Τα προβλήματα της ακοήςταλαιπωρούν το 10% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού κάθε ηλικίας. Τα βαρήκοα άτομα ανέρχονται σε 643 εκατομμύρια παγκοσμίως, ενώ στην Ευρώπη τα 84 εκατομμύρια. Κάθε μέρα στις ΗΠΑ γεννιούνται 33 παιδιά με βαρηκοΐα. Το 60-70% από τα άτομα με βαρηκοΐα θα χρειαστεί να τοποθετήσουν ακουστικά ή κοχλιακά εμφυτεύματα. Η βαρηκοΐα δημιουργεί πολλά επικοινωνιακά προβλήματα και κοινωνική απομόνωση στα βαρήκοα άτομα, οικογενειακή και εργασιακή δυσλειτουργία, ενώ στα μικρά παιδιά δυσκολεύει την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η βαρηκοΐα, ανάλογα με τον βαθμό της και την ηλικία εμφάνισής της, μειώνει δραματικά την ικανότητα της γνώσης, επηρεάζει αρνητικά τον ψυχισμό, δημιουργεί πολλές φορές κατάθλιψη, μειώνει την γνωστική ικανότητα, αυξάνει την άνοια και την σωματική κούραση. Τέλος δημιουργεί πολλές φορές κινητικά προβλήματα διαταράσσοντας την ισορροπία του βαρήκοου ατόμου. Με στόχο της ευαισθητοποίηση της κοινωνίας στα προβλήματα ακοής, το Σάββατο 3 Μαρτίου, εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ακοής. Στο πλαίσιο αυτό, Α' ΩΡΛ Πανεπιστημιακή Κλινική του ΑΠΘ, διοργανώνει ημερίδα το απόγευμα του Σαββάτου στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης (αίθουσα «Μ. Αναγνωστάκης»), με τίτλο «Κοινωνική Προσέγγιση της Βαρηκοΐας». Σύμφωνα με τον καθηγητή Ωτορινολαρυγγολογίας και διευθυντής της κλινικής, Ιωάννης Κωνσταντινίδης, «η πρόληψη και η αποκατάσταση των ατόμων με βαρηκοΐα, είναι μεταξύ άλλων το μέλημα της κλινικής μας, διότι εκτός από τη διάσταση της ποιότητας ζωής, διασφαλίζεται μεγάλο οικονομικό όφελος από το μειωμένο κόστος φροντίδας υγείας, από τη μείωση της ανεργίας, τη μείωση των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ιδίως στις παραγωγικές ηλικίες, τη μείωση του κόστους της εκπαιδευτικής υποστήριξης στα βαρήκοα παιδιά, καθώς και μεγάλη μείωση των διαφόρων κοινωνικών παροχών. Στην Α' ΩΡΛ Πανεπιστημιακή Κλινική του ΑΠΘ, λειτουργεί το μοναδικό στη Βόρεια Ελλάδα αναγνωρισμένο Ακοολογικό Εργαστήριο και το μεγαλύτερο κέντρο κοχλιακών εμφυτεύσεων στην Ελλάδα. Σήμερα στην κλινική μας παρακολουθούνται 425 ασθενείς με κοχλιακά εμφυτεύματα απ' όλη τη χώρα, με το μεγαλύτερο μέρος των ασθενών να είναι παιδιά. Πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν πρωτοποριακές επεμβάσεις, δύο χειρουργικές τοποθετήσεις αθέατων ακουστικών βαρηκοΐας, γεγονός σπάνιο ακόμα πολλές χώρες της Ευρώπης. Ανήκουμε σ' έναν μικρό αριθμό κλινικών στην Ευρώπη, που συνεργάζονται προκειμένου να αξιολογήσουν τη λειτουργία νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων πριν αυτά να μπουν στην κλινική πράξη. Μέσα στις δραστηριότητές μας είναι και η διαρκής εκπαίδευση των παιδαγωγών, των λογοθεραπευτών των ακοοπροσθετιστών, προκειμένου να είναι ενήμεροι για όλες τις εξελίξεις, ώστε να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην αποκατάσταση των ασθενών».

