Η 3η Δεκεμβρίου γιορτάζεται ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία! Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες) καθιερώθηκε να εορτάζεται στις 3 Δεκεμβρίου από το 1992, επειδή εκείνη την ημέρα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το Πρόγραμμα δράσης για τα ΑΜΕΑ. Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και να υλοποιήσουν μεταρρυθμίσεις που θα εξασφαλίσουν την κοινωνική τους ενσωμάτωση. H Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας κατέγραψε στις περισσότερες χώρες του κόσμου ένα ποσοστό 8-10% Ατόμων με Αναπηρία. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό ατόμων με Αναπηρίες κυμαίνεται μεταξύ 10-15%. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας την τελευταία δεκαετία οι ρυθμοί είναι αυξητικοί (αύξηση της τάξης του 2-7%), η οποία φαίνεται να οφείλεται και στα τροχαία ατυχήματα. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία, υπολογίζεται γύρω στο 1 εκατομμύριο. Επίσημη απογραφή δεν υπάρχει, τα στοιχεία στηρίζονται σε ποσοστά της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και των επίσημων φορέων του κράτους. Επίσης, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ένας άνθρωπος μπορεί, για μικρά ή μεγάλα χρονικά διαστήματα, να χαρακτηριστεί ΑμεΑ εξαιτίας ενός ατυχήματος, ή ασθένειας, ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία η οποία προκαλεί μειωμένη ικανότητα στις συνήθεις κοινωνικές δραστηριότητες αλλά και στις επαγγελματικές δραστηριότητες με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό από την αγορά εργασίας.

Δέκα άτομα με ειδικές ανάγκες που διέπρεψαν

10. Σούντχα Τσαντράν

Το ταξίδι στο Τσενάι της Ινδίας είχε γίνει ψύχωση για την Σούντχα Τσαντράν. Η πολύμηνη απουσία της από την πατρογονική στέγη την είχε κάνει να επιθυμήσει την οικογένεια της. Έχοντας ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό της στο πανεπιστήμιο της Βομβάης η Σουντχά πραγματοποίησε το ταξίδι της επιστροφής που έμελλε να αλλάξει τη ζωή της. Ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα οδήγησε στον ακρωτηριασμό του δεξιού της ποδιού. Παρά τα γυρίσματα της μοίρας της η Τσαντράν δεν το έβαλε κάτω. Με τεχνητό πόδι κατόρθωσε να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες χορεύτριες στην Ινδία. Σήμερα λαμβάνει προσκλήσεις για να χορέψει σε όλο τον κόσμο ενώ έχει τιμηθεί με μια πληθώρα βραβείων.  

9. Μάρλα Ράνιαν

Διακρίνει μόνο σκιές. Στον κόσμο της τα πάντα είναι θολά και όμως η κοπέλα από το Γιουτζίν του Όρεγκον έγινε η πρώτη αθλήτρια με ειδικές ικανότητες που κατόρθωσε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ το 2000. Η Μάρλα Ράιαν αναδείχθηκε τρεις φορές πρωταθλήτρια Αμερικής στα 5000 μέτρα, κατέκτησε 4 μετάλλια στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992 και το 1996 προσπάθησε να προκριθεί μέσω του επτάθλου στους Ολυμπιακούς της Ατλάντας, χωρίς όμως δεν τα καταφέρει. Το 2001 εξέδωσε την αυτοβιογραφία της: «Καμιά τελική γραμμή. Η ζωή μου όπως την βλέπω». Η Μάρλα Ράνιαν μέχρι σήμερα είναι συνεπής σε ένα στόχο. Να ξεπερνά τον εαυτό της…  

8. Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Στο μυαλό του ιδιοφυούς και απόλυτα συντελεστικού στην τέχνη της ζωγραφικής Βαν Γκογκ είχε βρει κατάλυμα η παράνοια, η οποία κατευναζόταν μονάχα όταν ζωγράφιζε. Στην δεκαετή του καριέρα φιλοτέχνησε περισσότερους από 900 πίνακες, οι οποίοι σήμερα κοστίζουν εκατομμύρια δολάρια. Οι «Ίριδες» στοίχισαν 53,2 εκατομμύρια δολάρια και «Το πορτρέτο του γιατρού Γκασέ» 82,5. Πρωτότοκος γιος πάστορα, ο Βαν Γκογκ ζωγράφιζε για να εξισορροπήσει μέσα του έναν κόσμο που έμοιαζε ξένος στα μάτια του. Βαθύτατα καταθλιπτικός επιχείρησε να βάλει τέλος στην ζωή του μετά από ανευόδωτο έρωτα. Με την τέχνη του κατάφερε να υπομείνει και να κάνει δικό του τον τόσο ξένο κόσμο που κινείτο. Η πολυώδυνη πορεία ζωής του σφραγίστηκε στις 29 Ιουλίου του 1890 με μερικές λέξεις. «Η λύπη θα κρατήσει για πάντα»!»  

7. Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν

«Δεν είναι απίθανο ή θεία πρόνοια να αποσκοπούσε με το χτύπημα αυτό να συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις του στη δημιουργία» έλεγε ο βιογράφος του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, Τάγιερ αναφερόμενος στην κώφωση του αξεπέραστου συνθέτη. Μεγαλωμένος σε ένα αφόρητο περιβάλλον, όπου ο αλκοολικός πατέρας με απαρασάλευτη επιμονή τον διέταζε να μελετά από τα 4 του, ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν αναγνωρίστηκε ως άφταστος δεξιοτέχνης από τα μικράτα του. Μελέτησε στο πλάι του Μότσαρτ και δημιούργησε συνθέσεις που αντηχούν στην αιωνιότητα παρότι στα 28 έχασε την ακοή του. Με «όχημα» τον ατσαλένιο χαρακτήρα του φιλοσόφησε την αρμονία των ήχων και παρά τα οξύτατα προσωπικά του προβλήματα δημιούργησε την 9η Συμφωνία. Ακόμη και όταν έχασε ολότελα την ακοή του δεν έπαψε να δημιουργεί, μέχρι και τις τελευταίες στιγμές του θανάτου του, πλουτίζοντας το μουσικό θησαυροφυλάκιο της ανθρωπότητας με πάνω από 200 ανεκτίμητα αριστουργήματα. Στην διάρκεια της ζωής του βασανιζόταν από παράξενα οράματα και όνειρα, όμως όπως λέει ο Ρομέν Ρολάν στο έργο «Γκαίτε – Μπετόβεν» : «Δεν είναι πολλοί, ούτε ανάμεσα στις μεγαλοφυΐες, εκείνοι που διαρκώς κοινωνούν με το πνεύμα της Γης. Με την περιπαθή καρδιά του, που έπαλλε κάθε στιγμή της ζωής του, με τον έντονο εγωισμό που του επέτρεπε να υπερπηδάει τα χειρότερα εμπόδια μέχρι να φτάσει στη νίκη, κατόρθωσε να φτάσει τελικά μέσα από την τέχνη στην απολύτρωση».  

6. Φρίντα Κάλο

Η ζωή της Φρίντα Κάλο ήταν μια περιπέτεια δίχως διαλείμματα. Ανήσυχη και πολύπλευρη προσωπικότητα η Μεξικάνα έκανε τέχνη το μαρτύριο της. Ταλαιπωρημένη από παιδί από πολιομυελίτιδα είδε την μοίρα να της φέρεται με άσχημο τρόπο το 1925. Ένα μοιραίο τροχαίο ατύχημα σήμανε αναπηρία εφ' όρου ζωής και ως τη χρονιά του σχετικά πρόωρου θανάτου της, το σώμα της Κάλο δεν έπαψε να ταλαιπωρείται από δυσβάσταχτους σωματικούς πόνους. Η Κάλο από κάποια στιγμή και μετά ήταν καθηλωμένη σε στενό κορσέ ασφυκτιώντας από τη μονιμότητα του άγχους της. Το ελεύθερο πνεύμα της όμως δεν κλονίστηκε ποτέ. Αθόρυβα αλλά ουσιαστικά μετέφερε στον καμβά τον σπαραγμό και τη μόνιμη μελαγχολία της ζωγραφίζοντας «από την καρδιά και όχι μόνον από αυτά που βλέπεις» όπως επεσήμανε ο μέντορας της, Ντιέγκο Ριβέρα. Ο πίνακας «Self Portrait - The Frame» αγοράστηκε από το Λούβρο και ήταν ο πρώτος λατινοαμερικανού ζωγράφου που τοποθετήθηκε στους τοίχους του μουσείου. Η Κάλο συνήθιζε να λέει: «Τι χρειάζομαι τα πόδια εφόσον έχω φτερά για να πετάξω;»  

