Τα μικρά και τα μεγάλα: Όταν η καθημερινότητα γίνεται άλλοθι | γράφει ο Λευτέρης Βιολέττας
2025-10-15 07:20:18
Υπάρχουν δύο κατηγορίες πραγμάτων που καθορίζουν τη ζωή ενός τόπου: τα μικρά και τα μεγάλα.
Τα μικρά είναι η καθημερινότητα με τα σκουπίδια, τους δρόμους, την ύδρευση, τις μικροπαρεμβάσεις που κάνουν τον κάτοικο, τον επιχειρηματία και τον επισκέπτη της Σκιάθου να νιώθουν ότι «λειτουργεί» ο τόπος. Είναι σημαντικά, φυσικά. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτά. Αλλά όταν ο τόπος, η διοίκηση ασχολείται μόνο με αυτά, παύει να διοικεί. Απλώς συντηρεί.
Η κοινωνία της Σκιάθου έχει βυθιστεί τα τελευταία αρκετά χρόνια σε μια κουλτούρα διαχείρισης. Όλα περιστρέφονται γύρω από το να «τρέχουν» τα πράγματα, να «μην μείνει τίποτα πίσω». Και κάπως έτσι, τα μικρά ζητήματα απορροφούν όλο το οξυγόνο.
Το οξυγόνο που χρειάζονται τα μεγάλα: το όραμα, το δημογραφικό, η στρατηγική ανάπτυξης, η ποιότητα ζωής, η προοπτική του νησιού για τα επόμενα είκοσι χρόνια.
Ένας εγκλωβισμός στην παγίδα της διαχείρισης που μοιάζει με επιτυχία: «μαζεύουμε σκουπίδια, καθαρίζουμε παραλίες, βάψαμε πεζοδρόμια, ασφαλτοστρώσαμε δρόμους». Όλα αυτά είναι χρήσιμα. Αλλά δεν είναι πολιτική. Είναι τεχνική υποστήριξη.
Η διαχείριση χωρίς κατεύθυνση δημιουργεί μια ψευδαίσθηση αποτελεσματικότητας, ένα χαμηλό ταβάνι που μοιάζει ψηλό μόνο επειδή σκύψαμε. Το νησί «λειτουργεί», αλλά δεν προχωρά. Κινείται, αλλά δεν πορεύεται.
Η Σκιάθος βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Έχει ανάγκη από στρατηγική, όχι μόνο για τον τουρισμό, αλλά για όλα όσα διαμορφώνουν τη ζωή στο νησί:
το δημογραφικό, το περιβάλλον, την οικονομική διαφοροποίηση, τη στέγαση, την ποιότητα της καθημερινότητας των μόνιμων κατοίκων, τις επερχόμενες κρίσεις κάθε λογής.
Είναι τα μεγάλα ζητήματα που, δυστυχώς, πνίγονται μέσα στον θόρυβο της ημέρας. Μιλάμε συνεχώς για το πώς «πήγε η σεζόν», πόσα αεροπλάνα ήρθαν, πόσα πλοία, αν γέμισαν τα δωμάτια. Αλλά όχι για το πού πάει το νησί.
Και στο τέλος, η επιτυχία μετριέται με πληρότητες, όχι με προοπτική. Με αριθμούς, όχι με ποιότητα ζωής.
Το μέλλον δεν σχεδιάζεται με φωτογραφίες εγκαινίων ούτε με δελτία τύπου που ανακοινώνουν «νέα - παλιά έργα». Το μέλλον σχεδιάζεται με ρεαλιστική κατεύθυνση, με συμμετοχή, με σχέδιο που κοιτά πιο πέρα από μία θητεία ή μια δημοτική αρχή.
Κουμάντο δεν είναι να τρέχει μίνα κοινωνία πίσω από τα προβλήματα, αλλά να προλαβαίνει εκείνα που δεν φαίνονται ακόμη. Να συνθέτει ανθρώπους και δυνάμεις πρώτα μέσα στο νησί, να ανοίγει δρόμους, να εμπνέει.
Κάθε κοινωνία που δεν βλέπει μακριά, κουράζεται. Και μια κουρασμένη κοινωνία συνηθίζει να ζει με τα λίγα, να παραιτείται από τα πολλά. Να συμβιβάζεται με το μικρό, γιατί φοβάται το μεγάλο.
Δεν χρειάζεται να διαλέξουμε ανάμεσα στα δύο. Χωρίς τα μικρά, η ζωή δεν προχωρά και χωρίς τα μεγάλα, δεν έχει κατεύθυνση. Αλλά αν χαθεί το μέτρο, τα μικρά καταπίνουν τα μεγάλα, και τότε το νησί χάνει την ψυχή του.
Η Σκιάθος δεν έχει ανάγκη μόνο από περισσότερη καθαριότητα, καλύτερο φωτισμό ή περισσότερα δρομολόγια. Έχει ανάγκη από όραμα και προσδοκία. Από έναν κοινό τόπο που να ενώνει τους ανθρώπους γύρω από κάτι μεγαλύτερο από την επόμενη σεζόν. Γιατί ένα νησί χωρίς μεγάλα δεν έχει ούτε μέλλον, ούτε ψυχή.