SKIATHOS Ο καιρός σήμερα

Πως να διαβάσει κανείς Παπαδιαμάντη σήμερα; | γράφει η Μαρία Λουπίδου

2023-08-16 21:00:29
Όσο απλά και γοητευτικά κι αν κυλάνε οι αφηγήσεις του κυρ Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στα σχολικά βιβλία, πολύ δύσκολα μπορεί να πει κάποιος πως έχει εμβαθύνει στο έργο του. Είναι σημαντική πρόκληση για τους αναγνώστες να προσεγγίσουν έναν τόσο παραγωγικό συγγραφέα ακόμα κι αν έχουν συνειδητοποιήσει την αξία του κειμένου του. Ωστόσο, υπάρχει μια μοναδική και διαφωτιστική περίπτωση να πλησιάσει κανείς τον μεγάλο Έλληνα συγγραφέα: να τον δει μέσα από τα μάτια ενός μελετητή του. Ο αρχιμ. π. Χρήστος Κυριαζόπουλος είναι ο συγγραφέας του βιβλίου με τον κατατοπιστικό και ειλικρινή τίτλο: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Μια ματιά στη ζωή και το έργο του, έκδοση της Ενωμένης Ρωμηοσύνης, Θεσσαλονίκη 2023.
Το βιβλίο που μόλις εκδόθηκε, και αναμένεται να παρουσιαστεί στην Σκιάθο το Φθινόπωρο του 2023, παρουσιάζει αναλλοίωτα αποσπάσματα από το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σαν να μιλά ο ίδιος. Με απλό τρόπο και συνεκτική παρουσίαση που έχει θεματικό άξονα, αποκαλύπτει τις εσωτερικές σκέψεις του συγγραφέα. Το βιβλίο, μοιάζει με ένα ποτήρι δροσερό νερό από πηγή πεντακάθαρη και ορμητική, που προσφέρεται σε κάθε αναγνώστη που νιώθει διψασμένος για κάτι γνήσιο. Στο κέντρο αυτής της προσπάθειας βρίσκεται η τεχνογνωσία ενός φιλολόγου που από την παιδική του ηλικία διάβαζε τα άπαντα του Παπαδιαμάντη. Ο αφοσιωμένος μελετητής ανέλαβε αργότερα τον ρόλο του καθηγητή, μεταδίδοντας την γνώση και την αγάπη του για τον έργο του Παπαδιαμάντη. Καθώς ο θαυμασμός του φιλολόγου για τον συγγραφέα βάθαινε με τα χρόνια, συν έπεσε ο εορτασμός των 100 χρόνων από τον θάνατο του Παπαδιαμάντη, το 2011 με την θητεία του συγγραφέα ως συμβούλου των Φιλολόγων στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ήταν τότε που βρέθηκαν κοντά του πολλές ομάδες καθηγητών που θέλησαν να παρουσιάσουν το έργο τουΠαπαδιαμάντη και να σκηνοθετήσουν ή να κινηματογραφήσουν τα κείμενά του. Η εργασία που έκανε εκείνη την περίοδο λειτούργησε ως προπαρασκευή του σημερινού βιβλίου που ως ιερέας εξέδωσε. Συνδυάζοντας την προσωπική σύνδεση και τον θαυμασμό του φιλολόγου, με το έργο του συγγραφέα, ο πατήρ Χρήστος Κυριαζόπουλος παρέδωσε την ανθολογία αυτή που καταφέρνει να έχει μια βαθύτερη σημασία. Υπερβαίνει την απλή ακαδημαϊκή ανάλυση των θεμάτων και του ύφους του Παπαδιαμάντη, περιλαμβάνοντας την ουσία των σκέψεων και των κινήτρων του. Αυτή η προσέγγιση ξετυλίγει τα αινιγματικά στρώματα της γραφής, επιτρέποντας στους αναγνώστες να συμμετάσχουν σε έναν διάλογο με τον Παπαδιαμάντη. Το βιβλίο μεταδίδει μια βαθιά εκτίμηση για τις περίπλοκες αποχρώσεις και τις λεπτές πνευματικές κινήσεις που αποτελούν την λογοτεχνική κληρονομιά του Παπαδιαμάντη. Επιπλέον, αυτή η δυναμική ανθολογία ανοίγει πόρτες στους αναγνώστες να εξερευνήσουν το έργο του Παπαδιαμάντη έχοντας μια προσωπική αναζήτηση για τα κείμενα. Ουσιαστικά, ο συνδυασμός της αγάπης, της γνώσης και της πνευματικής κληρονομιάς που συναισθάνεται ως πλούτο, ένας φιλόλογος ιερέας των ημερών μας, εμποτίζει την ανθολογία αυτή με μια μοναδική ουσία, μετατρέποντάς την σε ένα δυνατό λογοτεχνικό ταξίδι που μόλις ξεκινάει. Αυτή η δυναμική προσέγγιση στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, προσφέρει μια συναρπαστική και βαθιά προσωπική εικόνα για το μυαλό και την καρδιά. Καθώς οι αναγνώστες τελειώνουν το βιβλίο έχουν μια μικρή αίσθηση της αλήθειας των γραφομένων του Οδυσσέα Ελύτη: «Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό, και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η λαλιά που δεν ξέρει από ψέμα θ’ αναπαύσει το πρόσωπο του μαρτυρίου». ( Άξιον εστί ΙΑ’)