθε και αληθινοί μαθητές μου». Ο Μαρκιανός και ο Μαρτύριος το απέδειξαν περίτρανα αυτό, όταν συνελήφθησαν από τον αυτοκράτορα. Ομολόγησαν με θάρρος μπροστά του την αληθινή πίστη και ήλεγξαν αυτόν για τις παρανομίες του. Τότε, διατάχθηκε και τους σκότωσαν με μαχαίρι. Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα) Ἦχος γ’. Θείας πίστεως. Ζῆλον ἔνθεον ἀναλαβόντες, ἠμαυρώσατε Ἀρείου πλάνην ὁμοούσιον Τριάδα κηρύττοντες, Μαρκιανὲ καὶ θέοφρων Μαρτύριε, ὀρθοδοξίας οἱ ἄσειστοι πρόβολοι, θεῖοι μάρτυρες, Χριστῷ τῷ Θεῷ πρεσβεύσατε δωρίσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.