Ο εμφύλιος των Καλαμακίων και τα ερωτήματα για τους θεσμούς | Γράφει ο Ιωάννης Αθανασίου
2025-09-17 07:21:18
Τα Καλαμάκια είναι ένας μικρός όρμος της Αλοννήσου, φτιαγμένος για ησυχία. Μερικές ταβέρνες πλάι στη θάλασσα, βάρκες που αράζουν μπροστά από τα μαγαζιά, και τουρίστες που φτάνουν για να δοκιμάσουν φρέσκο ψάρι. Στην επιφάνεια, όλα θυμίζουν καρτ-ποστάλ. Όμως, κάτω από την ήρεμη εικόνα, βράζει μια χρόνια οικογενειακή διχόνοια που εδώ και χρόνια δηλητηριάζει τον τόπο.
Οι ταβέρνες του όρμου ανήκουν σε αδέλφια και ξαδέλφια, απογόνους της ίδιας ρίζας. Στην αρχή, όλα έμοιαζαν μοιρασμένα: ο ένας πήρε το ένα κομμάτι, ο άλλος το διπλανό. Όμως η θάλασσα και το ψάρι δεν μοιράζονται εύκολα· ούτε και η πελατεία. Έτσι, η μικρή καθημερινή αντιπαλότητα άρχισε να φουσκώνει. Η κόντρα δεν έμεινε στα τραπέζια και στα μενού. Πέρασε στις σχέσεις, στις κουβέντες στο καφενείο, ακόμα και στην πολιτική ζωή του νησιού.
Κι εκεί μπήκε το πρόσωπο που ανέδειξε τον οικογενειακό καβγά σε θεσμικό παράδοξο: ο ένας από τους αδελφούς έγινε Δήμαρχος. Αντί να λειτουργήσει ενωτικά, η εκλογή του λειτούργησε σαν σπίθα.
Ο ίδιος παραδέχεται χωρίς δισταγμό ότι η σχέση του με τα αδέλφια του δεν είναι καλή, σχεδόν ανύπαρκτη. Όμως όταν ένας θεσμικός παράγοντας μιλά δημόσια για όχι καλές σχέσεις στην ίδια του την οικογένεια, τότε είναι αναπόφευκτο αυτό να ξεχειλίσει και να απλωθεί σε όλη την κοινωνία.
Η κορύφωση ήρθε στις 17 Αυγούστου, λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Ο όρμος ήταν γεμάτος κόσμο. Τουρίστες έτρωγαν ψάρι, οικογένειες έπιναν κρασί, παιδιά έπαιζαν στην προβλήτα. Κανείς δεν περίμενε πως η νύχτα θα κατέληγε σε αστυνομική επιχείρηση. Οι τέσσερις ιδιοκτήτες των ταβερνών βρέθηκαν στο αυτόφωρο. Περιπολικά, φωνές, χειροπέδες. Οι πελάτες σηκώθηκαν όρθιοι, κάποιοι τρόμαξαν, άλλοι έβγαλαν κινητά να καταγράψουν. Ο εμφύλιος των Καλαμακίων είχε μόλις βγει στη σκηνή του θεάτρου τουρισμού
Ιδιαίτερη συζήτηση έχει προκαλέσει το γεγονός ότι ο γιος κατέχει ταυτόχρονα δύο θεσμικούς ρόλους: Αντιδήμαρχος και Διοικητής του Αστυνομικού Σταθμού. Η συγκέντρωση τέτοιων αρμοδιοτήτων στο ίδιο πρόσωπο γεννά, εύλογα, ερωτήματα για την ισορροπία μεταξύ πολιτικής και αστυνομικής λειτουργίας σε μια μικρή κοινωνία.
Δεν είναι σκοπός του παρόντος κειμένου να αποδώσει ευθύνες. Όμως δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι τέτοιες καταστάσεις δημιουργούν την αίσθηση σύγχυσης ρόλων και δυσκολεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Σε μια δημοκρατία, η διάκριση εξουσιών είναι θεμέλιο. Και όταν σε έναν μικρό τόπο συγκεντρώνονται πολλαπλοί ρόλοι στα ίδια πρόσωπα, τότε αναπόφευκτα εγείρονται προβληματισμοί για τη διαφάνεια και την ισονομία.
Τα Καλαμάκια είναι μικρός τόπος με μεγάλο συμβολισμό. Μας θυμίζουν ότι η δημοκρατία δεν κρίνεται μόνο στις αίθουσες της Βουλής, αλλά και στους πιο μικρούς μας οικισμούς. Εκεί όπου οι θεσμοί πρέπει να λειτουργούν με τρόπο που να εμπνέει εμπιστοσύνη και όχι αμφιβολία.