Εν μέσω της ανώνυμης, άρρυθμης και πολυδιασπασμένης ζωής του σύγχρονου κόσμου, η Εκκλησία προβάλλει την ενορία ως τόπο ενσάρκωσης και πραγματώσεως της σωτηρίας του ανθρώπου. Η ενορία δεν είναι ένας διοικητικός υποδιαιρέτης, αλλά ένας ζωντανός εκκλησιαστικός οργανισμός, ένα κύτταρο της μίας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας.

 

 

Η λέξη «ενορία» προέρχεται από το ρήμα ἐνορῶ (= βρίσκομαι κοντά, κατοικώ πλησίον), δηλώνοντας ότι ο χριστιανός κατοικεί πλησίον του ναού, πλησίον του Θεού και πλησίον των αδελφών του. Κατά την εκκλησιολογική έννοια, η ενορία είναι τοπική εκδήλωση της μίας Εκκλησίας· εκεί όπου ο λαός του Θεού συγκεντρώνεται «ἐπὶ τὸ αὐτό» (Πρ. 2,44) και τελεί τη Θεία Ευχαριστία υπό ενός κανονικού ιερέως, υπάρχει πληρότητα Εκκλησίας.

 

 «Ὅπου ἐστὶν ὁ Χριστὸς, ἐκεῖ ἡ Καθολικὴ Ἐκκλησία»

– Ἅγ. Ἰγνάτιος Ἀντιοχείας (Πρὸς Σμυρναίους, 8,2)

 

 

Η ενορία, ως τόπος εκκλησιαστικής ζωής, είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος αναγεννήσεως του ανθρώπου, κατηχήσεως, μυστηριακής ζωής και εκκλησιαστικής κοινωνίας.

 

 

Εντός της ενορίας τελείται πρωτίστως η Θεία Λειτουργία, όπου ο πιστός μετέχει στο Σώμα και Αίμα του Χριστού (Ιω. 6,54), γίνεται μέλος του Σώματος του Χριστού (Α΄ Κορ. 12,27) και ζει το μυστήριο της σωτηρίας.

 

«Ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς»

– Ἰω. 6,53

 

 

Η λειτουργική ζωή δεν είναι πολυτελής προσθήκη, αλλά αναγκαία πνευματική αναπνοή. Η Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία, οι υπόλοιπες ιερές ακολουθίες, τα Μυστήρια (Εξομολόγηση, Βάπτιση, Γάμος, Ευχέλαιο) δίνουν ρυθμό πνευματικής ζωής στην ενορία.

 

 «Ἡ ἐνορία εἶναι ἡ ἑστία τῆς εὐχαριστιακῆς κοινωνίας, ἡ καρδιὰ τοῦ σώματος τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας»

– Ἅγ. Ἰουστίνος Πόποβιτς

 

 

 

Η τέλεση του σαραντισμού των νηπίων, καθώς και των Μυστηρίων της Βάπτισης και του Γάμου, στον ενοριακό ναό και όχι απλώς σε έναν «βολικό» ναό ή οπου επιτάσσει η μόδα, έχει βαθιά εκκλησιολογική σημασία. Σαραντισμός σημαίνει ένταξη της μητέρας και του νεογέννητου στην κοινότητα του Θεού· είναι η είσοδος στον ναό, η προσφορά, η αναφορά της ζωής στον Θεό, μέσα στην ενορία.

 

Η Βάπτιση πρέπει να τελείται εκεί όπου θα συνεχιστεί η ζωή του νεοφώτιστου ως μέλους της Εκκλησίας· όχι μακριά από την πνευματική του «πατρίδα», αλλά στον τόπο που θα εκκλησιάζεται, θα κατηχείται και θα εξομολογείται, θα αποτελεί μέλος της εκκλησιαστικής κοινότητας και από εκεί που θα αναχωρήσει για την αιωνιότητα, εκεί που η εκκλησιαστική κοινότητα θα προσφέρει την αναίμακτη λατρεία υπέρ αναπαύσεως του.

