Η δουλειά μου, για όσους δεν το γνωρίζουν, είναι Σύμβουλος Οργανισμών ή Επιχειρήσεων, σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στιγμές κρίσης, σαν αυτή που διανύουμε (και η συνέχειά της), είναι αυτές που ο χώρος μας παίρνει «φωτιά». Με μόνη σκέψη να βοηθήσω τον τόπο μου και τους ανθρώπους που ζουν γύρω μου, τις επιχειρήσεις, τους Δήμους και των τριών νησιών, έκατσα κι έγραψα συνοπτικά τα παρακάτω, για τη διαχείριση της κρίσης που περνάμε. Προσοχή! Τα παρακάτω είναι μόνο γενικές συμβουλές. Να θυμάστε ότι κάθε άνθρωπος, επιχείρηση, Δήμος, χαρακτηρίζεται από μοναδικά στοιχεία, τα οποία χρειάζονται ειδικούς, επιστήμονες, επαγγελματίες, για να τα εντοπίσουν και να τα αναλύσουν. Όσοι έχουν μικρές επιχειρήσεις με έδρα Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο και το επιθυμούν, ας μου στείλουν μήνυμα, και μπορώ να τους παρέχω δωρεάν ένα πακέτο βασικών συμβουλών, μέσω πλατφόρμας κάθε Τρίτη απόγευμα, μεταξύ 5 - 8. ( Email: lefvio@gmail.com και violettas.e@unic.ac.cy ) … … … … … … … … … … … … … ΓΕΝΙΚΑ Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι το φαινόμενο του κορωνοϊού που αντιμετωπίζουμε είναι άνευ προηγουμένου. Είναι παγκόσμιο, είναι αορίστου χρόνου και μπορεί να επηρεάσει κάθε δημόσιο οργανισμό, κάθε επιχείρηση, και κάθε άτομο. Σε περιόδους κρίσης, οι άνθρωποι προσβλέπουν σε ηγέτες και θεσμούς για καθοδήγηση, διαβεβαίωση και ενημέρωση. Ας είναι βεβαίως ξεκάθαρο, ότι αυτή η κρίση δεν είναι μια «ευκαιρία μάρκετινγκ» για να επωφεληθεί κανείς, παρότι αρκετοί το κάνουν (ασκώντας επιχειρηματική ή πολιτική αισχροκέρδεια). Άλλοτε διότι δεν γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν πραγματικά συνθήκες κρίσης κι άλλοτε διότι αυτή είναι η πολιτική τους δομή και σκέψη. Ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε, ότι πρόκειται για μια νέα πραγματικότητα, που απαιτεί προσεκτική πλοήγηση απ’ όλους μας. Γνωρίζουμε ότι τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, οι πλατφόρμες, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις συνθήκες κρίσης και μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία για την επικοινωνία με τους πολίτες, με τους υπαλλήλους ή τα στελέχη του κράτους, που έχουν την κύρια διαχείριση για το ευρύτερο περιβάλλον, σε στιγμές όπως αυτή. Για ευκολία στη συζήτηση, ας διαχωρίσουμε σε τέσσερις κύριες κατηγορίες τη διαχείριση, στο Κράτος, στους ΟΤΑ, τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους ατομικά. Πιάνοντας τα πιο «οικεία» σε μας, ας δούμε τους Δήμους, τις επιχειρήσεις, και τους εαυτούς μας. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ Οι υπεύθυνοι αρχικά πρέπει να γνωρίζουν, τι είναι κατάλληλο για το Δήμο τους αυτή τη στιγμή; Να γνωρίζει ο κάθε υπεύθυνος τον Δήμο του, την περιοχή, τους ανθρώπους και τα επιμέρους στοιχεία και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Κι αυτό, διότι, η κρίση αυτή δεν αντιμετωπίζεται αντιγράφοντας τι κάνουν οι άλλοι. Απαιτείται η κατανόηση του μοναδικού ρόλου που διαδραματίζει ο Δήμος στη ζωή των ανθρώπων, και πώς αυτό αλλάζει τώρα; Πώς ο οργανισμός, δηλαδή, μπορεί να βοηθήσει ή να είναι χρήσιμος σε όλη την (άγνωστη) διάρκεια αυτής της κρίσης; Απαιτείται επίσης η αναζήτηση ευκαιριών που θα γίνουν παράδειγμα, χωρίς υπερβολές, αυτοπροβολές, και με νόημα για τον οργανισμό. Να μένει ο Δήμος κοντά στο τι συμβαίνει. Τα πράγματα αλλάζουν τόσο γρήγορα και ριζικά, ώστε αυτό που ίσως ήταν μια καλή πρακτική κι ένα καλό μήνυμα χθες, μπορεί να είναι λάθος σήμερα. Ο υπεύθυνος του Δήμου οφείλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις, τις ειδήσεις και να φροντίζει να εξετάζει κάθε πτυχή, πριν απαντήσει ή μεταδώσει ένα δημόσιο μήνυμα. Και σημειώστε, ότι κάποιες φορές είναι καλύτερα να μην μιλήσει καθόλου. Όταν όμως αποφασίσει να μιλήσει, πρέπει να βασιστεί σε ακριβείς πληροφορίες από τους αρμόδιους τοπικούς φορείς. Τι μπορεί να χρειάζονται