SKIATHOS Ο καιρός σήμερα

Tο πείραμα του Ερατοσθένη στο 1o Δημοτικό Σχολείο Σκιάθου

2018-03-21 19:41:38

Όλα έτοιμα για το πείραμα.

Την Τρίτη 20 Μαρτίου που είναι η εαρινή ισημερία, πραγματοποιήσαμε στην αυλή του σχολείου «Το Πείραμα του Ερατοσθένη για τον υπολογισμό της ακτίνας της Γης» , συμμετέχοντας για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά,σε μία κοινή δράση που έγινε  σε 800 περίπου σχολεία (Λύκεια,Γυμνάσια και Δημοτικά) σε όλη την Ελλάδα. Η δράση διοργανώνεται και φέτος από τα Εργαστηριακά Κέντρα Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) ΣερρώνΠιερίαςΛακωνίαςΛέσβου και 1ο Ηρακλείου, με την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και της Πανελλήνιας Ένωσης Υπευθύνων ΕΚΦΕ (ΠΑΝΕΚΦΕ) και μπορούν να συμμετέχουν σε αυτήν ομάδες μαθητών, με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους.
   
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Ε΄και Στ΄τάξης με τις δασκάλες τους κ. Λυρίτση Χάιδω, κ. Τζαβέλλλα Ευαγγελία ,κ. Σαμαρά Μαρινέλα και κ. Τσιτόγλου Μιρέλα,   είχαν την ευκαιρία  να υπολογίσουν την περιφέρεια της Γης επαναλαμβάνοντας το διάσημο πείραμα του αρχαίου Έλληνα μαθηματικού, αστρονόμου και φιλοσόφου Ερατοσθένη που είναι ένα από τα δέκα ομορφότερα πειράματα του κόσμου. Δύο ραβδιά, το μυαλό και την παρατηρητικότητά του χρησιμοποίησε ο Ερατοσθένης για να ανακαλύψει πρώτος ότι η Γη είναι στρογγυλή και να μετρήσει την περίμετρό της.  Οι αρχαίοι Έλληνες, αντίθετα με όσα πιστεύει ο μέσος πολίτης σήμερα, γνώριζαν από την εποχή του Αριστοτέλη ότι η Γη είναι σφαιρική και όχι επίπεδη. Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος (περίπου 275-193 π.Χ) μπόρεσε να μετρήσει την ακτίνα της Γης με ακρίβεια. Οι μεταγενέστεροι αστρονόμοι και γεωγράφοι διάβασαν λανθασμένα τα ευρήματα του Έλληνα μαθηματικού και συντάχθηκαν με την άποψη του Πτολεμαίου ότι η Γη είναι 30% μικρότερη από όσο είχε μετρήσει ο Ερατοσθένης. Το λάθος αυτό παρέμεινε για 15 αιώνες και ήταν η αιτία να αποφασίσει ο Κολόμβος το ταξίδι για την Ινδία, το οποίο κατέληξε στην ανακάλυψη της Αμερικής. Με το  πείραμά του ο Ερατοσθένης εκείνη την περίοδο έκανε μια παρατήρηση που τον οδήγησε να διατυπώσει πρώτος ότι η Γη είναι στρογγυλή. Στις 21 Ιουνίου, που είναι η πιο μεγάλη ημέρα του έτους, σε ένα πηγάδι ο ήλιος έπεφτε κάθετα και φώτιζε τον πυθμένα χωρίς να δημιουργεί σκιές…. Το πηγάδι βρισκόταν στη Συήνη, σημερινή πόλη Ασουάν που βρίσκεται στη Νότια Αίγυπτο. Αντίθετα στην Αλεξάνδρεια, η οποία απέχει 800 χλμ από το Ασουάν, ο ήλιος δημιουργούσε σκιά σε μια ράβδο, που ήταν στερεωμένη στο έδαφος. Αυτό σήμαινε ότι οι δύο πόλεις σίγουρα δεν έβλεπαν τον ήλιο από την ίδια γωνία και ότι η Γη δεν ήταν επίπεδη, όπως πίστευαν. Ο Ερατοσθένης γνώριζε ήδη από προγενέστερες αστρολογικές μετρήσεις που διάβασε στη βιβλιοθήκη ή από δικούς του υπολογισμούς, ότι η Συήνη και η Αλεξάνδρεια ανήκαν στον ίδιο μεσημβρινό…. Το πείραμα του βασίστηκε στη μέτρηση του ύψους του Ηλίου την ίδια ημερομηνία σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες. Για να το τεκμηριώσει την πεποίθηση ότι η Γη είναι στρογγυλή τοποθέτησε στο έδαφος έναν στύλο στην Αλεξάνδρεια και έναν στη Συήνη. Μετά υπολόγισε τη γωνία που σχημάτιζε η σκιά στις 12 το μεσημέρι. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η γωνία ήταν το 1/50 της περιφέρειας του κύκλου. Μετά υπολόγισε την απόσταση των δύο πόλεων. Πιθανόν έβαλε έναν βηματιστή να διασχίσει τη διαδρομή από τη μία πόλη στην άλλη και να μετρήσει με προσοχή την απόσταση, που ήταν 5.040 στάδια. Στο πείραμα του, τα 5.040 στάδια αποτυπωνόταν στο 1/50 του κύκλου. Στη συνέχεια, πολλαπλασίασε το 5.040 με το 100% του κύκλου, δηλαδή το 50 και έτσι υπολόγισε την περίμετρο της γης στα 252.000 στάδια που σήμερα ισούνται με 39.690 χιλιόμετρα. Ο υπολογισμός που έκανε 2.200 χρόνια πριν ήταν αρκετά ακριβής. Στην ουσία έπεσε έξω μόλις 358 χιλιόμετρα, καθώς σήμερα η περίμετρος της Γης υπολογίζεται σύμφωνα με δορυφορικές μετρήσεις σε 40.048 χιλιόμετρα. Μόλις ολοκλήρωσε το πείραμά του, σχημάτισε σε έναν χάρτη τη Γη, όπως πίστευε ότι έμοιαζε… …………………………………………………………………………………………………………………………………. Το Πείραμα στην Αυλή Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Ε και Στ΄τάξης  παρατηρούν,μετρούν και υπολογίζουν…

Ε΄1 τμήμα

Ε΄2 Τμήμα

Ε΄2 Τμήμα

Στ΄1 Τμήμα

Στ΄1 Τμήμα

Στ΄2 Τμήμα

Στ΄2 Τμήμα