5. Κρίστι Μπράουν

Οι σπαρακτικοί μορφασμοί στο πρόσωπο του Ντάνιελ Ντέι Λίουις στην ταινία του Τζιμ Σέρινταν «Το αριστερό μου πόδι» απέδιδαν ανάγλυφα την πολυώδυνη πορεία ζωής του Κρίστι Μπράουν. Το 13ο μέλος μιας οικογένειας 22 ατόμων, εκ των οποίων δεν επιβίωσαν όλα, ο Μπράουν έπασχε εκ γενετής από εγκεφαλική παράλυση. Η μητέρα του Μπρίτζετ, δεν αποδέχθηκε ποτέ ότι ο γιος της θα πρέπει να εγκλειστεί σε ίδρυμα και προσπάθησε να διοχετεύσει την δημιουργική του δύναμη στις τέχνες. Στα 5 του έπιασε μια κιμωλία ανάμεσα στα πόδια του και άρχιζε να ζωγραφίζει. Περίπου 17 χρόνια μετά εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Το αριστερό μου πόδι». Ένας ύμνος στο ανθρώπινο πνεύμα που τον ανέδειξε ανάμεσα στους σημαντικότερους συγγραφείς της ιρλανδέζικης λογοτεχνίας, αποκαλύπτοντας τη λαμπερή φαντασία και το ευαίσθητο πνεύμα του.  

4. Τζον Νας

Οι πράκτορες τον κυνηγούσαν σαν επίμονες σκιές. Εισχωρούσαν στο μυαλό του και δημιουργούσαν καταστάσεις φόβου και παράνοιας. Όταν ο Τζον Νας δραπέτευε από τον σαγηνευτικό κόσμο των αριθμών εγκλειόταν στις θεωρίες συνωμοσίας που τον κατάτρυχαν. Ο Αμερικανός μαθηματικός, που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ στα οικονομικά το 1994 για τα μεγαλοφυή θεωρήματα που απέδειξε στη «Θεωρία των Παιγνίων», αντιμετωπίστηκε ως διάνοια από μικρή ηλικία όταν παρουσίαζε λύσεις σε θεωρήματα των μαθηματικών που θεωρούνται πολύπλοκα. Το 1959 και ενώ βρισκόταν στο αποκορύφωμα της δημιουργικότητας του άρχισαν να τον τυλίγουν οι ακουστικές ψευδαισθήσεις. Απόκοσμοι θόρυβοι, φθονερές σκιές Ρώσων και Αμερικανών πρακτόρων δυνάστευαν την ύπαρξη του και τον οδήγησαν σε εγκλεισμό σε ψυχιατρικά ιδρύματα για τα επόμενα 40 χρόνια. Υποβλήθηκε σε θεραπείες ηλεκτροσόκ και παρά τα αλλεπάλληλα επεισόδια ψύχωσης εξακολούθησε να εργάζεται ως μαθηματικός. Τα τελευταία χρόνια δίδασκε στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, όπου απολαμβάνει του σεβασμού και της εκτίμησης της κοινότητας, ιδίως έπειτα από την προβολή της ταινίας «Ένα όμορφο μυαλό» με τον Ράσελ Κρόου να τον υποδύεται στον πρωταγωνιστικό ρόλο.  

3. Ζαν Ντομινίκ Μπομπί

Η ζωή του Ζαν Ντομινίκ Μπομπί ήταν θολή σαν παιδική ανάμνηση μετά τα 40 του. Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Elle» μοίραζε τη ζωή του ανάμεσα στην επιτηδευμένη οικειότητα των κοσμικών και την έντονη επαγγελματική του ενασχόληση. Μέχρι που… έπεσε η νύχτα στη ζωή του με ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη λίγο μετά τα 40 του χρόνια. Όταν ξύπνησε στο νοσοκομείο τα πάντα είχαν αλλάξει. Δεν μπορούσε να κάνει καμιά απολύτως κίνηση. Υπέφερε από το σύνδρομο εγκλεισμού, το οποίο δεν του επέτρεπε να κινήσει κανένα απολύτως σημείο του σώματός του, εκτός από το ένα του βλέφαρο. Αυτή η αναπόδραστη μοίρα του αποτυπώθηκε στην ταινία του Τζούλιαν Σνάμπελ «Το σκάφανδρο και η Πεταλούδα». Ο Μπομπί παρότι ήταν περίκλειστος στο σκάφανδρο του συνδρόμου εγκλεισμού επιδίωξε και απέκτησε την ελευθερία της πεταλούδας με τη βοήθεια της λογοθεραπεύτριας του. Του διάβαζε το αλφάβητο και εκείνος ανοιγόκλεινε το μάτι όταν έφτανε στο σωστό γράμμα. Με αυτόν τον επώδυνο τρόπο, γράμμα γράμμα, ο Μπομπί ολοκλήρωσε το βιβλίο και άφησε την τελευταία του πνοή τρεις μόλις ημέρες μετά την έκδοσή του.  

