Φυσικός ωκεανογράφος στη μάχη για την εξυγίανση του νερού στο νησί με χρηματοδότηση της έρευνας από το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»   Υδράργυρος στο νερό στο δίκτυο της ΔΕΥΑ Σκιάθου έως και έξι φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας, που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το έχει καταστήσει την τελευταία δεκαετία στο νησί του Παπαδιαμάντη ακατάλληλο προς χρήση, όχι μόνο για πόση, αλλά και για μαγείρεμα και άλλες οικιακές χρήσεις. Επί δέκα χρόνια κάτοικοι του νησιού πίνουν αποκλειστικά εμφιαλωμένο νερό, με αυτό πλένουν τρόφιμα, με αυτό μαγειρεύουν. Φυσικός ωκεανογράφος, η κ. Αλεξάνδρα Σπυροπούλου, βρίσκεται τον τελευταίο ένα χρόνο στο νησί και έχει ριχτεί στη μάχη για τον εντοπισμό του μηχανισμού, μέσω του οποίου ο υδράργυρος εισέρχεται στο νερό, αλλά και για την εξυγίανση του πολύτιμου αγαθού. Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ / ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ Η έρευνα χρηματοδοτείται από το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και αποτελεί μία από τις 20 συνολικά ερευνητικές προτάσεις ύψους 1,350 εκατ. ευρώ που βρίσκονται σε εξέλιξη με χρηματοδότηση του ιδρύματος για μεταπτυχιακούς υποτρόφους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Χθες, στην αίθουσα εκδηλώσεων του συγκροτήματος Τσαλαπάτα, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του πρώτου χρόνου έρευνας των 20 υποτρόφων του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Ανάμεσα σε αυτά και τα πρώτα αποτελέσματα της φυσικού ωκεανογράφου και ερευνήτριας του τμήματος πολιτικών μηχανικών, κ. Αλεξάνδρας Σπυροπούλου, η οποία αναζητά επιστημονικές λύσεις για να καταστεί ασφαλές το πόσιμο νερό στη Σκιάθο. Σύμφωνα με την κ. Σπυροπούλου σε συνεργασία με τη ΔΕΥΑ Σκιάθου μελετά συστηματικά το φαινόμενο της ύπαρξης υδραργύρου με επιτόπια γεωλογική έρευνα και συστηματική παρακολούθηση του νερού της γεώτρησης. Οπως ανέφερε μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ διαπιστώθηκε ότι ο υδράργυρος είναι φυσικής προέλευσης. «Υπάρχει στα πετρώματα της Σκιάθου. Το θέμα είναι να βρεθεί ο μηχανισμός μέσω του οποίου φθάνει στο νερό του δικτύου», ανέφερε. Βάσει των πρώτων αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε ότι η αύξηση των τιμών του υδραργύρου (πέρυσι τον Αύγουστο έφθασε στα τέσσερα μικρογραμμάρια ανά λίτρο) συνδέεται με τις αυξημένες ανάγκες ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και την υπεράντληση. «Η γεωλογική έρευνα έδειξε ότι τα καρστικά πετρώματα επιτρέπουν την εισχώρηση θαλασσινού νερού. Με βάση αυτά τα δεδομένα τεκμηριώθηκε ο μηχανισμός με τον οποίο ο υδράργυρος που βρίσκεται αρχικά με τη μορφή κινναβαρίτη στα πετρώματα κινητοποιείται και εισέρχεται στο νερό του δικτύου. Λόγω της υπεράντλησης, θαλασσινό νερό εισχωρεί μέσω των καρστικών πετρωμάτων στον υδροφορέα, το χλώριο δεσμεύει τον υδράργυρο δημιουργώντας σύμπλοκα με αποτέλεσμα μέσω της άντλησης να υπεισέρχεται ο υδράργυρος στο δίκτυο του νησιού», εξηγεί η κ. Σπυροπούλου. Παράλληλα έγινε έρευνα πεδίου με στόχο τη διερεύνηση της πιθανής ύπαρξης υδραργύρου στο παράκτιο θαλάσσιο περιβάλλον της Σκιάθου με τη βύθιση μυδιών. «Το τελευταίο στάδιο της έρευνας θα είναι να βρούμε μεθόδους για την εξυγίανση του νερού», σημείωσε η κ. Σπυροπούλου. Μεγάλο κομμάτι της έρευνας για το νερό Από το σύνολο των 20 ερευνητικών έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη με χρηματοδότηση του ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», τρεις αφορούν στο νερό. Εκτός από την περίπτωση της Σκιάθου, ο μεταδιδακτορικός υπότροφος Χρήστος Παπανικολάου, μελετά την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων στην άρδευση για την προστασία του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, το πρόβλημα της έλλειψης νερού είναι ιδιαίτερο στην περιοχή της Θεσσαλίας, δεδομένου ότι το έλλειμμα στον τομέα της άρδευσης μπορεί να φθάνει ή και να ξεπερνά κατά πολύ το ένα εκατ. κ.μ. νερού. «Ερευνούμε τεχνικές για να χρησιμοποιήσουμε το υπάρχον νερό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», ανέφερε ο κ. Παπανικολάου. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται χρήση drones που λαμβάνουν αεροφωτογραφίες και συλλέγουν δεδομένα για την υγρασιακή κατάσταση των φυτών με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα όπως ανέφερε. Αλλά και η υπότροφος Σταυρούλα Τσιτσιφλή εκπονεί έρευνα για την έγκαιρη αναγνώριση των κινδύνων για την ασφάλεια του πόσιμου νερού στα δίκτυα ύδρευσης και την λήψη των απαραίτητων μέτρων. Στο πλαίσιο της έρευνάς της αναπτύσσει σύστημα αισθητήρων ανίχνευσης online παρακολούθησης παραμέτρων ποιότητας πόσιμου νερού σε πραγματικό χρόνο. Ενας από τους κινδύνους που εντοπίστηκε είναι η διαδικασία απολύμανσης του νερού ως μεθόδους εξουδετέρωσης παθογόνων μικροοργανισμών, που όμως ευνοεί την ανάπτυξη παραπροϊόντων χλωρίωσης, ουσιών που είναι τοξικές και επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος μελετώνται μοντέλα ποτ θα οδηγήσουν στη βέλτιστη χωροθέτηση των σταθμών χλωρίωσης του νερού εντός του δικτύου ύδρευσης και όχι μόνο στις κεφαλές του δικτύου.