SKIATHOS Ο καιρός σήμερα

Γιούρα | γράφει η Ηρώ Μελαχροινάκη

Για να θυμηθούν οι μεγαλύτεροι και να γνωρίσουν οι νεότεροι… 2025-11-20 09:41:44
Γιούρα | γράφει η Ηρώ Μελαχροινάκη

 

Tα Γιούρα, ένα μικρό αλλά μυστηριώδες νησί των Βορείων Σποράδων, ακατοίκητο σήμερα, το νησί κρύβει μέσα στα απόκρημνα βράχια του τη σιωπή αιώνων και την αίσθηση μιας φύσης ανέγγιχτης από τον άνθρωπο. Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική.

 

Τα Γιούρα, ήταν γνωστά ήδη από την αρχαιότητα. Ο Πλίνιος (23 ή 24 μ.Χ. - 79 μ.Χ.) τα αναφέρει για πρώτη φορά με το όνομα Γεροντία, το οποίο φαίνεται ότι σύντομα εγκαταλείφθηκε ή πρόκειται για κάποιο άλλο νησάκι, καθώς σύμφωνα με τον Σκιαθίτη Σ.Α. Οικονόμο, οι προσπάθειες των νεότερων γεωγράφων (ως τα τέλη του 19ου αι.) να συσχετίσουν τα ονόματα της αρχαιότητας με τα νέα, βασίστηκαν απλώς σε ομοιότητες.

Τον 17ο αιώνα ανεγέρθηκε στο νησί μια εκκλησία κι ένα μικρό μοναστήρι, τα οποία όμως εγκαταλείφθηκαν κάποια στιγμή, χωρίς να είναι γνωστό το πότε ακριβώς. Ο καθηγητής Αδαμάντιος Σάμψων, που κατάγεται από τη Σκόπελο κι έχει γράψει αρκετά σπουδαία βιβλία για τις Β. Σποράδες και όχι μόνο, ξεκίνησε την ανασκαφή στο σπήλαιο του Κύκλωπα στα Γιούρα το 1992, μας πληροφορεί πως οι χρονογράφοι του 19ου αιώνα περιγράφουν τα Γιούρα ως νησί του διαβόλου, επειδή προκαλούσε φόβο στους κατοίκους των γύρω περιοχών, λόγω πειρατών.

 

Τα ευρήματα στο σπήλαιο του Κύκλωπα, του μεγαλύτερου σπηλαίου των Βορείων Σποράδων και σπουδαιότερου του Αιγιακού χώρου, είναι μεσολιθικά (λίθινα εργαλεία, υπολείμματα τροφών, αγκίστρια ψαρέματος, τμήμα ανθρώπινου κρανίου του 8300-8100 π.Χ.), νεολιθικά (οι πρωϊμότεροι οικισμοί της περιόδου στην Ελλάδα χρονολογούνται λίγο πριν από το 6.500 π.Χ., κεραμικά νεολιθικά ευρήματα, παρόμοια με αντίστοιχα κεραμικά της Κυρά Παναγιάς) και ευρήματα των ιστορικών χρόνων (ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή, πληθώρα κεραμικής κλασσικών χρόνων, εκατοντάδες  ρωμαϊκών λύχνων του 1ου και 2ου μ.Χ. αιώνα).

 

Ο προϊστορικός κάτοικος των Σποράδων γνώριζε την περιοχή ήδη από την Παλαιολιθική Εποχή και αξιοποιούσε εντατικά το σπήλαιο κατά τη Μεσολιθική. Στη συνέχεια μειώνει σταδιακά τη χρήση του και το εγκαταλείπει, για να επιστρέψει μετά από επτά αιώνες, πριν το εγκαταλείψει οριστικά, μας πληροφορεί και πάλι ο Σάμψων.

Τα Γιούρα, βρίσκονται βόρεια της Αλοννήσου. Έχουν έκταση 11,052 τ.χλμ. και σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το νησί είναι ακατοίκητο. Στις μέρες μας, αποτελούν σημαντικό καταφύγιο για τη μεσογειακή φώκια. Το νησί είναι ιδιαίτερα απόκρημνο, με το υψηλότερο σημείο του να φτάνει τα 570 μ., καθιστώντας το, το 2ο ψηλότερο βουνό των Βορείων Σποράδων (το υψηλότερο βουνό βρίσκεται στη Σκόπελο και είναι η Δέλφι με ύψος 680μ. το δεύτερο ψηλότερο της Σκοπέλου, το Παλούκι, είναι 5 μέτρα χαμηλότερο από αυτό στα Γιούρα). Στα Γιούρα, ανακαλύφθηκε επίσης η Πινακίδα της Γιούρας, ένα εύρημα με εγχάρακτα σύμβολα που χρονολογείται μεταξύ 5500 και 5000 π.Χ.