Το Ψαλτήριο κατέχει κεντρική θέση στη ζωή της Εκκλησίας, τόσο στη λειτουργική όσο και στην προσωπική προσευχή, διότι συμπυκνώνει όλο το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων και τα ανυψώνει προς τον Θεό. Χρησιμοποιείται καθημερινά στις ακολουθίες (Όρθρο, Εσπερινό, Απόδειπνο κ.ά.), αποτελώντας τη «φωνή» της Εκκλησίας προς τον Δημιουργό. Παράλληλα, λειτουργεί ως πηγή σοφίας, αφού οι ψαλμοί συνδυάζουν δογματική αλήθεια, ηθική διδασκαλία και προφητικό λόγο, οδηγώντας τον άνθρωπο από τον πόνο στη χαρά και από τη μετάνοια στη δοξολογία. Ο άγιος Ἀθανάσιος ο Μέγας τόνιζε πως «ἐν τῷ Ψαλτηρίῳ ὡς ἐν κατόπτρῳ ὁ ἄνθρωπος θεωρεῖ τὴν ἰδίαν ψυχὴν»· γι’ αυτό και το Ψαλτήριο αποτελεί σχολείο προσευχής και πηγή θείας σοφίας για κάθε πιστό.

 

Η φράση λοιπόν  του Ψαλμωδού «καὶ ζωὴ ἐν τῷ θελήματι αὐτοῦ» (Ψαλμ. 29,6) συμπυκνώνει το μυστήριο της σωτηρίας. Στον κόσμο, όπου ο άνθρωπος αναζητά διαρκώς τη ζωή σε υγεία, ευτυχία, απολαύσεις ή κοινωνική αναγνώριση, η Αγία Γραφή υπενθυμίζει ότι η αληθινή ζωή δεν είναι προϊόν ανθρωπίνων δυνάμεων, αλλά δωρεά του Θεού, ριζωμένη στο άγιο θέλημά Του.

 

Ο Ψαλμωδός αντιπαραβάλλει την παροδικότητα της παιδαγωγικής οργής του Θεού με τη σταθερότητα της θείας αγάπης: «Θυμὸς ἐν τῇ ὀργῇ αὐτοῦ· ζωὴ ἐν τῷ θελήματι αὐτοῦ» (Ψαλμ. 29,6).

 

 

Η ζωή δεν ταυτίζεται με τη βιολογική ύπαρξη, αλλά με τη μετοχή στο θέλημα του Θεού. Ο Χριστός βεβαιώνει: «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι· Κύριε, Κύριε, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου» (Ματθ. 7,21). Και αποκαλύπτει το περιεχόμενο αυτού του θελήματος: «ἵνα πᾶς ὁ θεωρῶν τὸν Υἱὸν καὶ πιστεύων εἰς αὐτὸν ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. 6,40).

 

Ο άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος σχολιάζει: «Οὐκ ἔστιν ὀργὴ Θεοῦ καθ’ ἡμᾶς, ἀλλὰ φάρμακον καὶ ἴασις· ὁ δὲ λόγος αὐτοῦ ζωὴ καὶ ἀναψυχή» [1]. Δηλαδή, ακόμη και οι δοκιμασίες αποτελούν παιδαγωγία· η βούληση του Θεού χαρίζει αληθινή ζωή.

 

 

Η Εκκλησία επαναλαμβάνει σε κάθε προσευχή το «Γενηθήτω τὸ θέλημά σου». Η υπακοή αυτή δεν είναι καταναγκασμός, αλλά συμμετοχή στη ζωή του Θεού. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής τονίζει: «Ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος γίνεται ἐν τῷ θελήματι τοῦ ἀνθρώπου ζωή, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀρνηθῇ τὸ ἴδιον θέλημα» [2]. Όταν ο άνθρωπος εγκαταλείπει τον εγωισμό και συμμορφώνεται με το θείο θέλημα, ανασαίνει την αυθεντική ζωή.

 

 

Ο ψαλμός συνεχίζει: «ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός, καὶ εἰς τὸ πρωΐ ἀγαλλίασις» (Ψαλμ. 29,6). Ο κλαυθμός της μετανοίας οδηγεί στη χαρά της Αναστάσεως. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης σημειώνει ότι ο Θεός «μεταβάλλει τὴν θλίψιν εἰς χαράν, ἵνα ὁ ἄνθρωπος γνωρίσῃ τὴν δύναμιν τῆς θείας χάριτος» [3].

 

 

Η φράση «καὶ ζωὴ ἐν τῷ θελήματι αὐτοῦ» έχει ιδιαίτερη επικαιρότητα σε κοινωνίες που αναζητούν την «καλή ζωή» μέσα από καταναλωτισμό, οικονομική άνεση ή την αυτονομία του ανθρώπινου θελήματος. Η σύγχρονη δυτική κοινωνία συχνά ορίζει τη ζωή ως αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία από κάθε υπέρβαση [4]. Αυτό όμως οδηγεί σε πνευματικό κενό, υπαρξιακό άγχος και κοινωνική μοναξιά.

 

Αντίθετα, η αποδοχή του θελήματος του Θεού οδηγεί σε κοινότητα, σε υπέρβαση του ατομισμού και σε γνήσια αλληλεγγύη. Η κοινωνιολογία της θρησκείας επισημαίνει ότι τα άτομα που συνδέουν τη ζωή τους με το θείο θέλημα βιώνουν περισσότερη κοινωνική συνοχή και ανθεκτικότητα στις κρίσεις [5]. Η Εκκλησία, ως κοινότητα που ζει το «γενηθήτω τὸ θέλημά σου», προσφέρει όχι μόνο εσωτερική πνευματική ζωή, αλλά και κοινωνικό ήθος που στηρίζεται στην αγάπη, την αλληλοϋποστήριξη και την υπέρβαση του εφήμερου.

 

 

Η φράση αυτή του Ψαλμού δεν είναι ποιητικό σχήμα, αλλά κλειδί πνευματικής και κοινωνικής εμπειρίας. Η ζωή δεν βρίσκεται «ἐν τοῖς πλούτοις» ούτε «ἐν τῇ δόξῃ τῶν ἀνθρώπων», αλλά «ἐν τῷ θελήματι αὐτοῦ». Η αποδοχή του θελήματος του Θεού οδηγεί σε αυθεντική ζωή, σε υπαρξιακή πληρότητα και σε κοινωνική συνοχή. Το θέλημα του Θεού, όπως αποκαλύφθηκε εν Χριστῷ, είναι «ἡ σωτηρία τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Α΄ Πέτρ. 1,9).

 

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~