 

Το ίδιο ισχύει και για τον Γάμο: δεν είναι προσωπική τελετή ούτε κοινωνικό γεγονός, αλλά εκκλησιαστικό μυστήριο. Ο γάμος στον ενοριακό ναό φανερώνει ότι η νέα οικογένεια εντάσσεται μέσα στο σώμα της τοπικής Εκκλησίας και ότι η νέα αρχή δεν είναι έξω από την κοινότητα, αλλά μέσα σε αυτήν, μπροστά στο Θεό και στα μέλη Του.

 

Αυτά τα μυστήρια δεν είναι μεμονωμένες στιγμές, αλλά συστατικά της οργανικής ζωής του ανθρώπου με την Εκκλησία· για τούτο καλούνται να τελούνται εκεί που χτυπά η καρδιά της πνευματικής ζωής του ανθρώπου, δηλαδή στην ενορία του.

 

 

Εντός της ενορίας σπείρεται ο λόγος του Θεού, διαμορφώνεται ο πιστός, οδηγείται ο νέος, στηρίζεται ο γάμος, θεραπεύεται η ψυχή. Ο εφημέριος δεν είναι υπαλληλικό πρόσωπο, αλλά πατέρας πνευματικός, ποιμένας εκκλησιαστικός και καθοδηγητής σωτηρίας.

 

 «Ποιμαίνετε τὸ ἐν ὑμῖν ποίμνιον, ἐπισκοποῦντες μὴ ἀναγκαστῶς, ἀλλὰ ἑκουσίως κατὰ Θεόν»

– Α΄ Πέτρ. 5,2

 

 

Η διαρκής μαθητεία μέσα στην ενορία δεν αφορά μόνο γνώσεις, αλλά βίωμα. Οδηγεί τον πιστό στο να μη συμμορφώνεται με τον παρόντα αιώνα, αλλά να μεταμορφώνεται εν Χριστώ (Ρωμ. 12,2).

 

 

Πέρα από τα μυστήρια, η ενορία καλείται να λειτουργεί ως κοινωνία προσώπων, όπου οι αδελφοί αλληλοϋποστηρίζονται, συμπαραστέκονται, προσεύχονται και συγχωρούν. Δεν είναι «θρησκευτική ομάδα», αλλά το Σώμα του Χριστού εν τόπω και χρόνω.

 

 «Ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ πολύφωτον ἐκλάμψαντες φῶς, τὸν Τρισάγιον ὕμνον ἐψάλλητε»

– Ὕμνος Ἁγίων Τριῶν Ἱεραρχῶν

 

 

Η φιλανθρωπία, η κοινωνική μέριμνα, η μέριμνα για τους ασθενείς, ο εθελοντισμός, όλα είναι έργα εκκλησιολογικά, όταν πηγάζουν από τη Θεία Λειτουργία και επιστρέφουν σε αυτήν.

 

Βέβαια όλα αυτά προϋποθέτουν την συνειδητή και ενεργή συμμετοχή των μελών της ενορίας.

 

 

Η ενορία είναι το φυσικό περιβάλλον όπου ο ορθόδοξος χριστιανός γεννιέται, μεγαλώνει, ανακαινίζεται και αγιάζεται. Εκεί διδάσκεται να ζει εκκλησιαστικά, να αναπνέει πνευματικά, να συνυπάρχει κοινοτικά. Η αναφορά μας σε αυτήν δεν πρέπει να είναι εξωτερική, αλλά βαθιά υπαρξιακή, ενσωματωμένη στην καθημερινή μας μετάνοια, προσευχή και λειτουργική συμμετοχή.

 

 «Οὐ δύναται σώζεσθαι ὁ χωρὶς τῆς Ἐκκλησίας σωζόμενος»

– Ἅγ. Κυπριανὸς Καρθαγένης

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~