Καθημερινές συνήθειες που κάνουν κακό στην ακοή

Ο Γεώργιος Κυριαφίνης Επιμελητής Α', υπεύθυνος του Κέντρου Κοχλιακών Εμφυτεύσεων της κλινικής, αναφερόμενος στη σημασία της πρόληψης μέσα από τις συνήθειες της καθημερινότητας και του εργασιακού χώρου τονίζει ότι, «σήμερα γνωρίζουμε ποιες από τις καθημερινές συνήθειες και ποιες εργασίες βλάπτουν την ακοή. Πολλοί νέοι βλάπτουν την ακοή τους μειώνοντας την ακουστική τους οξύτητα και μόνο επειδή συχνάζουν σε χώρους, όπου η μουσική είναι σε ένταση πολύ μεγαλύτερη απ' αυτήν που μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο αυτί. Το γεγονός αυτό προκαλεί ακουστικό τραύμα, δηλαδή μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη στα νευρικά κύτταρα του αυτιού. Το ίδιο συμβαίνει με την υπερβολική χρήση του handsfree από το κινητό. Στον εργασιακό χώρο επίσης οι χειριστές κομπρεσέρ, χορτοκοπτικών, οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο και στις βιοτεχνίες, εκτίθενται σε υψηλές εντάσεις και συχνότητες ήχου και μετά από χρόνια παρατηρείται κατά κανόνα πτώση των επιπέδων της ακοής. Εφ όσον διαπιστωθεί οποιαδήποτε βλάβη, που μπορεί να φτάσει μέχρι την κώφωση και εφ όσον δεν ανατάσσεται αυτή φαρμακευτικά ή χειρουργικά, τότε η αποκατάσταση γίνεται με ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακά εμφυτεύματα, ανάλογα με την βαρύτητά της. Γι αυτόν τον λόγο, τα άτομα που εκτίθενται σε υψηλής έντασης ήχους, θα πρέπει να χρησιμοποιούν προστατευτικά ακουστικά και ωτοασπίδες. Δηλαδή, αν αθροιστικά στη διάρκεια μιας μέρας εκτίθεται το άτομο σε θόρυβο 110dB για 4 λεπτά και 48 δευτερόλεπτα, καταστρέφονται τα νευρικά κύτταρα του κοχλία με σταδιακή μείωση της ακοής στις υψηλές συχνότητες, εκεί που στηρίζεται η διάκριση και άρα η κατανόηση της ομιλίας και στη συνέχεια σε όλο το ακουστικό φάσμα. Το ίδιο συμβαίνει αν το άτομο εκτίθεται σε 120 dB για 28 δευτερόλεπτα κάθε μέρα». Ο Δημήτριος Χρυσικός, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ακοολογίας και Τεχνολογίας (ECAT), αναφερόμενος στην τεχνολογική εξέλιξη των ακουστικών βαρηκοΐας και τον ρόλο του ακοοπροθετιστή σημειώνει ότι «το πρώτο ακουστικό ήταν το χέρι μας, που λειτουργούσε ενισχυτικά ως προς τον ήχο, στη συνέχεια τα κέρατα των ζώων, η ηχητική τρομπέτα και το 1898 το πρώτο ακουστικό βαρηκοΐας με μικρόφωνο πομπό και μπαταρίες. Σήμερα η κατασκευή τους βασίζεται στην ψηφιακή νανοτεχνολογία και την ρομποτική. Η "διαδρομή" τους είναι εντυπωσιακή και η πρόοδος που έγινε τα τελευταία χρόνια στην κατασκευή τους, δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται και στα βρέφη από την ηλικία των 6 μηνών. Με τα σύγχρονα ακουστικά η ακοή βελτιώνεται και αγγίζει τα επίπεδα της φυσιολογικής ακοής. Η τεχνολογία προσπαθεί να μειώσει περισσότερο το μέγεθος και να αυξήσει την ταχύτητα επεξεργασίας του ήχου. Παρ' ότι όμως με το ακουστικό βαρηκοΐας, το βαρήκοο άτομο αποκτά τη δυνατότητα σχεδόν άριστης ακοής, όπως τα φυσιολογικά ακούοντα άτομα, οι ενήλικες καθυστερούν την προμήθεια και τοποθέτησή τους κατά 5-7 έτη, λόγω κοινωνικών προκαταλήψεων, γεγονός που παρατηρείται παγκοσμίως. Σημαντικό ρόλο στην αποδοχή για την τοποθέτησή τους έχει ο ακοοπροθετιστής , ο οποίος έχει την ευθύνη της εφαρμογής και σωστής ρύθμισης του ακουστικού». Τέλος, ο Γιώργος Ψύλλας, επίκουρος καθηγητής του ΑΠΘ και υπεύθυνος του Νευροωτολογικού Εργαστηρίου της κλινικής, τονίζει την αναγκαιότητα της έγκαιρης διάγνωσης, ενώ η Αθηνά Αηδονά-Αθανασιάδου, Αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών, Διαφάνειας και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, την αναγκαιότητα της διεπιστημονικής ομάδας στην αντιμετώπιση της βαρηκοΐας και της κώφωσης.