Η Φόνισσα του Παπαδιαμάντη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα της Νεοελληνικής λογοτεχνίας και το δεύτερο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ημερομηνία δημοσίευσης ανήκει στο έτος 1903, είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα και αποτελείται από 17 κεφάλαια. Ο Παπαδιαμάντης είναι ένας κορυφαίος ηθογράφος, μέσα από το κεντρικό πρόσωπο του έργου, τη Φραγκογιαννού, μία χήρα γυναίκα η οποία έζησε μία δύσκολη ζωή ως κόρη, σύζυγος και παιδί. Τα βάσανα της ζωής της τη δίδαξαν πως η ζωή για μία γυναίκα είναι μία ανούσια πορεία γεμάτη βάσανα. Μέσα στη θολωμένη της κρίση, αποφασίζει να γλιτώνει τα κορίτσια από το μαρτύριο της ζωής, δολοφονώντας τα. Θύματα της άρρωστης αυτής σκέψης της, είναι αρχικά η άρρωστη και νεογέννητη εγγονή της, στη συνέχεια τρία μικρά αθώα κοριτσάκια. Η δράση της δε θα αργήσει να αποκαλυφθεί και σε μία προσπάθεια να διαφύγει, βρίσκεται μπλεγμένη στην παλίρροια της θάλασσας και πεθαίνει μέσα στην ανθρώπινη και τη θεία δίκη. Ο Παπαδιαμάντης αναλύει διεξοδικά τη διαταραγμένη ψυχολογία μίας γυναίκας, η οποία καταφεύγει στο έγκλημα, επιθυμώντας όμως να πράξει το καλό στα κορίτσια εκείνα από τα οποία αφαιρούσε τη ζωή.  Ο μεγάλος δημιουργός αναλύει διεξοδικά την αιτία που οδηγεί μία γυναίκα στη διάπραξη εγκληματικών ενεργειών. Σε αυτή την περίπτωση, η εγκληματική ενέργεια για εκείνη δεν ήταν αμιγώς κακή; για εκείνη ήταν η δική της συμβολή στη λύτρωση των κοριτσιών από μία μαρτυρική και αδιέξοδη ζωή. Ο Παπαδιαμάντης αναλύει μοναδικά τη θέση της γυναίκας μέσα σε μία μικρή κοινωνία, όπως και την ταξική διαφορά ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς. Η Φόνισσα είναι από τα σημαντικότερα έργα όλων των εποχών, ένα κόσμημα για το χώρο του διηγήματος, ένα εκ των σπουδαιότερων έργων του μεγάλου Σκιαθίτη δημιουργού. [*] Η Μαρία Σκαμπαρδώνη είναι Δημοσιογράφος και Αθλήτρια