2. Στέφεν Χόκινγκ

Στα 17 του, με την ανεμελιά της νιότης, όλα έδειχναν εύκολα για τον Στίβεν Χόκινγκ. Μόλις είχε κερδίσει υποτροφία στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στον τομέα της φυσικής και έτσι το δικαίωμα να πραγματοποιήσει το όνειρο του. Αποφοίτησε γρήγορα από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συνέχισε για μεταπτυχιακό στο Κέμπριτζ όπου το 1963 εισήχθη σε νοσοκομείο για περίθαλψη και εξετάσεις όταν παρατήρησε μείωση στον έλεγχο των κινήσεων του σώματος του. Μετά από σειρά εξετάσεων, η τελική διάγνωση ανέφερε ασθένεια στους νευρώνες του σώματος, γνωστή ως Λου Γκέριγκ. Οι προβλέψεις των γιατρών δεν έδιναν διάρκεια ζωής καν αρκετή για ολοκληρώσει το διδακτορικό του, όμως ο Χόκινγκ συνέχισε την έρευνα. Σήμερα ζει καθηλωμένος σε αναπηρική καρέκλα η οποία μέσω ενός υπολογιστή που λειτουργεί με οπτικές ίνες. Κινώντας το δεξί του μάγουλο μπορεί να μιλάει, να συνθέτει ομιλίες, να γράφει εργασίες. Ο Χόκινγκ συνεχίζει να δουλεύει απτόητος. Πέρα από τα πολλά θεωρήματα που διατύπωσε στα μαθηματικά και στη θεωρία της σχετικότητας, ο Χόκινγκ ασχολήθηκε εκτεταμένα με τις μαύρες τρύπες του διαστήματος. Το 1985 το ερευνητικό του έργο ταράσσεται από σύντομη πνευμονία που οδηγεί τους γιατρούς να συστήσουν στη γυναίκα του να τον αφήσει να πεθάνει. Η σύζυγος του αρνείται ένα τέτοιο ενδεχόμενο και τον μεταφέρει σε κλινική του Κέμπριτζ όπου υποβάλλεται σε τραχειοτομή που αποδεικνύεται σωτήρια για τη ζωή του. Το 1988, ο Χώκινγκ εκδίδει το διάσημο βιβλίο του «Μία Σύντομη Ιστορία του Χρόνου» που κατέρριψε όλα τα ρεκόρ πωλήσεων και παρέμεινε στη λίστα των ευπώλητων των «Sunday Times» για 237 συνεχόμενες εβδομάδες.  

1. Έλεν Κέλερ

Κράτησε το πρόσωπο κάτω από τις ηλιαχτίδες και δεν θα δεις ποτέ σκιά, έλεγε η Αμερικανίδα συγγραφέας, Έλεν Κέλερ. Έμοιαζε παράδοξο να το ισχυρίζεται αυτό μια γυναίκα που δεν είχε αντικρύσει ποτέ το φως του ήλιου. Η φύση της φέρθηκε με οργή καθώς έχασε την ακοή και την όραση της 19 μήνες έπειτα από τη γέννηση της. Χάρη στη δασκάλα της Αν Σάλιβαν η Κέλερ άρχισε να επικοινωνεί χρόνια μετά. Τον Μάιο του 1888, η Κέλερ παρακολούθησε το Ινστιτούτο Πέρκινς για τους τυφλούς και το 1894 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να φοιτήσει στο σχολείο Ράιτ Χάμασον για κωφούς. Το 1904 σε ηλικία 24 ετών, η Κέλερ αποφοίτησε από το Ράντκλιφ και έγινε το πρώτο άτομο κωφό και τυφλό που απέκτησε το πτυχίο Καλών Τεχνών. Έγραψε 12 βιβλία και έμεινε στην ιστορία ως ένα άτομο που κατάφερε να νικήσει την μοίρα της. Όπως έλεγε άλλωστε: «Η αισιοδοξία είναι η πίστη που οδηγεί στην επιτυχία. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς ελπίδα και αυτοπεποίθηση»