οι άνθρωποι τώρα; Τα είδη των πραγμάτων που βλέπουμε οι άνθρωποι να αναζητούν σε περιόδους κρίσης; Δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνει κάποιος κάτι ιδιαίτερο για όλο αυτό, αλλά αυτά είναι κάποια στοιχεία που πρέπει να σκεφτεί ένας Δήμος. Το βασικό πάντως, είναι ότι, ειδικά σε περιόδους κρίσης, πρέπει να λέμε στους ανθρώπους τί να κάνουν, και όχι τι να μην κάνουν. Γι’ αυτό, αρχικά, ο κάθε υπεύθυνος πρέπει να έχει ακριβείς και αξιόπιστες πληροφορίες. Σε περιόδους κρίσης επιπλέον, οι άνθρωποι χρειάζονται αξιόπιστες πληροφορίες και τακτική επαφή, ώστε να μένουν μακριά από συνομωσίες και «ειδικές» θεωρίες. Εάν έχει κάποιος υπεύθυνος χρήσιμες και αξιόπιστες πληροφορίες, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους πολίτες να αποφύγουν την αβεβαιότητα ή να τους διατηρήσουν ήρεμους, θα πρέπει να τις μοιραστεί. Για παράδειγμα, ο Δήμος μπορεί να φροντίσει ώστε για τα τοπικά καταστήματα λιανικής πώλησης / ηλεκτρονικού εμπορίου (μέσω ίσως και της πλατφόρμας του Δήμου), να υπάρχει ενημέρωση στο κοινό για το απόθεμα (πχ. αντισηπτικά), για να βοηθήσει στο να μετριάσει τις αγορές πανικού. Με τον τρόπο αυτό, εάν έχει επίσης σημαντικές πληροφορίες που επηρεάζουν μια εταιρεία ή τους υπαλλήλους της (π.χ. ακόμη και γύρω από τη μεγαλύτερη πιθανότητα μετάδοσης του ιού), μπορεί να θέλει να εξετάσει το ενδεχόμενο να τις μοιραστεί δημόσια. Όταν πρόκειται για τον καθορισμό πολιτικών και την υποστήριξη επιχειρήσεων, εργαζομένων και πελατών σε αυτήν την αβέβαιη περίοδο, υπάρχει πραγματικά η ευκαιρία ένας Δήμος να δώσει το παράδειγμα και να κάνει και άλλους να ακολουθήσουν, αρκεί να συμβουλευθεί και κάποιους ειδικούς. ΠΑΜΕ ΤΩΡΑ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Αναπόφευκτα, ορισμένες επιχειρήσεις επηρεάζονται αμέσως περισσότερο από τον ιό COVID-19, λόγω της φύσης της επιχείρησής τους. Μέχρι στιγμής, τουρισμός και χρηματοοικονομικά, δέχονται τις ισχυρότερες πιέσεις από τον κορωνοϊό. Αν ο κορωνοϊός επηρεάζει άμεσα μια επιχείρηση και τους πελάτες της (πχ. ξενοδοχείο), στην παρούσα φάση πρέπει να χρησιμοποιήσει τα διαδικτυακά μέσα για να αλληλεπιδράσει, ένας προς έναν με τους πελάτες της, να τους υποστηρίξει, να μεταφέρει οποιεσδήποτε πρωτοβουλίες προωθεί για την αντιμετώπιση του ζητήματος (πχ. απολύμανση του ξενοδοχείου, σύμβαση με κλινική κ.α.). Είναι σημαντικό η επιχείρηση να ακούει και να κατανοεί τις ανησυχίες που έχουν οι πελάτες και να τις αντιμετωπίζει, όσο καλύτερα μπορεί. Αποδεικνύοντας έτσι, ότι κάνει το καλύτερο δυνατό σε αβέβαιους καιρούς, όσο κι αν η κατάσταση πάει μακριά. Οι τρόποι φυσικά γι’ αυτό, δεν περιορίζονται μόνο στο να στείλει ένα email. Αν μια επιχείρηση ή ένας επαγγελματίας δεν επηρεάζεται άμεσα, αλλά έχει κάτι σημαντικό που μπορεί να το προσφέρει, ας εξετάσει το ενδεχόμενο της κοινής χρήσης. Για παράδειγμα, συμβουλές υγείας/ευεξίας, διαλογισμού/ηρεμίας ή σωστής διατροφής, ή, και διαχείρισης της κρίσης. ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ Ο καθένας να ενεργεί στην βαθμίδα που του αναλογεί: Ο πολίτης – δημότης, να κάνει τα απαραίτητα στον εαυτό του, στο σπίτι του και να μην προσπαθεί να υποκαταστήσει τις Αρχές, αλλά να τις ειδοποιεί και να συνεργάζεται όταν και όποτε χρειάζεται. Ο επιχειρηματίας, να φροντίζει συνεχώς για τους πελάτες και το προσωπικό και να μην προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα της χώρας, του βιομηχανικού τομέα ή της αγοράς που βρίσκεται. Το στέλεχος του Δήμου, να νοιάζεται για τη σωστή λειτουργία της κοινωνίας που διοικεί και να μην κάνει υψηλή πολιτική, σε κανάλια ή Υπουργεία, προσπαθώντας να υποκαταστήσει το κεντρικό Κράτος. Ο καθένας μας, στο τέλος-τέλος, να ενεργεί με σοβαρότητα, συνέπεια και πειθαρχία στον τομέα ευθύνης που του αναλογεί. Πάνω απ’ όλα να θυμόμαστε: κρίση είναι θα περάσει. Τα λάθη όμως που θα κάνουμε σήμερα, μπορεί να μας συνοδεύουν, ίσως για πάντα.