Η ψαράδικη βραδιά στην Αλόννησο έφερε στο φως τη βαθύτερη αλήθεια της τοπικής πολιτικής: δεν χρειάζεσαι τοπικούς άρχοντες, χρειάζεσαι "πανηγυρτζηδες". Όσο γεμίζει το πιάτο του πολίτη, γεμίζει κι η κάλπη. Κι όσο τσουγκρίζει το ποτήρι του, αδειάζει η μνήμη του.

 

Το "panem et circenses" (άρτον και θεάματα), όπως το έθεσε ο Ιουβενάλης, περιγράφει τη στρατηγική της ρωμαϊκής εξουσίας να κατευνάζει το λαό με ψωμί και θεάματα, ώστε να μην στρέφεται ενάντια στην παρακμή της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.

 

Όπως οι μονομάχοι και τα θεάματα λειτουργούσαν ως βαλβίδα εκτόνωσης στη Ρώμη, έτσι και τα πανηγύρια (με μουσικές, σουβλάκια, κρασί και χορό) μπορεί να λειτουργούν ως «κοινωνικό ηρεμιστικό», που αποτρέπει τη συζήτηση για σοβαρότερα ζητήματα, όπως η έλλειψη υποδομών, η ακτοπλοϊκή απομόνωση ή οι αμφισβητούμενες δημοτικές αποφάσεις.

 

Στην Αλόννησο, λοιπόν, η πολιτική σκηνή μοιάζει με ταβέρνα. Οι άρχοντες σερβιτόροι, οι αντίπαλοι ψήστες, κι ο λαός θαμώνας που πληρώνει —όχι με λεφτά, αλλά με τη σιωπή του.

 

Κι ενώ κάποιοι αφελείς νομίζουν ότι η συσπείρωση κερδίζεται με επιχειρήματα, στην πραγματικότητα κερδίζεται με σαρδέλες. Ο πολίτης, αφού μασήσει, θα πειστεί· αφού πιει, θα παραδοθεί και στο τέλος αφού ρευτεί θα πέσει σε λήθαργο. 

Η κοιλιά, αυτός ο ταπεινός βιολογικός σάκος, λειτουργεί ως ο πιο αποτελεσματικός στρατηγός: κατευθύνει ψήφους, αλλάζει παρατάξεις, ενώνει «άσπονδους εχθρούς» κάτω από την ίδια στέγη.

 

Δεν είναι τυχαίο ότι μέλη του Συλλόγου Αλιέων, άλλοτε στρατευμένα στον πρώην Δήμαρχο, εμφανίστηκαν τώρα στην πρώτη γραμμή της σχάρας, με ύφος γενναίου εθελοντή. 

Ο ρόλος του ψήστη τους πήγε γάντι: 

από «αντίπαλοι» έγιναν σερβιτόροι εξουσίας, σερβίροντας όχι μόνο ψάρια αλλά και εικόνα ενότητας. Γιατί εδώ, η ποδιά δεν λερώνεται από τα κάρβουνα· ξεπλένει παλιές πολιτικές αμαρτίες.

 

Όταν το τραπέζι είναι στρωμένο με δωρεάν κρασί και ψάρια, η πολιτική συνείδηση μετατρέπεται σε λασπωμένη μακαρονάδα με σάλτσα τόνου: που λυγίζει, γλυστραει και χωράει παντού. 

Τι κι αν χθες ήσουν ορκισμένος σε μια παράταξη, σήμερα μπορείς με την ίδια φυσικότητα να χορεύεις στον "χαβά" των αντιπάλων και να ψήνεις σαρδέλες δίπλα τους. Ο πολιτικός όρκος έχει ημερομηνία λήξης, αλλά η τσίκνα της σχάρας είναι παντοτινή.

 

Πολίτες της Αλοννήσου, ώρα να το παραδεχτούμε: η πολιτική μας δεν ασκείται ούτε στο Δημοτικό Συμβούλιο ούτε στις αίθουσες των αποφάσεων. Ασκείται πάνω σε σχάρες, με γαύρο, σαρδέλες και πλαστικά ποτήρια κρασί. Η νέα πολιτική θεωρία έχει όνομα: Γαστροδημοκρατία.

 

Στην Γαστροδημοκρατία, το πρόγραμμα αντικαθίσταται από τον κατάλογο με τα μεζεδάκια. Η προεκλογική ομιλία είναι το ψήσιμο της σαρδέλας. Ο λόγος περί ανάπτυξης είναι το γέμισμα του ποτηριού με το ξινόκρασο του χορηγού. Κι ο πολίτης δεν καλείται να συμμετάσχει, αλλά να καταναλώσει.

 

Η τοπική εξουσία, μετρ της χειραγώγησης, και της δολοπλοκίας σέρβιρε όχι μόνο φαγητό αλλά και το πιο καλομαγειρεμένο μήνυμα:

«Όταν η κοιλιά σου είναι γεμάτη, η κριτική σου είναι άδεια.»

 

Το κοινό ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό: γέμισε τα πιάτα, άδειασε τα ποτήρια, ξέχασε τις ελλείψεις του νησιού. Ο δρόμος μπορεί να είναι γεμάτος λακκούβες, το νερό να είναι πανάκριβο και να μοιράζεται με το δελτίο αλλά το στομάχι είναι γεμάτο σαρδέλες· και κάπου εκεί χάνεται η προτεραιότητα.

 

Εμείς, λοιπόν, οι πολίτες της Γαστροδημοκρατίας, υπογράφουμε τούτο το μανιφέστο:

 

Αντί για διαβούλευση, θέλουμε διανομή μεζέ.

 

Αντί για διάλογο, θέλουμε διάχυση κρασιού.

 

Αντί για όραμα, θέλουμε όρεξη.

 

Κι όσοι πολιτικοί αποτύχουν να καταλάβουν την αλήθεια, ας το σκεφτούν: οι κάλπες κλείνουν μια μέρα· η σχάρα ποτέ.