Μπορεί να μην έχει καταφέρει να καταργήσει τις πανελλαδικές εξετάζεις, όπως οραματιζόταν, ωστόσο ο υπουργός Παιδείας προχωρά στη θεσμοθέτηση της ελεύθερης πρόσβασης από το 2020 σε χαμηλόβαθμα τμήματα των πανεπιστημίων και τεχνολογικών ιδρυμάτων. Πρόκειται ουσιαστικά για τμήματα που βρίσκονται στα… αζήτητα από τους υποψηφίους που συμμετέχουν κάθε χρόνο στις πανελλαδικές εξετάσεις καθώς το σύνολο των πρώτων προτιμήσεων  στο μηχανογραφικό δελτίο συνήθως υπολείπονταν από τον αριθμό των προσφερόμενων θέσεων. Σύμφωνα με το σχέδιο Γαβρόγλου, οι σχολές της ανώτατης εκπαίδευσης θα χωρίζονται σε «πράσινες» και «κόκκινες». Στην πρώτη κατηγορία, θα δίνεται η δυνατότητα να εισάγονται απόφοιτοι της Γ΄ λυκείου μόνο με το βαθμό του απολυτηρίου και θα αφορά τμήματα και σχολές που είναι χαμηλόβαθμες. Στην κατηγορία των «κόκκινων» σχολών, θα βρίσκονται όσες έχουν υψηλή ζήτηση (δηλαδή η πλειοψηφία τους που είναι διάσπαρτες σε όλα τα επιστημονικά πεδία) όπως Ιατρική, Νομική, Πολυτεχνικά και Οικονομικά τμήματα καθώς και αρκετά τμήματα των ΤΕΙ που εξασφαλίζουν καλές επαγγελματικές προοπτικές, όπως Φυσικοθεραπείας και Λογοθεραπείας.

Βαρόμετρο οι επιλογές των υποψηφίων

Βάσει των σχεδιασμών του υπουργείου Παιδείας, η κατηγοροποίηση των σχολών θα αλλάζει κάθε χρόνο καθώς θα διαφοροποιείται από τις επιλογές των υποψηφίων. Oι μαθητές αμέσως μετά την ολοκλήρωση της Β΄λυκείου – σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου Παιδείας που θα οριστικοποιηθούν και θα ανακοινωθούν σύντομα –  θα συμπληρώνουν μία πρώτη δήλωση προτίμησης στο μηχανογραφικό . Με βάση αυτές τις προτιμήσεις και τον αριθμό των εισακτέων για κάθε τμήμα, θα διαμορφώνεται κάθε χρόνο η λίστα των τμημάτων ελεύθερης πρόσβασης. Ως εκ τούτου, οι αρχικές επιλογές των υποψηφίων θα καθορίζουν εν πολλοίς ποιες σχολές θα «βαφτίζονται» πράσινες. Στη συνέχεια, και συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους, όταν δηλαδή οι μαθητές θα βρίσκονται στη Γ΄ λυκείου, θα δηλώνουν αν θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές ή αν θα εισαχθούν σε κάποιο από τα τμήματα ελεύθερης πρόσβασης μέσω του απολυτηρίου και έτσι θα οριστικοποιούνται οι επιλογές τους. Βέβαια μένει να δούμε, τόσο για τις λεγόμενες «πράσινες» όσο και για τις «κόκκινες» σχολές,  αν ο αριθμός των θέσεων θα καθορίζεται κεντρικά από το υπουργείο Παιδείας ή θα διαμορφώνεται από τα ίδια τα τμήματα.

Εισαγωγή μόνο με το… όνομα

Τα τελευταία χρόνια, ειδικά από τη στιγμή που καταργήθηκε το βαθμολογικό πλαφόν του 10 ως όριο για την εισαγωγή σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, παρατηρείται το φαινόμενο να «ανοίγουν τις πύλες των ΑΕΙ» εκατοντάδες φοιτητές με βαθμούς 3 και 4. Και στις τελευταίες πανελλαδικές εξετάσεις, το φαινόμενο επαναλήφθηκε φέρνοντας στο προσκήνιο παθογένειες της ανώτατης εκπαίδευσης. Υπενθυμίζουμε ότι υπήρξαν φοιτητές που πέρασαν το κατώφλι του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Ηπείρου, με 3.034 μόρια. Στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στη Λευκάδα, εισήχθησαν φοιτητές με 3.072 μόρια ενώ  στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας στα Γρεβενά, με 4.064 μόρια. Λίγο υψηλότερη ήταν η βάση για το τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στη Ζάκυνθο, καθώς οι υποψήφιοι χρειάστηκαν 4.738 μόρια ενώ στο τμήμα Διοίκησης, Οικονομίας και Επικοινωνίας Πολιτιστικών και Τουριστικών Μονάδων (ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας) η βάση διαμορφώθηκε στα 5.285 μόρια. Το υπουργείο Παιδείας αντί να βάλει «φρένο» σε αυτό το φαινόμενο δείχνει να το επιβραβεύει καθώς πλέον η εισαγωγή σε αντίστοιχα τμήματα θα γίνεται μόνο με το απολυτήριο λυκείου.