Η Εκκλησία δεν ζει από θεωρίες αλλά από την εμπειρία του Θεού. Δεν θεολογεί για να ερμηνεύσει τον κόσμο, αλλά για να φανερώσει το πρόσωπο του Σωτήρα. Στο πλαίσιο αυτό, η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος της Νικαίας  που συγκλήθηκε την 20η Μαΐου του 325 μ.Χ., δηλαδή πριν 1700 χρόνια, δεν αποτελεί απλώς ένα ορόσημο της εκκλησιαστικής ιστορίας, αλλά έναν ζωντανό φάρο πίστεως και θείας αποκάλυψης.

 

 

Εκεί, 318 θεοφόροι Πατέρες όρισαν, με φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, την αλήθεια του Υιού ως «ομοούσιου τῷ Πατρί» — μια ομολογία που καθόρισε το ήθος, το δόγμα και τη σωτηρία μας μέσα στην Εκκλησία.

 

 

Ο Άρειος, πρεσβύτερος της Αλεξάνδρειας, διακήρυξε ότι ο Υιός δεν είναι Θεός αληθινός, αλλά δημιούργημα. Με λογική μαθηματική και επιχείρημα ρητορικό, αποπειράθηκε να μειώσει το μυστήριο σε νόημα. Αντιμέτωποι με αυτήν την πλάνη, οι Πατέρες δεν απάντησαν φιλοσοφικά, αλλά πνευματικά.

 

 

Ο νεαρός τότε διάκονος Αθανάσιος, μετέπειτα Μέγας, υπήρξε ο στυλοβάτης της αλήθειας. Το «ομοούσιος» δεν ήταν όρος απλός — ήταν δόγμα σωτηρίας. Αν ο Χριστός δεν είναι Θεός τέλειος, τότε ούτε η θυσία Του ούτε η Ανάστασή Του μπορούν να σώσουν τον άνθρωπο.

 

Κατά τη Σύνοδο, πολλά θαύματα και θαυμαστά γεγονότα επιβεβαίωσαν το δίκαιο του αγώνα των Πατέρων. Ιδιαίτερα ξεχωρίζει το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα, επισκόπου Τριμυθούντος, ο οποίος, προσευχόμενος για τη σύνοδο, έσπασε στα χέρια του ένα κεραμίδι και μέσα από τα κομμάτια του εμφανίστηκαν τρία ζωντανά ζώα — ένας δράκοντας, ένας φίδι και ένας πηλός — που συμβόλιζαν την Αγία Τριάδα, υπογραμμίζοντας τη διδασκαλία περί της ενότητας και της τριαδικότητας του Θεού.

 

Επίσης, ο Άγιος Αχίλλειος, επίσκοπος Λαρίσης, τεκμήριασε την παρουσία και τη χάρη του Θεού όταν, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, απευθυνόμενος στον Άρειο θέτει ενώπιον όλων μια πέτρα λέγοντας: Αν ο Υιός του Θεού υπάρχει ομοούσιος και ομόδοξος του Πατρός, όπως πιστεύουμε και ομολογούμε ας αναβλύσει λάδι από τη πέτρα αυτή.

Πριν τελειώσει το λόγο του, άφθονο λάδι πήγασε από τη πέτρα,  ένα θαύμα που ανέδειξε το ζωντανό πνεύμα της Εκκλησίας και την αγιότητα των Πατέρων.

 

 

Το πιο συγκλονιστικό περιστατικό ήταν το χαστούκι που ο Άγιος Νικόλαος του Μύρων έδωσε στον Άρειο, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, όταν εκείνος αμφισβήτησε την ομοούσιο φύση του Υιού προς τον Πατέρα. Ο κανόνας της πραότητας φρίττει μπροστά στη κακοδοξία του Αρείου. Η πράξη αυτή, παρά την ανθρώπινη αδυναμία που εκφράζει, δεν ήταν απλώς μια αντίδραση θυμού, αλλά η έκφραση της έντονης πίστης και της αποφασιστικότητας της Εκκλησίας να μην δεχθεί κανένα σφάλμα στη διδασκαλία της πίστεως.

 

 

Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος κατεδίκασε την αίρεση, όχι το πρόσωπο. Το ήθος της Εκκλησίας είναι θεραπευτικό, όχι τιμωρητικό. Οι Πατέρες δεν θριάμβευσαν θεολογικά· υπηρέτησαν την αλήθεια της Εκκλησίας, με πόνο και αυταπάρνηση. Το δόγμα τους δεν ήταν αποτέλεσμα έρευνας, αλλά καρπός θεοπτίας.

 

 

Συμπέρασμα 

 

Στο σήμερα, που η αλήθεια σχετικοποιείται και η πίστη γίνεται προσωπικό βίωμα αποσυνδεδεμένο από το εκκλησιαστικό σώμα, η φωνή της Συνόδου της Νικαίας μάς καλεί σε επαγρύπνηση. Κάθε φορά που ψάλλουμε τους Πατέρες ή απαγγέλλουμε το Σύμβολο της Πίστεως, δεν επαναλαμβάνουμε στείρους τύπους. Επαναβεβαιώνουμε την εν Χριστῷ ζωή, που στηρίζεται στο γεγονός ότι ο Υιός είναι αληθινός Θεός, ένα με τον Πατέρα.

 

Η Νίκαια δεν είναι απλώς ένα ιστορικό γεγονός. Είναι η διαρκής πρόσκληση να μην ξεχνούμε ποιον Θεό λατρεύουμε.

 

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~